Lập bảng thể hiện các thành tựu văn minh cơ bản của Ai Cập cổ đại, Trung Hoa và Ấn Độ thời kì cổ-trung đại theo gợi ý sau:
Phương pháp giải:
Bước 1: Đọc lại thành tựu của các nền văn minh Ai Cập cổ đại, Trung Hoa và Ấn Độ
Bước 2: Chọn các thành tựu tiêu biểu, lĩnh vực, ý nghĩa… để điền vào bảng
Lời giải chi tiết:
Bước 1: Đọc lại thành tựu của các nền văn minh Ai Cập cổ đại, Trung Hoa và Ấn Độ
Bước 2: Chọn các thành tựu tiêu biểu, lĩnh vực, ý nghĩa… để điền vào bảng
Nền văn minh |
Thành tựu tiêu biểu |
Thời điểm xuất hiện |
Thuộc lĩnh lực |
Đặc điểm, ý nghĩa/giá trị |
Văn minh Ai Cập |
Hệ thống chữ viết cổ Kim tự tháp, tượng nhân sư… Tính số thập phân, diện tích các hình. Kiến thức giải phẫu, kĩ thuật ướp xác |
Khoảng 3200 TCN |
Chữ viết, kiến trúc, toán học, y học… |
Góp phần vào sự phát triển của văn minh Ai Cập Đặt nền móng cho nhiều lĩnh vực của văn minh nhân loại |
Văn minh Ấn Độ |
Sản sinh ra Hin đu giáo và Phật giáo Kinh Vê-đa, Sử thi Cột đá, chùa, tháp. sáng tạo ra 10 chữ số, tính được số pi Nhiều ghi chép về bệnh lí học, giải phẫu học, dược học… |
Giữa thiên niên kỉ III TCN |
Tôn giáo, Văn học, Kiến trúc, Toán học, Y học |
Đóng góp quan trọng vào kho tàng tri thức nhân loại. Ảnh hưởng sâu sắc đến các quốc gia trong khu vực, nhất là Đông Nam Á. |
Văn minh Trung Hoa |
Nho, Phật Đạo, thuyết Âm Dương, Bát quái, Ngũ hành… Chữ kim văn, giáp cốt Đường thi, tiểu thuyết Minh- Thanh,... Vạn Lý trường thành, Tử Cấm Thành, Di Hòa Viên… Tứ đại phát minh: kĩ thuật làm giấy, kĩ thuật in, la bàn, thuốc súng |
Khoảng thế kỉ XXI TCN |
Tư tưởng, Chữ viết, văn học, kiến trúc, kĩ thuật- khoa học |
Chứng tỏ sự phát triển của văn minh Trung Hoa. Ảnh hưởng đến các nước láng giềng, sang cả Tây Á, thậm chí châu Âu. Nhiều thành tựu còn giữ được đến ngày nay, đóng góp vào di sản văn hóa của nhân loại |
Các bài tập cùng chuyên đề
Em hãy trình bày sự phát triển của một số nền văn minh thế giới thời kì cổ-trung đại trên trục thời gian.
Hãy nhận xét về thời gian hình thành và lịch sử phát triển của các nền văn minh phương Đông và phương Tây thời kì cổ-trung đại
Khai thác Tư liệu 2, em hãy giải thích vì sao nhà sử học Hy Lạp cổ đại Hê-đô-đốt cho rằng: “Ai Cập là tặng phẩm của sông Nin”.
Em hãy trình bày về quá trình hình thành, phát triển của các nền văn minh phương Đông thời kì cổ-trung đại
Hãy trình bày cơ sở hình thành văn minh Ai Cập cổ đại.
Hãy giới thiệu một số thành tựu cơ bản của văn minh Ai Cập cổ đại
Các thành tựu văn minh Ai Cập cổ đại có ý nghĩa như thế nào?
Hãy giới thiệu một số thành tựu cơ bản của văn minh Ấn Độ thời kì cổ- trung đại.
Hãy nêu ý nghĩa các thành tựu của văn minh Ấn Độ thời kì cổ-trung đại.
Em hãy phân tích những cơ sở hình thành của văn minh Trung Hoa.
Hãy chỉ ra một số nét tương đồng về cơ sở hình thành của nền văn minh Trung Hoa so với các nền văn minh khác ở phương Đông.

Liên hệ và cho biết ý nghĩa và ảnh hưởng của những thành tựu văn minh phương Đông (Ai Cập cổ đại, Ấn Độ và Trung Hoa thời kì cổ - trung đại đối với Việt Nam).
Em hãy giải thích vì sao “Cuộc diễu hành vàng của các Pha-ra-ông” ở Ai Cập được tổ chức trang trọng? Hãy đề xuất một số giải pháp để góp phần bảo tồn và tôn vinh các giá trị, thành tựu văn minh thế giới.
Hãy tìm hiểu và trình bày về một kỳ quan thế giới cổ - trung đại mà em yêu thích trong Hình 5.5

Em hiểu như thế nào về nhận định của sử gia Hy Lạp cổ đại Hê-rô-đốt: “Ai Cập là tặng phẩm của sông Nin”
Quan sát Hình 6.2, em hãy mô tả một số hoạt động kinh tế của cư dân Ai Cập cổ đại

Quan sát Hình 6.3, em hãy xác định thành phần, vị trí các tầng lớp trong xã hội Ai Cập cổ đại.
Thế nào là chữ tượng hình? Giá trị của chữ tượng hình Ai Cập cổ đại là gì?
Tại sao người Ai Cập cổ lại sùng bái tự nhiên?
Theo em, tại sao người Ai Cập lại rất giỏi về khoa học tự nhiên và kỹ thuật?
Người A-rập có câu nói: “Con người phải sợ thời gian nhưng thời gian phải sợ kim tự tháp”. Em có nhận xét gì về câu nói trên.
Hãy nêu cơ sở hình thành nền văn minh Ai Cập cổ đại
Em hãy kể tên những thành tựu văn minh Ai Cập cổ đại vẫn còn giá trị sử dụng trong thực tiễn đến ngày nay. Phân tích ý nghĩa và giá trị của những thành tựu đó.
Việc xây dựng thư viện A-lếch-xan-đri-a đồ sộ thời cổ đại khiến em suy nghĩ điều gì?
Theo em, tôn giáo, tín ngưỡng góp phần thúc đẩy sự phát triển những lĩnh vực nào của Ai Cập cổ đại?
Lập bảng tìm hiểu một thành tựu tiêu biểu trong mỗi lĩnh vực của nền văn minh Ai Cập cổ đại theo gợi ý sau
STT |
Lĩnh vực |
Tên thành tựu |
Ý nghĩa |
1 |
? |
? |
? |
2 |
? |
? |
? |

Nền văn minh Trung Hoa cổ - trung đại hình thành trên cơ sở điều kiện tự nhiên nào?
Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại có phải là nền văn minh nông nghiệp không? Theo em, Hình 7.2 nói lên điều gì?