Câu 3 (trang 14, SBT Ngữ Văn 11, tập hai):
Bức tranh thiên nhiên ở khổ 2 có điểm nào khác so với khổ 1? Sự khác biệt cho biết điều gì về tâm trạng, tình cảm của nhân vật trữ tình?
Đọc và phân tích dựa vào những hình ảnh, chi tiết nổi bật đặc sắc của khổ thơ 1 và 2 trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ. Đồng thời từ đó chỉ ra sự khác biệt trong tình cảm, tâm trạng của nhân vật trữ tình.
|
Thiên nhiên ở trong khổ thơ 1 |
Thiên nhiên ở trong khổ thơ 2 |
|
Quá khứ |
Hiện tại |
|
Tràn ngập ánh sáng: ấm áp thanh tân |
Chuyển sang tối dần với khắc khoải về trăng (khắc khoải về ánh sáng). |
|
Cảnh vật gắn quyện, hài hòa: nắng của câu thơ 2 rọi xuống câu 3 làm nên màu xanh như ngọc (trong, mát) của vườn tược, sự hài hòa giữa “lá trúc” và “mặt chữ điền” |
Cảnh vật chia lìa: gió mây vốn phải gắn kết với nhau bỗng thành thực thể chia lìa. Sông trăng đẹp dễ nhưng xa cách trong sự ngóng trông, khắc khoải của chủ thể trữ tình (“Có chở trăng về kịp tối nay?”) |
Tâm trạng, tình cảm của chủ thể trữ tình vì thế cũng có sự biến đổi. Ở khổ thơ 1, đó là tâm trạng hạnh phúc, chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thôn Vĩ. Tuy nhiên, vì đây là vẻ đẹp của thôn Vĩ trong quá khứ, trong kí ức của chủ thể trữ tình nên ẩn sâu trong đó lai là nỗi buồn tiếc kín đáo về sự cách xa, về cái đẹp đã nằm ngoài tầm với. Sang khổ thơ 2, nét chủ đạo là cái nhì u buồn, cái nhìn đó khiến cho bức tranh thiên nhiên trở thành chia lìa. Vẫn có thế giới của cái đẹp nhưng đầy cách xa (sông trăng đó) khiến chủ thể trữ tình chỉ có thể ngóng trông khắc khỏa (“Có chở trăng về kịp tối nay?”)
Các bài tập cùng chuyên đề
Đọc trước bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ và tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Hàn Mặc Tử.
Tìm hiểu cảnh vật, con người xứ Huế và hoàn cảnh ra đời của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Chú ý hình ảnh so sánh “xanh như ngọc” ở dòng thơ số 3 trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Chú ý về tính nghịch lý khác thường trong quan hệ của “gió” và “mây” trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Từ “ở đây” trong dòng thơ số 11 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ chỉ không gian nào?
Bức tranh thôn Vĩ (khổ 1) có đặc điểm gì? Bức tranh đó được nhìn từ con mắt của ai? Qua đó, ta thấy được tâm trạng gì của nhân vật trữ tình?
Bức tranh thiên nhiên ở khổ 2 bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ có điểm nào khác với khổ 1? Sự khác biệt đó cho biết điều gì về tâm trạng, tình cảm của nhân vật trữ tình?
Qua ba câu hỏi trong ba khổ thơ Đây thôn Vĩ Dạ, hãy nêu nhận xét của em về cách cấu tứ của bài thơ.
Trong bài Nhớ thương, Hàn Mặc Tử khắc hoạ tâm trạng của người cung nữ thông qua hình ảnh đối lập giữa “ngoài kia” và “trong đây”.
Ngoài kia xuân đã thắm duyên chưa
Trời ở trong đây chẳng có mùa
Không có niềm trăng và ý nhạc
Có người cung nữ nhớ thương vua
Theo em, sự đối lập không gian được thể hiện thế nào trong Đây thôn Vĩ Dạ? Ý nghĩa của sự đối lập này là gì?
Nêu nhận xét của em về tác dụng của một yếu tố tượng trưng trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Sự day dứt về thân phận như bị bỏ rơi, bị quên lãng của chủ thể trữ tình trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ gợi cho em cảm xúc gì? Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 - 10 dòng) trình bày cảm xúc đó.
Theo em, câu hỏi “Sao anh không về chơi thôn Vĩ” trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ là lời của ai?
Em hiểu thế nào về hình ảnh “mặt chữ điền” trong câu thơ trong bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ: “Lá trúc che ngang mặt chữ điền” ?
Qua ba câu hỏi trong ba khổ thơ, hãy nêu nhận xét của em về cách cấu tứ của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ
Trong bài Nhớ thương, Hàn Mặc Tử khắc họa tâm trạng của người cung nữ thông qua hình ảnh đối lập giữa “ngoài kia” và “trong đây”:
Ngoài kia xuân đã thắm duyên chưa
Trời ở trong đây chẳng có mùa
Không có niềm trăng và ý nhạc
Có người cung nữ nhớ thương vua
Theo em, sự đối lập không gian được thể hiện thế nào trong Đây thôn Vĩ Dạ ? Ý nghĩa của sự đối lập này là gì?
Theo em, hình ảnh “khách đường xa” trong khổ kết của bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ là hình ảnh của ai?
