Từ điển Toán 9 | Các dạng bài tập Toán 9 Giải hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn - Từ điển môn ..

Cách xác định giá trị tham số để đường thẳng đi qua hai điểm cho trước - Toán 9

1. Đường thẳng ax + by = c là gì?

Đường thẳng \(ax + by = c\) là tập hợp các điểm biểu diễn nghiệm của phương trình \(ax + by = c\).

2. Cách xác định các điểm mà đường thẳng đi qua

- Trong mặt phẳng toạ độ, tập hợp các điểm có toạ độ (x; y) thoả mãn phương trình bậc nhất hai ẩn ax + by = c là một đường thẳng. Đường thẳng đó gọi là đường thẳng ax + by = c.

+ Phương trình \(ax + 0y = c\left( {a \ne 0} \right)\)

Mỗi nghiệm của phương trình \(ax + 0y = c\left( {a \ne 0} \right)\) được biểu diễn bởi điểm có toạ độ \(\left( {\frac{c}{a};{y_0}} \right)\) \(\left( {{y_0} \in \mathbb{R}} \right)\) nằm trên đường thẳng \({d_1}:x = \frac{c}{a}\). Đường thẳng \({d_1}\) là đường thẳng đi qua điểm \(\frac{c}{a}\) trên trục Ox và vuông góc với trục Ox.

+ Phương trình \(0x + by = c\left( {b \ne 0} \right)\)

Mỗi nghiệm của phương trình \(0x + by = c\left( {b \ne 0} \right)\) được biểu diễn bởi một điểm có toạ độ \(\left( {{x_0};\frac{c}{b}} \right)\left( {{x_0} \in \mathbb{R}} \right)\) nằm trên đường thẳng \({d_2}:y = \frac{c}{b}\). Đường thẳng \({d_2}\) là đường thẳng đi qua điểm \(\frac{c}{b}\) trên trục Oy và vuông góc với trục Oy.

+ Phương trình \(ax + by = c\left( {a \ne 0,b \ne 0} \right)\)

Mỗi nghiệm của phương trình \(ax + by = c\left( {a \ne 0,b \ne 0} \right)\) được biểu diễn bởi một điểm nằm trên đường thẳng \({d_3}:y =  - \frac{a}{b}x + \frac{c}{b}\).

- Đường thẳng d: \(ax + by = c\) luôn đi qua điểm \(M\left( {{x_0};{y_0}} \right)\) khi và chỉ khi \(a{x_0} + b{y_0} = c\).

3. Cách xác định giá trị tham số để đường thẳng đi qua hai điểm cho trước

Một số lưu ý để giải dạng toán này:

- Nếu \(a \ne 0\) và \(b = 0\) thì phương trình đường thẳng \(d:ax + by = c\) có dạng: \(x = \frac{c}{a}\). Khi đó d song song với Oy.

- Nếu \(a = 0\) và \(b \ne 0\) thì phương trình đường thẳng \(d:ax + by = c\) có dạng: \(y = \frac{c}{b}\). Khi đó d song song hoặc trùng với Ox.

- Đường thẳng \(d:ax + by = c\) đi qua điểm \(M\left( {{x_0};{y_0}} \right)\) khi và chỉ khi \(a{x_0} + b{y_0} = c\).

Cách xác định giá trị tham số để đường thẳng đi qua hai điểm cho trước:

+ Bước 1: Phương trình \(y = ax + b\) đi qua điểm \(A\left( {{x_A};{y_A}} \right)\) và \(B\left( {{x_B};{y_B}} \right)\) thì: \(\left\{ \begin{array}{l}a.{x_A} + b = {y_A}\\a.{x_B} + b = {y_B}\end{array} \right.\)

+ Bước 2: Giải hệ phương trình bậc nhất hai ẩn vừa tìm được để tìm ra các hệ số của phương trình.