Đọc trước bài thơ Đường về quê mẹ và tìm hiểu thêm thông tin về nhà thơ Đoàn Văn Cừ.

Chú ý thời điểm và không gian khi mẹ đưa "tôi" về quê ngoại trong văn bản Đường về quê mẹ.

Ở các khổ 2, 4 bài thơ Đường về quê mẹ: Thiên nhiên và con người hiện lên như thế nào?

Em hiểu nghĩa của từ ngữ "mang đi" trong dòng 20 bài thơ Đường về quê mẹ là gì?

Xác định thể thơ, vần và nhịp của bài thơ Đường về quê mẹ.

Bài thơ Đường về quê mẹ là lời của ai? Nêu ấn tượng chung của em về tác phẩm.

Hãy chỉ ra bố cục của bài thơ Đường về quê mẹ và đặt tên cho từng phần.

Liệt kê các hình ảnh, chi tiết về thiên nhiên và con người trong bài thơ Đường về quê mẹ. Qua đó, hãy nêu nhận xét của em về màu sắc, đường nét của bức tranh thiên nhiên và vẻ đẹp tâm hồn của con người được thể hiện trong tác phẩm.

Bài thơ Đường về quê mẹ đã diễn tả được tâm trạng và tình cảm gì của nhà thơ?

Em thích nhất hình ảnh, chi tiết nào trong bài thơ Đường về quê mẹ? Hãy tưởng tượng và miêu tả bằng lời hoặc vẽ lại bức tranh thể hiện hình ảnh, chi tiết đó.

Nhan đề bài thơ Đường về quê mẹ được đặt theo cách nào?

A. Một sự kiện quan trọng, để lại dấu ấn sâu đậm trong kí ức tuổi thơ của tác giả

B. Một trạng thái cảm xúc tác giả đã từng trải qua trong kí ức tuổi thơ của mình

C. Một mong ước, hi vọng tha thiết, chân thành của tác giả

D. Một hình ảnh gắn với nỗi nhớ sâu đậm trong kí ức tuổi thơ của tác giả

Người bộc lộ cảm xúc trong bài thơ Đường về quê mẹ là ai và hiện ra qua từ ngữ nào?

A. Người mẹ – “u tôi”, “u”

B. Người con – “tôi”, “chúng tôi”

C. Con người vùng quê ngoại – “đoàn người”, “người xới cà, ngô”

D. Những người gần gũi với gia đình “tôi” – “những người quen”

Phương án nào chỉ ra đúng cách ngắt nhịp của khổ thơ sau? 

Thúng cắp bên hông, nón đội đầu, 
Khuyên vàng, yếm thắm, áo the nâu 
Trông u chẳng khác thời con gái 
Mắt sáng, môi hồng, má đỏ au. 

Vần trong bài thơ Đường về quê mẹ được gieo như thế nào? 

Phương án nào chỉ ra đúng bố cục và nội dung của từng phần trong bài thơ Đường về quê mẹ? 

Liệt kê các hình ảnh, chi tiết về thiên nhiên và con người trong bài thơ Đường về quê mẹ. Qua đó, hãy nêu nhận xét của em về màu sắc, đường nét của bức tranh thiên nhiên và vẻ đẹp tâm hồn của con người được thể hiện trong tác phẩm. 

Bài thơ Đường về quê mẹ đã diễn tả được tâm trạng và tình cảm gì của nhà thơ? 

Em thích nhất hình ảnh, chi tiết nào trong bài thơ Đường về quê mẹ? Hãy tưởng tượng và miêu tả bằng lời hoặc vẽ lại bức tranh thể hiện hình ảnh, chi tiết đó. 

Tìm đọc thêm các bài thơ bảy chữ về đề tài gia đình, quê hương đất nước,... Ghi lại một số câu thơ em có ấn tượng sâu sắc.

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: 

CON HÃY THƯƠNG EM 

Tại sao bố lại chiều em bé 
- Tại lúc sinh em bà mất rồi 
Con được suốt ngày bà dỗ bế 
Em đi nhà trẻ chỉ nằm nôi 

Sáu tháng tuổi em viêm phổi đốm 
Đùi nhỏ không còn cả chỗ tiêm 
Em tím lặng khóc không thành tiếng
Nhớ lại bây giờ bố vẫn thương 

Khi con bé bố chưa bận rộn 
Hay đèo con những buổi chiều êm 
Nay có buổi cả nhà về muộn 
Em tự chơi tha thẩn bên thềm 

Thấy không con, em mình lên bảy 
Chỉ bằng con người ta lên năm 
Con có thấy mỗi lần em khóc 
Tiếng nấc em như tự nuốt thầm  

1984 

(Vũ Quần Phương, Tuyển tập, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2012) 

a) Bài thơ Con hãy thương em là lời của ai nói với ai và về điều gì? Hãy chia sẻ cảm nhận của em về bài thơ. 

b) Qua các chi tiết trong bài thơ, hình ảnh em bé hiện lên như thế nào? Người bố dành tình cảm cho em ra sao? 

c) Qua bài thơ, em cảm nhận được như thế nào về nhân vật người bố? 

d) Hãy đoán xem sau khi nghe người bố trả lời, người con trong bài thơ sẽ thay đổi câu hỏi ban đầu như thế nào hoặc sẽ có cảm xúc, suy nghĩ,... ra sao? 

e) Sưu tầm, ghi lại những câu thơ, câu ca dao hay về tình cảm anh em, chị em trong gia đình và chia sẻ cùng các bạn. 

Đoàn Văn Cừ là cán bộ biên tập Nhà xuất bản Phổ Thông (Bộ Văn hóa) từ năm bao nhiêu?