Chọn một ý của đề bài trong mục 2. Thực hành (SGK, trang 56); từ đó, viết hai đoạn văn:
- Diễn đạt bằng các câu văn suy luận lô gích.
- Diễn đạt bằng các câu văn có hình ảnh.
Đề bài trong mục 2. Thực hành ở SGK (trang 56) là “Bàn luận về sức hấp dẫn của một bộ phim, vở kịch hoặc một bài hát mà em yêu thích”. Từ đó, có thể viết hai đoạn văn:
- Diễn đạt bằng các câu văn suy luận lô gích.
- Diễn đạt bằng các câu văn có hình ảnh.
Trước khi viết, xem lại cách thức viết loại câu văn suy lí đã nêu trong SGK (trang 56-57)
Bài tham khảo:
Diễn đạt bằng các câu văn suy luận lô gích về bức tranh nghệ thuật “Nàng Mona Lisa”
Bức tranh Mona Lisa là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo, nổi tiếng và luôn gây sự chú ý của công chúng. Một trong những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của bức tranh này chính là gương mặt của cô gái trong tranh. Gương mặt của Mona Lisa đầy bí ẩn và lôi cuốn, tạo cho người xem một cảm giác tò mò và muốn tìm hiểu thêm về con người và câu chuyện đằng sau. Mắt của Mona Lisa đặc biệt cuốn hút, chúng đắm chìm trong tâm trí người xem và dường như lôi kéo họ vào một thế giới ẩn dấu đầy phức tạp.
Sự kỳ lạ trong việc không có một biểu cảm rõ ràng trên gương mặt Mona Lisa cũng là một điểm gây quan tâm. Bức tranh đã tạo ra một sự mâu thuẫn thú vị giữa việc cô gái trong tranh có vẻ ngoài vô cùng bình thường và nét độc đáo của cô gái này. Bí ẩn này khơi gợi sự tưởng tượng của người xem và tạo ra không gian cho nhiều ý nghĩa khác nhau. Điều này khiến cho bức tranh không bao giờ trở nên nhàm chán hay dễ dàng đọc hiểu, mà luôn để lại một ấn tượng mạnh mẽ và đặc biệt.
Ngoài ra, kỹ thuật vẽ sáng tạo và sự tinh tế trong việc sử dụng ánh sáng, bóng và màu sắc cũng góp phần làm nổi bật sự tinh túy và độc đáo của bức tranh. Kỹ thuật vẽ chăm chỉ và tỉ mỉ tạo nên một hình ảnh chân thực và sắc nét, khiến cho người xem có cảm giác như đang nhìn thấy một con người thực sự đứng trước mắt họ.
Có thể thấy, sức hấp dẫn của bức tranh Mona Lisa đến từ sự kết hợp hài hòa giữa gương mặt bí ẩn của cô gái và những yếu tố nghệ thuật tinh tế trong việc vẽ và sử dụng ánh sáng. Sự bí ẩn, sự tò mò và khả năng tạo ra nhiều ý nghĩa khác nhau làm cho người xem không thể rời mắt khỏi tác phẩm này và luôn tìm kiếm những câu trả lời mới về nó.
Các bài tập cùng chuyên đề
Những đặc điểm nào cho thấy bài viết là một văn bản nghị luận chứ không phải văn bản thông tin về một tác phẩm nghệ thuật?
Nêu tính đặc thù của những bằng chứng được sử dụng trong bài viết.
Để viết văn bản nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật, người viết phải đảm bảo được những điều kiện gì?
“Mùi cỏ cháy”, khúc ca bi tráng về một thời hào hùng của lịch sử dân tộc.
Đối tượng được bàn luận trong văn bản trên thuộc ngành nghệ thuật nào? Nội dung chính của mỗi phần trong văn bản trên là gì? Nội dung ấy liên quan đến phần đọc hiểu văn bản bài 2 ra sao?
