Chọn 1 trong 2 đề dưới đây:
Đề 1: Tả một cảnh ao hồ, sông suối ở quê hương em hoặc ở nơi gia đình em sinh sống.
Đề 2: Tả một cảnh biển đảo em đã được thấy tận mắt hoặc xem trên phim ảnh.
Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở Bài 14, viết bài văn theo yêu cầu của đề bài em đã chọn.
Em xem lại dàn ý đã lập rồi viết bài văn theo yêu cầu.
Đề 1:
Mở bài:Thiên nhiên Việt Nam phong phú và tươi đẹp, mỗi vùng miền đều có những địa danh nổi tiếng mang nét đặc trưng riêng. Ở tỉnh Bắc Kạn, nằm sâu trong vườn quốc gia Ba Bể là một hồ nước ngọt tự nhiên rộng lớn, đó là hồ Ba Bể. Hồ đã để lại cho em nhiều ấn tượng sâu sắc kể từ lần đầu tiên đặt chân đến.
Thân bài: Từ xa nhìn vào, mặt nước hồ trong xanh, phẳng lặng như tấm gương phản chiếu bầu trời, dãy núi đá vôi cao chót vót và rừng cây rậm rạp bao quanh hồ tạo nên một khung cảnh hùng vĩ và bí ẩn. Những hàng cây cổ thụ mọc dọc bờ hồ, bóng cây rợp mát tạo ra một không gian yên bình và mát mẻ. Các tảng đá lớn nhỏ nằm rải rác, như những tác phẩm điêu khắc tự nhiên, hòa quyện với mảng xanh mướt mắt của cây cối. Khi đến gần, mặt nước hồ vẫn trong xanh, phẳng lặng, chỉ có những làn sóng nhẹ lăn tăn khi có gió. Nước hồ trong vắt, có thể nhìn thấy rõ rong rêu và các loài cá nhỏ bơi lội dưới đáy. Những chiếc thuyền nhỏ lướt nhẹ trên mặt nước, tạo nên những đường rẽ nước mềm mại, khiến cảnh vật trở nên sống động hơn. Các đảo nhỏ giữa hồ như đảo An Mạ cổ kính và đảo Bà Góa huyền bí với những truyền thuyết dân gian càng làm tăng thêm sức hút của hồ, khiến ai đến đây cũng phải trầm trồ khen ngợi. Người dân sống quanh hồ thường đánh bắt cá và trồng trọt, cuộc sống giản dị và gần gũi với thiên nhiên. Có nhiều du khách ghé thăm để chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt vời này. Họ không chỉ đến để thưởng thức cảnh đẹp mà còn để tìm hiểu về văn hóa, lối sống của người dân địa phương. Điều này làm cho hồ Ba Bể không chỉ là một danh thắng mà còn là một nơi giao lưu văn hóa đặc sắc.
Kết bài: Em yêu mến vẻ đẹp của hồ Ba Bể và mong nơi đây được bảo vệ và gìn giữ cẩn thận, để nhiều người có cơ hội biết đến và thưởng thức. Em hi vọng rằng trong tương lai, hồ Ba Bể sẽ tiếp tục là một điểm đến lý tưởng cho những ai yêu thích thiên nhiên và khám phá, đồng thời là niềm tự hào của người dân Bắc Kạn.
Đề 2:
Mở bài: Mỗi mùa hè đến, những kỷ niệm về những chuyến đi xa lại hiện về trong tâm trí em. Một trong những kỷ niệm đẹp nhất chính là chuyến du lịch đến đảo Lý Sơn mà em đã có cùng gia đình năm ngoái. Đây không chỉ là dịp để thư giãn mà còn là cơ hội để em khám phá vẻ đẹp thiên nhiên và con người nơi đây.
Thân bài: Buổi sáng, khi mặt trời lên, ánh sáng nhẹ nhàng lan tỏa, tạo nên một khung cảnh rực rỡ và trong lành. Người dân bắt đầu ngày mới với các hoạt động đánh bắt hải sản và chợ cá nhộn nhịp. Bãi biển tĩnh lặng, sóng vỗ nhẹ vào bờ, nước biển trong xanh và bầu trời trong vắt. Buổi trưa, em thăm chùa Hang với cảnh quan thiên nhiên kỳ thú, những hang động và cây cỏ hoang dã xung quanh. Sau đó, em đến cổng Tò Vò, ngắm nhìn hình dáng độc đáo của cổng đá tự nhiên này và cảnh quan xung quanh, những vách đá và bờ biển xanh ngắt. Buổi chiều, em đến bãi biển Lý Sơn, nơi bãi cát trắng mịn và nước biển trong xanh. Các hoạt động vui chơi trên bãi biển như tắm biển và lặn ngắm san hô thật thú vị. Cảm giác thư giãn khi nằm trên bãi cát, nghe tiếng sóng vỗ, thật yên bình. Buổi tối, em thưởng thức các món hải sản tươi ngon của đảo và cảm nhận không gian yên bình, tĩnh lặng của đảo Lý Sơn.
Kết bài: Chuyến đi này đã để lại trong em nhiều kỷ niệm đẹp và mong muốn được quay lại thăm đảo Lý Sơn trong tương lai. Những trải nghiệm và cảm xúc tại nơi đây luôn gợi lên trong em tình yêu thiên nhiên và khát vọng khám phá, mở rộng tầm mắt ra thế giới bao la. Em hy vọng rằng trong những chuyến đi sau này, em sẽ còn được trải nghiệm thêm nhiều điều thú vị và ý nghĩa như vậy.
Các bài tập cùng chuyên đề
Chia sẻ với bạn suy nghĩ, cảm xúc của em về cảnh mặt trời mọc hoặc mặt trời lặn.
BÀI CA VỀ MẶT TRỜI
Không hiểu sao, tôi thức dậy rất sớm. Sương mù như tấm khăn voan mỏng màu sữa bay la đà trên những khóm cây quanh vườn, trùm lấp một khoảng sản. Tôi chợt nhận ra, trên những ngọn cau cao, chim sẻ thi nhau cất tiếng hót. Tôi lắng tai nghe. Dàn đồng ca chim sẻ khi bổng khi trầm, khi nhanh khi chậm, xôn xao vòm không gian. Chúng đang hát về cái gì vậy? Tôi không thể biết được. Nhưng rõ ràng là chúng đã trông thấy một cái gì đó mà tôi không thể cùng trông thấy được.
Tôi ngước nhìn về phương đông, sau vòm cây xanh thẳm bỗng nhô lên nửa vành mũ màu đỏ. Chiếc mũ đỏ to lớn nhô dần lên trên nền trời buổi sớm. Cuối cùng chiếc mũ đỏ bay lên khỏi vòm cây. Đây là vầng mặt trời. Vầng mặt trời giống một chiếc mâm đồng đỏ bay từ từ chiếm lĩnh nền trời xa, rộng. Chim sẻ càng cất cao giọng, chiếc mâm đồng đồ càng nhích dần lên.
Vầng mặt trời đã lên từ bao giờ? Chắc là nó đã nhô lên khỏi mặt biển trước khi nhô lên khỏi vòm cây. Trái tim tôi bỗng vang lên một bài ca hoà với bài ca của những con chim sẻ trên trời cao. Bài ca về mặt trời.
Mâm đồng đỏ. Mâm đồng đỏ
Suốt đêm tắm biển
Làm nước biển sôi
Ngày trở về trời
Mâm đồng không nguội
Mâm đồng đỏ chói.
Mặt trời. Mặt trời...
(Theo Nguyễn Trọng Tạo)
Đàn chim sẻ làm gì khiến nhân vật “tôi” chú ý? Nhân vật “tôi” nghĩ gì về chuyện đó?
Cảnh mặt trời mọc được miêu tả như thế nào?
Vì sao nhân vật “tôi” liên tưởng mặt trời như chiếc mũ đỏ rồi lại như chiếc mâm đồng đỏ?
