Đăm Săn và Mtao Mxây đều là những tù trưởng tài giỏi, nhưng văn bản trên đã cho thấy, người xứng đáng được xem là anh hùng của cộng đồng chỉ có thể là Đăm Săn. Hãy so sánh hai nhân vật để làm rõ điều đó.
- Đọc kĩ văn bản.
- Chú ý những chi tiết miêu tả hai nhân vật Đăm Săn và Mtao Mxây để tìm ra sự khác biệt.
|
Vấn đề so sánh |
Đăm Săn |
Mtao Mxây |
|
Ngôn ngữ |
Bình tĩnh, mạnh mẽ, dứt khoát, bản lĩnh “Ta thách ngươi đọ đao với ta đấy”. |
- Lúc đầu buông lời ngạo nghễ, trêu tức Đăm Săn. - Lúc sau, sợ sệt, cầu xin “Ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi lắm”. |
|
Cuộc giao chiến |
- Hiệp 1: "Đăm Săn rung khiên múa. Một lần xốc tới, chàng vượt một đồi tranh. Một lần xốc tới nữa, chàng vượt một đồi lồ ô. Chàng chạy vun vút qua phía đông, vun vút qua phía Tây". - Hiệp 2: Bắt được miếng trầu của Hơ Nhị, sức mạnh tăng lên, dùng cái chày mòn ném trúng vành tai Mtao Mxây. |
- Hiệp 1: Múa khiên kêu lạch xạch như quả mướp khô; bước thấp bước cao chạy hết từ bãi tây sang bãi đông; vung dao chỉ chém trúng cái chão cột trâu. - Hiệp 2: Mtao Mxây tháo chạy, tránh quanh chuồng trâu, chuồng lợn và cuối cùng ngã lăn ra đất. |
|
Nhận xét |
Bộc lộ rõ sự chính trực, mạnh mẽ, điềm tĩnh, đàng hoàng. |
Bộc lộ sự huênh hoang, tự đắc, hèn nhát, dễ thất bại. |
→ Từ bảng so sánh trên, ta đã hiểu rất rõ lí do Đăm Săn và Mtao Mxây đều là những tù trưởng tài giỏi, nhưng người xứng đáng được xem là anh hùng của cộng đồng chỉ có thể là Đăm Săn.
Cách 2|
|
Đăm Săn |
Mtao Mxây |
|
* Về ngôn ngữ, lời nói:
|
- Chính trực, hào sảng - Khí khái của một người hùng
|
- Trêu tức, coi thường người khác. - Sự yếu kém, hèn nhát, tự cao tự đại |
|
* Về hành động:
|
- Thể hiện sự uy dũng và sức mạnh thực sự. |
- Múa khiên trước nhưng thể hiện sự kém cỏi, kiêu ngạo. |
|
* Về ngoại hình:
|
Đôi mắt như chim ghếch ăn hoa tre, sức ngang voi đực, hơi thở ầm ầm tựa như sấm dậy. |
- Dữ tợn như một vị thần, dáng tần ngần do dự, mỗi bước mỗi đắn đo
|
Cách 3
Về ngôn ngữ, lời nói:
+Những câu từ của Đăm Săn bộc lộ sự chính trực, hào sảng
+Câu từ của Mtao Mxây thì mang sự trêu tức, coi thường người khác
+Khi khiếu chiến, Đăm Săn thể hiện khí khái của một người hùng. Còn Mtao Mxây lại bộc lộ sự yếu kém, hèn nhát, tự cao tự đại
Về hành động:
+Mtao Mxây múa khiên trước nhưng thể hiện sự kém cỏi
+Đăm Săn múa khiên thể hiện sự uy dũng
Về ngoại hình:
+Mtao Mxây : dữ tợn như một vị thần, dáng tần ngần do dự, mỗi bước mỗi đắn đo
+Đăm Săn : đôi mắt linh lợi như chim ghếch ăn hoa tre, sức ngang voi đực, hơi thở ầm ầm tựa như sấm dậy
Các bài tập cùng chuyên đề
Tóm tắt văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay
Tóm tắt được nội dung bao quát của văn bản Chiến thắng Mtao Mxây (Câu chuyện kể lại sự kiện gì? Xảy ra trong bối cảnh thời gian, không gian như thế nào? Có chi tiết thần kì nào?).
Nhân vật chính trong Chiến thắng Mtao Mxây là ai? Có điểm gì nổi bật?
Câu chuyện Chiến thắng Mtao Mxây gửi gắm thông điệp gì?
Liên hệ, kết nối với kinh nghiệm sống của bản thân để hiểu thêm câu chuyện Chiến thắng Mtao Mxây
Màu sắc văn hóa Tây Nguyên trong Chiến thắng Mtao Mxây thể hiện qua các yếu tố nào?
Chú ý chi tiết miêu tả ngoại hình Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý biện pháp nghệ thuật được sử dụng để miêu tả hình ảnh múa khiên của Đăm Săn và Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý chi tiết ông trời giúp đỡ Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Lời nói và hành động của dân làng cho biết tình cảm của cộng đồng đối với tù trường Đăm Săn như thế nào trong Chiến thắng Mtao Mxây
Tưởng tượng không khí ăn mừng của dân làng đối với chiến thắng của Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý vẻ đẹp kì vĩ, phi thường của người anh hùng Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Chú ý nghệ thuật miêu tả nhân vật Đăm Săn trong Chiến thắng Mtao Mxây
Nêu những sự kiện chính trong văn bản Chiến thắng Mtao Mxây. Hãy chỉ ra lời người kể chuyện, lời nhân vật, chi tiết thần kì trong văn bản.
Nhân vật người anh hùng Đăm Săn được miêu tả với những đặc điểm nổi bật nào? Chỉ ra những chi tiết cho thấy sự đối lập giữa Đăm Săn với Mtao Mxây trong Chiến thắng Mtao Mxây
Nêu và phân tích tác dụng của một biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong văn bản Chiến thắng Mtao Mxây (ví dụ: so sánh, phóng đại, đối lập, tương phản,...).
Hãy làm sáng tỏ một đặc điểm nổi bật của thể loại sử thi được thể hiện trong đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây.
Phân tích một số câu nói và hành động của dân làng trước chiến thắng của Đăm Săn để làm rõ tình cảm của cộng đồng Ê-dê đối với người anh hùng trong Chiến thắng Mtao Mxây
Đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây phản ánh và ca ngợi điều gì? Điều ấy có còn ý nghĩa với cuộc sống hôm nay không? Vì sao?
Hãy minh hoạ trận chiến đấu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây bằng một bức vẽ hoặc một đoạn văn miêu tả (khoảng 8-10 dòng).
Hãy nhớ lại một vài nhân vật lịch sử hoặc nhân vật văn học thường được mọi người gọi là anh hùng và cho biết: do đâu mà họ được tôn xưng như thế?
Lời văn ở đoạn này trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay gần với truyện hay vở kịch?
Lưu ý những hình ảnh được sử dụng để miêu tả Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay. Những hình ảnh đó có điểm gì độc đáo?
Chú ý sự xuất hiện của cụm từ “bà con xem...” và ý nghĩa, tác dụng của nó trong lời kể trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay?
Cảnh tiệc tùng trong đoạn này trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay được miêu tả qua lời của ai? Điều đó giúp ích gì trong việc thể hiện hình tượng nhân vật Đăm Săn?
Việc miêu tả ngoại hình nhân vật Đăm Săn trong Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay có gì khác thường và có tác dụng như thế nào?
Tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxay
