Câu hỏi
Một loài thực vật, xét 3 cặp gen nằm trên 2 cặp nhiễm sắc thể; mỗi gen quy định một tính trạng, mỗi gen đều có 2 alen và các alen trội là trội hoàn toàn. Cho hai cây đều có kiểu hình trội về cả 3 tính trạng (P) giao phấn với nhau, thu được F1 có 1% số cây mang kiểu hình lặn về cả 3 tính trạng. Cho biết không xảy ra đột biến nhưng xảy ra hoán vị gen ở cả quá trình phát sinh giao tử đực và giao tử cái với tần số bằng nhau. Theo lí thuyết, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
I. Ở F1, tỉ lệ cây đồng hợp tử về cả 3 cặp gen nhỏ hơn tỉ lệ cây dị hợp tử về cả 3 cặp gen.
II. Ở F1, có 13 loại kiểu gen quy định kiểu hình trội về 2 trong 3 tính trạng.
III. Nếu hai cây ở P có kiểu gen khác nhau thì đã xảy ra hoán vị gen với tần số 40%.
IV. Ở F1, có 10,5% số cây mang kiểu hình trội về 1 trong 3 tính trạng.
- A 3
- B 2
- C 1
- D 4
Phương pháp giải:
Sử dụng công thức :A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB - = 0,25 – aabb
Hoán vị gen ở 2 bên cho 10 loại kiểu gen
Giao tử liên kết = (1-f)/2; giao tử hoán vị: f/2
Lời giải chi tiết:
Tính trạng đơn gen, 3 gen nằm trên 2 cặp NST, mỗi gen gồm 2 alen
Giả sử đó là: Aa, Bb, Dd. Trong đó B,D nằm trên 1 cặp NST
P: A-(B-,D-) × A-(B-,D-)
F1 aa(bb,dd)
→ P: Aa(Bb,Dd) ×Aa(Bb,Dd)
Có F1 aa(bb,dd) = 1%. Mà aa = 0,25
→ (bb,dd) = 0,01 : 0,25 = 0,04
TH1: P có kiểu gen giống nhau
→ P cho giao tử bd = √0,04 = 0,2 < 0,25
→ P: BD/bd, tần số hoán vị gen f = 40%
P cho giao tử : BD = bd = 0,3 ; Bd = bD = 0,2
Tỉ lệ cây đồng hợp 3 cặp gen \((AA;aa)\left( {\frac{{BD}}{{BD}} + \frac{{Bd}}{{Bd}} + \frac{{bD}}{{bD}} + \frac{{bd}}{{bd}}} \right)\) là:
(0,25 + 0,25) × (0,32 + 0,32 + 0,22 + 0,22)
Tỉ lệ cây dị hợp 3 cặp gen \(\left( {Aa} \right)\left( {\frac{{BD}}{{bd}} + \frac{{Bd}}{{bD}}} \right)\) là:
0,5 × (0,32 × 2 + 0,22 × 2)
Vậy tỉ lệ cây đồng hợp 3 cặp gen bằng tỉ lệ cây dị hợp 3 cặp gen
TH2: P có kiểu gen khác nhau
Đặt tần số hoán vị gen \(f = 2x(0 \le x \le 0,25)\)
→ \((bb,dd) = x \times (0,5 - x) = 0,04\)
→ \(x = 0,1\)
Vậy \(P:\frac{{BD}}{{bd}} \times \frac{{Bd}}{{bD}}\), tần số hoán vị gen f = 20%
Giao tử : BD = bd = 0,4 ; Bd = bD = 0,1 // BD = bd = 0,1 ; Bd = bD = 0,4
Tỉ lệ cây đồng hợp 3 cặp gen \((AA;aa)\left( {\frac{{BD}}{{BD}} + \frac{{Bd}}{{Bd}} + \frac{{bD}}{{bD}} + \frac{{bd}}{{bd}}} \right)\) là:
(0,25 + 0,25) × (0,4×0,1 + 0,1×0,4 + 0,1×0,4 + 0,4×0,1)
Tỉ lệ cây dị hợp 3 cặp gen \(\left( {Aa} \right)\left( {\frac{{BD}}{{bd}} + \frac{{Bd}}{{bD}}} \right)\)là:
0,5 × (0,4×0,1× 2 + 0,1×0,4×2)
Vậy tỉ lệ cây đồng hợp 3 cặp gen bằng tỉ lệ cây dị hợp 3 cặp gen
→ phát biểu I sai
F1 kiểu gen qui định trội 2 trong 3 tính trạng là:
\((aa)\left( {\frac{{BD}}{{BD + bD + Bd + bd}} + \frac{{Bd}}{{bD}}} \right)\& \left( {AA,Aa} \right)\left( {\frac{{Bd}}{{Bd + bd}} + \frac{{bD}}{{bD + bd}}} \right)\)
Tổng có 1×5 + 2×4 = 13
→ II đúng
P kiểu gen khác nhau, hoán vị gen với tần số f = 20%
→ III sai
F1: (bb,dd) = 0,04
→ (B-,D-) = 0,5 + 0,04 = 0,54
(B-dd) = (bbD-) = 0,25 – 0,04 = 0,21
F1, tỉ lệ KH trội 1 trong 3 tính trạng là:
0,75×0,04 + 0,25×0,21×2 = 0,135 = 13,5%
→ IV sai
Vậy có 1 phát biểu đúng
Đáp án C
Câu hỏi trước