Khi phát hiện ra vầng mặt trời như chiếc mâm đồng đỏ, cảm xúc của nhân vật “tôi” như thế nào? Em suy nghĩ gì về bài hát của nhân vật “tôi”?
Khi đọc đoạn văn tả mặt trời mọc, có hai bạn nhỏ đã nêu ý kiến như dưới đây. Em thích ý kiến của bạn nào hoặc có ý kiến nào khác? Vì sao?
Cảnh mặt trời mọc giống như một thước phim quay chậm. Vầng mặt trời chậm rãi xuất hiện, như một nghệ sĩ muốn màn mở đầu của mình phải thật đặc biệt để mang lại cảm xúc vỡ oà cho khán giả.
(Ngọc Minh)
Cảnh mặt trời mọc giống màn ảo thuật mà khán giả hồi hộp mong chờ. Khi mặt trời xuất hiện, bí mật được khám phá, “sân khấu" bầu trời sáng bừng rạng rỡ trong niềm vui của tất cả mọi người.
(Việt Phương)
Nội dung chính của bài đọc Bài ca về Mặt Trời
Bài ca về mặt trời
Không hiểu sao, tôi thức dậy rất sớm. Sương mù như tấm khăn voan mỏng màu sữa bay la đà trên những khóm cây quanh vườn, trùm lấp một khoảng sân. Tôi chợt nhận ra, trên những ngọn cau cao, chim sẻ thi nhau cất tiếng hót. Tôi lắng tai nghe. Dàn đồng ca chim sẻ khi bằng khi trầm, khi nhanh khi chậm, xôn xao vòm không gian. Chúng đang hát về cái gì vậy? Tôi không thể biết được. Nhưng rõ ràng là chúng đã trông thấy một cái gì đó mà tôi không thể cùng trông thấy được.
Tôi ngước nhìn về phương đông, sau vòm cây xanh thẫm bỗng nhô lên nửa vành mũ màu đỏ. Chiếc mũ đỏ to lớn nhô dần lên trên nên trời buổi sớm. Cuối cùng chiếc mũ đó bay lên khỏi vòm cây. Đây là vầng mặt trời. Vầng mặt trời giống một chiếc mâm đồng đỏ bay từ từ chiếm lĩnh nền trời xa, rộng. Chim sẻ càng cất cao giọng, chiếc mâm đồng đỏ càng nhích dần lên.
Vầng mặt trời đã lên từ bao giờ? Chắc là nó đã nhô lên khỏi mặt biển trước khi nhô lên khỏi vòm cây. Trái tim tôi bỗng vang lên một bài ca hoà với bài ca của những con chim sẻ trên trời cao. Bài ca về mặt trời.
Mâm đồng đỏ.
Mâm đồng đỏ.
Suốt đêm tắm biển
Làm nước biển sôi
Ngày trở về trời
Mâm đồng không nguội
Mâm đồng đỏ chói.
Mặt trời. Mặt trời...
Theo Nguyễn Trọng Tạo
Cảnh thiên nhiên được tả ở đoạn đầu có gì đặc sắc?
Ở đoạn 2, sự thay đổi của vắng mặt trời được tả bằng những từ ngữ, hình ảnh nào? Cách tả đó có gì thú vị?
Theo em, bài ca về mặt trời vang lên trong trái tim nhân vật tôi được gợi ra từ điều gì?
Đặt một tên khác cho bài đọc và giải thích lí do em chọn tên đó.
Viết vào sổ tay những từ ngữ, hình ảnh đẹp trong bài đọc “Bài ca mặt trời”.
Nêu nghĩa của từ hạt trong mỗi đoạn thơ nêu ở bài tập 1 (SHS, Tiếng Việt 5, tập một, trang 74). Từ hạt trong đoạn thơ nào được dùng với nghĩa gốc?
- Nghĩa của từ hạt trong mỗi đoạn thơ:
a.
b.
- Trong đoạn thơ …………, từ hạt mang nghĩa gốc.
