Đề ôn hè Văn 6 lên 7 - Đề 8

Đề bài

I. ĐỌC HIỂU (4.0 điểm)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

Ngày xửa ngày xưa, có một chàng trai nông thôn hiền lành, khỏe mạnh tên là Khoai đi cày thuê, cuốc mướn cho vợ chồng ông phú hộ. Hai người này vì muốn lợi dụng chàng trai, làm việc không phải trả tiền nên đã hứa: "Mày chịu khó làm lụng cho ta, ba năm nữa tao sẽ gả đứa con gái xinh đẹp của tao cho”.

Không nghi ngờ gì, anh chàng ra sức làm việc không quản khó nhọc. Thế nhưng, ba năm sau, ông phú hộ không còn nghĩ gì đến lời hứa khi xưa nữa, ông trở mặt, định đem gả con gái cho một phú hộ giàu có khác ở trong làng. Ông ra điều kiện với chàng trai rằng: “Mày muốn lấy con gái của tao thì phải lên rừng, tìm ngay cho tao một cây tre có trăm đốt để làm nhà cưới vợ, thì tao mới gả con gái tao cho mày”.

Vì tình yêu, anh chàng đành nghe theo lời ông phú hộ, vác dao đi rừng, quyết tâm tìm được một cây tre trăm đốt. Tìm hoài, tìm mãi chẳng ra, anh chàng tủi thân ngồi ôm mặt khóc. Bỗng có một ông lão râu tóc bạc phơ, tay cầm gậy trúc, nét mặt hiền hòa, hiện ra hỏi:

-Tại sao con khóc?

Anh chàng đem kể đầu đuôi sự tình cho ông cụ nghe, ông nghe xong, bảo anh rằng:

- Con hãy đi chặt cho đủ 100 đốt tre rời rồi đọc câu thần chú Khắc nhập, khắc nhập đủ ba lần thì một trăm khúc tre sẽ tự động kết nối với nhau thành một cây tre đủ trăm đốt.

Làm theo lời ông lão dặn, ngay lập tức một cây tre trăm đốt hiện ra trước mắt anh. Mừng rỡ quá, anh định vác cây tre về, nhưng vì vướng víu quá nên không mang đi được. Ông lão liền bảo anh hãy đọc: “Khắc xuất, khắc xuất đúng ba lần thì cây tre trăm đốt sẽ tách ra thành từng khúc như ban đầu”. Chàng trai bó các khúc tre lại, gánh về nhà. Đến nơi thấy hai họ đang ăn uống vui vẻ, chuẩn bị rước dâu, anh chàng mới hay rằng mình đã bị lừa. Anh không nói gì, đợi đến lúc nhà trai đốt pháo cưới, anh đem một trăm khúc tre xếp dài dưới đất, rồi lẩm bẩm đọc: “Khắc nhập, khắc nhập” bỗng hóa ra một cây tre trăm đốt, anh chàng gọi ông phú hộ đến bảo là đã tìm ra được và đòi gả con gái cho anh.

Không tin vào mắt mình, ông phú hộ sờ tay vào cây đếm từng khúc tre. Anh chàng đọc luôn: “Khắc nhập, khắc nhập”, thế là ông ta bị hút dính luôn vào cây tre. Thấy vậy, ông phú hộ sợ quá nên đồng ý giữ lời hứa gả con gái cho, anh bèn đọc: “Khắc xuất, khắc xuất” để giải thoát cho cha vợ của mình. Cuối cùng, anh nông dân và con gái ông phú hộ sống với nhau hạnh phúc trọn đời.

(Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam)

Câu 1. Văn bản thuộc thể loại nào?

Câu 2. Chỉ ra trạng ngữ của câu “Ngày xửa ngày xưa, có một chàng trai nông thôn hiền lành, khỏe mạnh tên là Khoai đi cày thuê, cuốc mướn cho vợ chồng ông phú hộ”. Cho biết trậng ngữ đó bổ sung ý nghĩa gì cho câu?

Câu 3. Trong câu chuyện tại sao ông lão lại giúp anh Khoai?

Câu 4. Vì sao Phú ông bảo anh Khoai lên rừng tìm được cây tre trăm đốt mới gả con gái cho?

Câu 5. Bài học cuộc sống mà em rút ra được từ câu chuyện trên là gì?

II. VIẾT (6.0 điểm)

Câu 1. (2.0 điểm)

Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích vai trò của yếu tố kỳ ảo trong truyện “Cây tre trăm đốt” và tác dụng của yếu tố này trong việc thể hiện nội dung, chủ đề truyện.

Câu 2 (4.0 điểm)

Hãy viết một bài văn (khoảng 600 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của việc biết nói lời xin lỗi và cảm ơn trong cuộc sống.

Lời giải chi tiết

Phần I. ĐỌC HIỂU 

Câu 1

Phương pháp giải:

Dựa vào đặc trưng thể loại

Lời giải chi tiết:

Thể loại: truyện cổ tích.

