Phân tích vai trò của ngôi kể, điểm nhìn và lời trần thuật trong việc khắc họa nhân vật trong văn bản Đời thừa
Vận dụng kiến thức về ngôi kể. Chú ý vào cách diễn đạt truyện của tác giả.
- Trong tác phẩm, nhân vật Hộ vốn là người có tư tưởng, hoài bão văn chương lớn lao của mình. Nhưng chính vì dòng đời, vì lẽ sống kiếm tiền nuôi vợ con của mình, anh phải bán đứng lý tưởng văn chương của mình và từ đó dẫn đến sự tha hóa về nhân cách trong con người anh. Một con người với nội tâm phức tạp, khó hiểu như vậy nhờ vào việc sử dụng ngôi thứ ba sẽ giúp người đọc dễ dàng nắm bắt được diễn biến tâm lí của nhân vật. Từ hồi tưởng về quá khứ, nghĩ về những năm tháng hoàng kim của đời mình, rồi đến hiện thực tàn khốc rồi hiểu ra chính mình trong cơn say… tất cả làm nổi bật nên nội tâm của một người đang bị giằng xé khi phải lựa chọn trước lý tưởng văn chương thanh cao của bản thân và nỗi lo về cơm ăn, áo mặc trong cuộc sống.
- Kết hợp với việc lựa chọn điểm nhìn bên trong, gắn với ý thức của từng nhân vật đã giúp cho việc miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật của tác giả được rõ ràng. Một người luôn mang trong mình hoài bão lớn, lý tưởng lớn về văn chương nhưng chịu đựng nỗi lo về cơm áo gạo tiền mà trở lên tha hóa về nhân cách, làm khổ vợ con. Nội tâm anh luôn đấu tranh mạnh mẽ về điều này. Khi say rượu, anh thú nhận với Tứ nhưng Tứ không trách anh mà ngược lại nhận lỗi về mình bởi cô nghĩ rằng bởi nỗi lo toan về cuộc sống đã biến một con người tài hoa, vốn yêu văn chương bằng cả mạng sống trở thành một tên nát rượu, đánh đập vợ con. Cô thương cho người chồng bị cái khổ vùi dập mà không nỡ trách anh, chỉ dám nhận lỗi về mình. Đến đây, tác giả đã thành công sử dụng điểm nhìn bên trong để soi chiếu từng nhân vật cùng cách trần thuật hướng nội đã góp phần làm rõ được tính cách của hai nhân vật, một người nhận ra được lỗi lầm của mình và một người với lòng vị tha sâu sắc. Đó chính là tình cảm, sự cảm thông của những con người nghèo khổ với nhau.
Các bài tập cùng chuyên đề
Giới thiệu tác phẩm và phương diện nghệ thuật của tác phẩm mà bài viết sẽ đi sâu phân tích trong tác phẩm Đời thừa
Mô tả và đánh giá cách Nam Cao tạo truyện kể trong tác phẩm Đời thừa
Chỉ ra đặc điểm của người kể chuyện trong truyện ngắn Đời thừa (ngôi kể và điểm nhìn).
Chỉ ra mối liên hệ giữa người kể chuyện trong tác phẩm Đời thừa với nhà văn.
Đánh giá giá trị của tác phẩm Đời thừa
Nghệ thuật tự sự của Nam Cao trong truyện ngắn Đời thừa có những phương diện đáng chú ý nào?
Khi phân tích từng phương diện làm nên sức hấp dẫn của nghệ thuật tự sự trong Đời thừa, tác giả đã đi theo trình tự nào?
Bạn có thể học hỏi được điều gì từ cách phân tích các phương diện của nghệ thuật tự sự trong Đời thừa? Điều gì ở bài viết chưa làm bạn thỏa mãn?
Chọn một tác phẩm truyện để lại cho bạn nhiều ấn tượng về cách kể chuyện.
Lập dàn ý cho đề bài sau: Vẻ đẹp của nhân vật Đan-kô trong văn bản Trái tim Đan-kô bằng cách trả lời các câu hỏi.