Trong hai đoạn thơ ở bài tập 2 (SHS Tiếng Việt 5, tập một, trang 74), từ chân được dùng với nghĩa nào? Các nghĩa đó có gì giống và khác nhau?
- Nghĩa của từ chân trong mỗi đoạn thơ:
a.
b.
- Điểm giống và khác nhau giữa các nghĩa nêu trên:
|
So sánh |
Nghĩa của từ chân trong đoạn thơ a |
Nghĩa của từ chân trong đoạn thơ b |
|
Giống nhau |
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… |
|
|
Khác nhau |
………………………………………………………………………… |
………………………………………………………………………… |
Đặt câu để phân biệt các nghĩa của mỗi từ sau:
mũi
-
Nghĩa 1: bộ phận nhô lên ở giữa mặt người hoặc động vật có xương sống, dùng để thở và ngửi.
Đặt câu:
-
Nghĩa 2: bộ phận có đầu nhọn nhô ra phía trước của một số vật.
Đặt câu:
cao
-
Nghĩa 1: có khoảng cách bao nhiêu từ đầu này đến đầu kia theo chiều thẳng đứng.
Đặt câu:
-
Nghĩa 2: hơn mức trung bình về số lượng hay chất lượng.
Đặt câu:
Đặt câu với mỗi từ dưới đây theo nghĩa chuyển:
a. tay:
b. chân:
c. mặt:
d. mũi:
Đọc bài văn của em cho người thân nghe và ghi lại những ý kiến góp ý của người thân.
Tìm đọc đoạn văn, bài văn miêu tả cảnh miền núi, trung du, đồng bằng, … và chép lại những câu hay.
Đố bạn về mặt trời, mặt trăng và các vì sao.
Chọn một từ ngữ phù hợp trong ngoặc đơn điền vào chỗ trống trong đoạn văn sau:
Ngoài vườn, nắng đẹp ………………………………… (vô vàn, vô tận, vô ngần). Khung cửa sổ xanh cắt lên vườn chuối một bức tranh mà hạ nên thơ. Nắng sưởi trên tàu chuối xanh non, chỗ xanh chỗ trong, chỗ …………………………………(óng, óng ánh, láng bóng) như mạ bạc, …………………………………(soi, rọi, phản chiếu) lần trần bếp một thứ ánh sáng ………………………………… (dịu, dìu dịu, dịu dàng) xanh mướt. Một con chim nào hót ………………………………… ( lảnh lót, líu ríu, lanh canh) trong rừng cao su xa xa… rồi lại im lặng.
Theo Trần Cư
Viết 3 - 4 từ gợi tả về màu sắc của mặt trời.
M: đỏ chói
Viết 3 - 4 câu tả vẻ đẹp của mặt trời vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn, trong đó có sử dụng từ tìm được ở bài tập 2.
Dựa vào lời giải nghĩa, viết câu để phân biệt các từ sau:
a. Đựng: chửa ở trong lòng của đồ vật.
b. Giữ: làm cho ở nguyên một vị trí nào đó.
c. Mang: giữ cho lúc nào cũng cùng với mình mà di chuyển.
Chọn một từ phù hợp ở bài tập 4 điền vào các chỗ trống trong đoạn thơ sau:
Âm thanh ………………………… trong dây đàn
Mùi thơm ………………………… ở muôn vàn bông hoa
Cái quạt ………………………… gió ở trong nhà
Kho cổ tích ………………………… lòng bà, bà ơi!
Theo Lê Hồng Thiện
Dựa vào gợi ý (SGK, tr.131), chọn một trong hai sự việc sau, viết đoạn văn nêu lí do em tán thành hay phản đối sự việc đã chọn:
|
2. Học sinh tiểu học tự đi xe đạp đi học. |
Đọc lại, chỉnh sửa và hoàn thiện đoạn văn đã viết ở bài tập 1.
Viết vào sổ tay những từ ngữ, hình ảnh đẹp trong bài đọc “Bài ca về mặt trời” (SGK, tr.129)