Câu 2

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về trạng ngữ

Lời giải chi tiết:

- Trạng ngữ: Ngày xửa ngày xưa

- Bổ sung ý nghĩa: xác định thời gian

Câu 3

Phương pháp giải:

Đọc và chú ý các chi tiết về anh Khoai

Lời giải chi tiết:

Vì anh là người hiền lành, lương thiện

Câu 4

Phương pháp giải:

Đọc và chú ý các chi tiết về Phú ông

Lời giải chi tiết:

Phú ông trở mặt, không giữ lời hứa

Câu 5

Phương pháp giải:

Từ nội dung rút ra bài học phù hợp

Lời giải chi tiết:

Bài học cuộc sống mà em rút ra từ câu chuyện trên là:

- Người hiền, ăn ở tốt chắc chắn sẽ gặp điều may mắn, tốt lành. Dù họ gặp bao nhiêu khó khăn, vất vả, khổ nạn thì trên đường đời nhất định sẽ có người giúp đỡ, chở che, cuối cùng cũng gặp điều may mắn

- Còn với những người độc ác, tham lam, luôn toan tính trước sau cũng gặp quả báo

PHẦN II. VIẾT

Câu 1

Phương pháp giải:

Đọc kĩ nội dung văn bản

Chú ý chi tiết kì ảo và chỉ ra hiệu quả

Vận dụng thao tác lập luận, phân tích

Lời giải chi tiết:

1. Mở đoạn

- Giới thiệu truyện “Cây tre trăm đốt” là một truyện cổ tích quen thuộc, mang đậm màu sắc dân gian Việt Nam.

- Trong truyện, yếu tố kỳ ảo đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển cốt truyện và thể hiện chủ đề.

2. Thân đoạn

- Yếu tố kỳ ảo thể hiện rõ nhất qua ông lão thần kỳ, câu thần chú “Khắc nhập, khắc xuất” và cây tre trăm đốt tự ghép lại – tách ra theo ý muốn.

- Yếu tố kỳ ảo giúp giải quyết tình huống truyện hợp lý, mang lại công bằng cho người nông dân – nhân vật chính diện.

- Là phương tiện thể hiện ước mơ công lý: kẻ tham lam, lật lọng bị trừng trị (ông phú hộ); người hiền lành, chăm chỉ được đền đáp xứng đáng.

- Góp phần tạo nên màu sắc hấp dẫn, tăng tính lôi cuốn và đặc trưng cổ tích cho câu chuyện.

3. Kết đoạn

- Yếu tố kỳ ảo không chỉ mang tính giải trí mà còn là cách để nhân dân gửi gắm niềm tin vào cái thiện, vào công lý trong cuộc sống.

- Đây chính là nét đặc sắc nghệ thuật góp phần làm nên sức sống lâu bền của truyện.

Câu 2

Phương pháp giải:

Xác định vấn đề cần bàn luận

Liên hệ thực tế

Vận dụng thao tác lập luận, kĩ năng viết bài

Lời giải chi tiết:

1. Mở bài

Dẫn dắt và giới thiệu vấn đề cần bàn luận: ý nghĩa của việc biết nói lời xin lỗi và cảm ơn trong cuộc sống.

2. Thân bài

a. Giải thích khái niệm:

- “Xin lỗi”: Là lời nói thể hiện sự hối hận, nhận lỗi khi bản thân làm điều gì đó sai trái hoặc gây tổn thương đến người khác.

- “Cảm ơn”: Là cách bày tỏ lòng biết ơn, trân trọng khi nhận được sự giúp đỡ, tình cảm, hay điều tốt đẹp từ người khác.

b. Ý nghĩa của việc biết nói lời xin lỗi và cảm ơn:

- Thể hiện nhân cách và sự trưởng thành: Biết nhận lỗi và biết ơn là dấu hiệu của một người có đạo đức và trách nhiệm.

- Tạo dựng và duy trì các mối quan hệ tốt đẹp: Lời xin lỗi có thể hóa giải xung đột, còn lời cảm ơn giúp gắn kết tình cảm.

- Góp phần xây dựng xã hội văn minh, giàu tình người: Khi ai cũng biết xin lỗi và cảm ơn, cuộc sống trở nên nhẹ nhàng và tốt đẹp hơn.

- Nuôi dưỡng lòng vị tha, sự yêu thương và tôn trọng lẫn nhau.

- Dẫn chứng: HS lấy dẫn chứng phù hợp

c. Phản đề:

- Trong thực tế, nhiều người coi nhẹ việc nói lời xin lỗi và cảm ơn, cho rằng đó là hình thức, không cần thiết.

- Hành động đó dễ làm con người trở nên vô cảm, ích kỷ, làm tổn thương người khác và khiến xã hội lạnh lùng hơn.

d. Bài học và liên hệ bản thân:

- Cần học cách xin lỗi và cảm ơn đúng lúc, đúng cách, từ những việc nhỏ nhất.

- Luôn trân trọng những điều tốt đẹp và không ngại nhận lỗi khi mình sai.

- Cá nhân em đã học được điều này từ gia đình, thầy cô và cố gắng áp dụng trong giao tiếp hằng ngày.

3. Kết bài

- Khẳng định lại ý nghĩa quan trọng của việc biết nói lời xin lỗi và cảm ơn trong cuộc sống.

- Kêu gọi mỗi người hãy bắt đầu từ bản thân, lan tỏa sự tử tế và nhân văn bằng những lời nói tưởng như giản dị nhưng đầy sức mạnh ấy.