Viết một bài văn cho đề bài sau: Vẻ đẹp của nhân vật Đan-kô trong văn bản Trái tim Đan-kô bằng cách trả lời các câu hỏi.
Đọc đoạn văn và cho biết người viết đã phân tích yếu tố hình thức nào của truyện Kép Tư Bền (Nguyễn Công Hoan).
Viết đoạn văn nêu nhận xét khái quát về tình huống độc đáo trong một truyện ngắn hiện đại mà bạn đã học hoặc đọc thêm. (Lưu ý dung lượng đoạn văn do bạn tự quyết định, căn cứ vào nội dung triển khai).
“Cái hay của một tác phẩm truyện không phụ thuộc vào câu chuyện được kể mà chủ yếu phụ thuộc vào cách tác giả kể câu chuyện đó”.
Hãy nêu ý kiến của bạn về nhận định nêu trên qua phân tích một tác phẩm cụ thể (ý kiến được trình bày dưới dạng dàn ý dành cho một bài viết hoàn chỉnh).
Bài văn nghị luận phân tích, đánh giá về một tác phẩm truyện là gì?
Xác định các bước chuẩn bị cho bài văn nghị luận phân tích, đánh giá một tác phẩm truyện dưới đây là đúng hay sai?
|
Các bước chuẩn bị |
Đúng |
Sai |
|
1. Đọc kĩ đề bài, suy nghĩ về các vấn đề đặt ra trong đó |
|
|
|
2. Đọc kĩ văn bản truyện được nêu lên trong đề bài; tìm và ghi lai những chi tiết đặc sắc về hình thức và nội dung của truyện. |
|
|
|
3. Đọc các tài liệu có liên quan đến tác giả, tác phẩm được nêu lên trong đề bài; ghi lại những ý kiến quan trọng, có thể dùng để trích dẫn hoặc mở rộng bàn luận. |
|
|
|
4. Đọc các truyện hoặc tìm xem các bộ phim, vở kịch nô tiếng; ghi lại các liên tưởng, cảm nhận của bản thân. |
|
|
|
5. Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi. |
|
|
|
6. Lập dàn ý cho bài viết bằng các lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần: mở bài - thân bài - kết bài. |
|
|
|
7. Đọc lại bài văn đã viết, phát hiện, sửa lỗi về ý và về trình bày, chính tả, dùng từ, diễn đạt. |
|
|
Chọn từ thích hơp (điểm nhìn, hình thức, nhan đề, nhân vật, nội dung, ý nghĩa) với mỗi chỗ trống sau đây:
Đoạn trích dưới đây nhấn mạnh các yếu tố hình thức nào của truyện Tầng hai ?
Lập dàn ý cho đề văn Vẻ đẹp của hình ảnh “trái tim cháy hùng vĩ của Đan-kô” (Trái tim Đan-kô - M.Gorki) theo sơ đồ sau:
Lập dàn ý cho đề văn: Phân tích truyện ngắn “Một người Hà Nội” của Nguyễn Khải.
Lập dàn ý cho đề văn: Vẻ đẹp của quê hương trong truyện ngắn “Nắng đẹp miền quê ngoại” của Trang Thế Hy.
Tìm ý cho đề văn sau:
Trong Trái tim Đan-kô, Go-rơ-ki viết: “Đan-kô là một người trong bọn họ, một chàng trai trẻ đẹp. Những người đẹp bao giờ cũng can đảm”. Còn nhà văn Nguyễn Khải trong truyện Một người Hà Nội thì viết: “Mỗi thế hệ đều có thời vàng son của họ. Hà Nội thì không thế. Thời nào nó cũng đẹp, một vẻ đẹp riêng cho mỗi lứa tuổi”.
Từ các nhân vật Đan-kô (Trái tim Đan-kô), cô Hiền (Một người Hà Nội), em hãy phân tích, làm rõ những triết lí trên.
