Dẫn chứng về chủ đề Đổ lỗi

Đổ lỗi là hành vi trốn tránh trách nhiệm cá nhân bằng cách quy kết sai sót, thất bại của bản thân cho người khác, hoàn cảnh hoặc yếu tố khách quan, thay vì nhìn nhận phần trách nhiệm của mình.

• Biểu hiện: Elizabeth Holmes từng được tung hô là “Steve Jobs phiên bản nữ”, nhưng khi công nghệ xét nghiệm máu của Theranos không hoạt động đúng như quảng cáo, cô đã không dũng cảm thừa nhận sai sót kỹ thuật. Thay vào đó, Holmes liên tục đổ lỗi cho các đối thủ cạnh tranh, cho rằng họ cố tình hãm hại công ty, đồng thời quy trách nhiệm cho nhân viên cấp dưới vì không làm việc đúng quy trình.
• Kết quả: Việc liên tục né tránh trách nhiệm đã dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng khi hàng ngàn bệnh nhân phải nhận kết quả xét nghiệm sai, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ và niềm tin của xã hội. Cuối cùng, sự thật bị phanh phui, Theranos sụp đổ, và Elizabeth Holmes phải đối mặt với bản án 11 năm tù.

• Biểu hiện: Trong vụ bê bối nghe lén Watergate, khi sự việc bị phanh phui, Tổng thống Mỹ Richard Nixon đã không trực tiếp nhận trách nhiệm với tư cách là người đứng đầu nhà nước. Thay vào đó, ông tìm cách đổ lỗi cho các trợ lý cấp dưới, đồng thời viện dẫn những “âm mưu chính trị” từ phe đối lập nhằm làm suy yếu uy tín của mình.
• Kết quả: Việc liên tục phủ nhận trách nhiệm và đổ lỗi cho người khác đã khiến niềm tin của công chúng Mỹ vào chính phủ bị xói mòn nghiêm trọng. Áp lực từ dư luận và các cuộc điều tra ngày càng gia tăng, buộc Richard Nixon phải từ chức, trở thành Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ rời nhiệm sở trong bê bối.

• Biểu hiện: Trong Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu, Trịnh Hâm vì đố kỵ tài năng và lòng ích kỷ đã nhẫn tâm hãm hại Lục Vân Tiên, đẩy chàng xuống sông giữa lúc hoạn nạn. Tuy nhiên, sau hành động tàn độc ấy, Trịnh Hâm không hề có sự ăn năn hay dám đối diện với tội lỗi của mình. Trái lại, hắn luôn tìm cách bao biện, đổ lỗi cho hoàn cảnh, cho số phận hoặc những lý do mơ hồ nhằm che giấu bản chất hèn hạ. Sự đổ lỗi ấy không xuất phát từ vô thức mà là một lựa chọn có chủ ý để bảo vệ cái tôi ích kỷ và sự giả dối của bản thân.
• Kết quả: Qua hình tượng Trịnh Hâm, Nguyễn Đình Chiểu đã phê phán kiểu người “vừa ăn cướp vừa la làng”, dùng sự đổ lỗi như một tấm lá chắn để trốn tránh trách nhiệm và lương tâm. Nhân vật này trở thành lời cảnh tỉnh sâu sắc về hậu quả đạo đức của việc không dám nhận lỗi, đồng thời khẳng định rằng sự đổ lỗi không thể che đậy cái ác, mà chỉ làm con người ngày càng tha hoá và tự đẩy mình ra ngoài chuẩn mực nhân nghĩa.

Bản thân em từng có lúc đạt điểm không cao trong các bài kiểm tra nhưng thay vì nhìn lại quá trình học tập của mình, em lại đổ lỗi cho đề khó và thời gian làm bài ngắn. Chỉ khi nghiêm túc nhìn nhận sự thiếu chuẩn bị của bản thân, em mới hiểu rằng đổ lỗi không giúp mình tiến bộ.

Trong học tập và sinh hoạt tập thể, em nhận ra rằng khi xảy ra sai sót, việc đổ lỗi cho người khác chỉ khiến mối quan hệ trở nên căng thẳng. Ngược lại, khi dám nhận lỗi, em không những sửa được sai mà còn nhận được sự cảm thông và tôn trọng từ mọi người.