Tác giả đã nêu lên nội dung và một số nét nghệ thuật đặc sắc gì của tác phẩm? Người viết đã nhận xét như thế nào về ưu và hạn chế của tác phẩm?
Những lưu ý khi phân tích một tác phẩm nghệ thuật.
Chọn một trong ba đề để thực hành viết theo các bước.
Đề 1. Trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của một bức tranh hoặc một pho tượng mà em cho là có giá trị.
Đề 2. Bàn luận về một giá trị của một bộ phim, vở kịch hoặc một bài hát mà em yêu thích.
Đề 3. Phân tích đoạn trích sau trong "Truyện Kiều" (Nguyễn Du):
“Khi tỉnh rượu lúc tàn canh,
Nghĩ mình mình lại thương mình xót xa.
Khi sao phong gấm rủ là,
Giờ sao tan tác như hoa giữa đường.
Mặt sao dày gió dạn sương.
Thân sao bướm chán ong chường bấy thân?
Mặc người mưa Sở mây Tần,
Những mình nào biết có xuân là gì.
Đài phen gió tựa hoa kề,
Nửa rèm tuyết ngậm bốn bề trăng thân.
Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu,
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ
Đài phen nét vẽ câu thơ,
Cung đàn trong nguyệt, nước cờ dưới hoa.
Vui là vui gượng kẻo là,
Ai tri âm đó mặn mà với ai?”
(Theo ĐÀO DUY ANH, Từ điển "Truyện Kiều", sách đã dẫn)
Chọn một ý của đề bài trong mục 2. "Thực hành"; từ đó, viết hai đoạn văn:
- Diễn đạt bằng các câu văn suy lí (logic).
- Diễn đạt bằng các câu văn có hình ảnh.
Em hiểu thế nào là nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật?
Đọc phần ngữ liệu bài viết Vở kịch “Thúy Kiều - một kiếp đoạn trường” (SGK, trang 54 - 55) và trả lời các câu hỏi:
- Đối tượng được bàn luận trong bài viết trên thuộc ngành nghệ thuật nào? Nội dung chính của mỗi phần trong văn bản trên là gì? Nội dung ấy liên quan đến phần đọc hiểu văn bản trong Bài 2 ra sao?
- Tác giả đã nêu lên những nội dung và một số nét nghệ thuật đặc sắc gì của tác phẩm?
- Qua văn bản, có thể rút ra được những lưu ý gì khi phân tích một tác phẩm nghệ thuật?
Để viết bài nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật, các em cần chú ý những gì?
Tìm hiểu các yêu cầu của đề 1 trong SGK, trang 56 “Trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của một bức tranh hoặc một pho tượng mà em cho là có giá trị” theo quy trình bốn bước.
Để giới thiệu một tác phẩm nghệ thuật tự chọn có hiệu quả, các em cần chú ý những gì?
Dựa vào văn bản ngữ liệu giới thiệu bài hát Làng tôi của nhạc sĩ Văn Cao (SGK, trang 59-60), hãy trả lời các câu hỏi trong ý b) Tìm ý và lập dàn ý:
+ Nội dung của bài hát là gì?
+ Hình thức nghệ thuật của bài hát có gì đặc sắc?
+Vì sao em thích bài hát này?
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nhận xét về một bức tranh minh hoạ cho tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Lập dàn ý cho đề bài sau: Viết bài văn ngắn (khoảng 1.000 chữ) thuyết minh về một bài thơ (ngoài các tác phẩm trong SGK) thể hiện tinh thần đấu tranh chống thực dân Pháp của nhân dân Nam Bộ.
Nhận xét trên nói đến phương diện giá trị nào của bộ phim?
Theo bạn, khi muốn viết một bài nghị luận hoàn chỉnh về bộ phim Cánh đồng hoang, ngoài việc nêu nhận định kiểu như đã dẫn, người viết còn cần phải đề cập những nội dung nào khác?
