Bước 1: Chuẩn bị
- Lựa chọn phong cảnh
- Lựa chọn trình tự tả
Bước 2: Lập dàn ý
- Mở bài: Giới thiệu cảnh chọn tả:
+ Tên cảnh
+ Địa điểm
+ Thời gian
- Thân bài: Liệt kê nội dung miêu tả theo một trong các trình tự sau
Cách 1: Trình tự không gian: tả lần lượt từng phần vẻ đẹp của phong cảnh theo trình tự từ gần tới xa, từ thấp lên cao, từ trái sang phải,…
Cách 2: Trình tự thời gian: tả sự biến đổi hoặc đặc điểm của phong cảnh trong những thời gian khác nhau (các buổi trong ngày, các mùa trong năm,…)
Cách 3: Trình tự không gian kết hợp với thời gian: tả sự đổi thay của từng sự vật, hiện tượng,… trong những thời điểm khác nhau.
- Kết bài:
+ Nêu suy nghĩ, cảm xúc,… về cảnh chọn tả.
+ Liên hệ thực tế.
Đề bài: Tả một cảnh biển đảo
1. Mở bài: Giới thiệu cảnh biển đảo mà em muốn miêu tả:
- Biển đảo đó có tên là gì? Thuộc khu vực nào?
- Em đến thăm biển đảo đó vào thời gian nào? (mùa nào trong năm, ban ngày hay ban đêm…)
2. Thân bài:
- Miêu tả cảnh biển:
+ Thời tiết ở đó như thế nào? Nắng và gió ở vùng biển này đem lại cảm giác ra sao?
+ Bờ biển có dài không? Thẳng tắp hay uốn cong?
+ Cát ở đây có màu sắc như thế nào? Hoàn toàn phẳng mịn hay rải rác đá và vỏ sò?
+ Bờ cát có rộng không? Có thể tổ chức các hoạt động ở đó không?
+ Nước biển có màu sắc như thế nào? Có sạch không? Có thể nhìn xuyên xuống đáy không?
+ Mực nước biển ở đây có sâu không? Tàu thuyền có vào sát bờ được không?
- Tả cảnh đảo:
+ Trên bờ biển có những cảnh quan gì? (cây cối, đá, nhà cửa…)
+ Cảnh đảo ở đây có đặc điểm gì? Có sự cân bằng giữa cảnh thiên nhiên vốn có và sự xây dựng, khai thác của con người không?
+ Phần diện tích đảo sát bờ biển có gì đặc sắc, khiến em ấn tượng? (vách núi, rừng dừa…)
3. Kết bài: Tình cảm, cảm xúc của em dành cho cảnh biển đảo mà mình vừa miêu tả
Đề bài: Tả cánh đồng lúa chín
1. Mở bài: Giới thiệu về cảnh đẹp mà em muốn miêu tả: cảnh cánh đồng lúa chín:
- Cánh đồng lúa ấy nằm ở đâu? Của ai?
- Hoàn cảnh em được chiêm ngưỡng cảnh đẹp đó (cánh đồng lúa chín)
2. Thân bài:
- Tả cảnh cánh đồng lúa chín:
+ Thời tiết: có nắng ấm, gió thổi nhè nhẹ, không khí trong lành, trời quang đãng, ít mây…
+ Đồng lúa: chín vàng như cả một bãi biển; thân lúa cong cong trĩu xuống vì sức nặng của hạt ngọc trời; gió thổi làm lúa đồng loạt ngả rạp về một phía…
+ Mùi hương: mùi lúa chín ngọt bùi; mùi cỏ non ven bờ hoà lẫn mùi bùn non đang khô lại
+ Âm thanh: tiếng gió thổi qua bông lúa nghe lao xao; tiếng đàn chim lích rích; tiếng người nông dân trò chuyện…
+ Mương nước: ngập cao gần đến bờ, trong vắt, có nhiều ốc và cá nhỏ; ngăn không cho chảy vào trong ruộng để chờ thu hoạch nên lối dẫn vào ruộng khô quắt, trơ đáy bùn…
- Tả hoạt động của con người, động vật trên cánh đồng:
+ Con người: thăm lúa, kiểm tra lúa để xác định ngày thu hoạch; hào hứng, phấn khởi trò chuyện về mùa màng, về dự định trong tương lai sau khi gặt lúa…
+ Trâu, bò: thảnh thơi nằm gặm cỏ bên bờ ruộng
+ Chim chóc: đậu trên tán cây, thỉnh thoảng sà xuống bắt sâu, hoặc mong chờ người nông dân gặt lúa để nhặt các hạt thóc vương lại…
3. Kết bài:
- Tình cảm, cảm xúc của em dành cho cánh đồng lúa chín
- Những mong ước tốt đẹp của em dành cho cánh đồng lúa vào mùa màng năm sau.