Em hiểu thế nào là nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật?
Tham khảo ý 1.1 trong mục 1. Định hướng ở SGK, trang 54.
Nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật là phân tích, bình luận một tác phẩm văn học hoặc một vở kịch, bộ phim, bài hát, bức tranh, pho tượng….Bài nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật thường nêu lên những cảm nhận, suy nghĩ về nội dung và hình thức, những ưu điểm, hạn chế của tác phẩm nghệ thuật. Từ đó, người viết nhận xét, đánh giá về tác phẩm được bàn luận
Các bài tập cùng chuyên đề
Những đặc điểm nào cho thấy bài viết là một văn bản nghị luận chứ không phải văn bản thông tin về một tác phẩm nghệ thuật?
Nêu tính đặc thù của những bằng chứng được sử dụng trong bài viết.
Để viết văn bản nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật, người viết phải đảm bảo được những điều kiện gì?
“Mùi cỏ cháy”, khúc ca bi tráng về một thời hào hùng của lịch sử dân tộc.
Đối tượng được bàn luận trong văn bản trên thuộc ngành nghệ thuật nào? Nội dung chính của mỗi phần trong văn bản trên là gì? Nội dung ấy liên quan đến phần đọc hiểu văn bản bài 2 ra sao?
Tác giả đã nêu lên nội dung và một số nét nghệ thuật đặc sắc gì của tác phẩm? Người viết đã nhận xét như thế nào về ưu và hạn chế của tác phẩm?
Những lưu ý khi phân tích một tác phẩm nghệ thuật.
Chọn một trong ba đề để thực hành viết theo các bước.
Đề 1. Trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của một bức tranh hoặc một pho tượng mà em cho là có giá trị.
Đề 2. Bàn luận về một giá trị của một bộ phim, vở kịch hoặc một bài hát mà em yêu thích.
Đề 3. Phân tích đoạn trích sau trong "Truyện Kiều" (Nguyễn Du):
“Khi tỉnh rượu lúc tàn canh,
Nghĩ mình mình lại thương mình xót xa.
Khi sao phong gấm rủ là,
Giờ sao tan tác như hoa giữa đường.
Mặt sao dày gió dạn sương.
Thân sao bướm chán ong chường bấy thân?
Mặc người mưa Sở mây Tần,
Những mình nào biết có xuân là gì.
Đài phen gió tựa hoa kề,
Nửa rèm tuyết ngậm bốn bề trăng thân.
Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu,
Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ
Đài phen nét vẽ câu thơ,
Cung đàn trong nguyệt, nước cờ dưới hoa.
Vui là vui gượng kẻo là,
Ai tri âm đó mặn mà với ai?”
(Theo ĐÀO DUY ANH, Từ điển "Truyện Kiều", sách đã dẫn)
Chọn một ý của đề bài trong mục 2. "Thực hành"; từ đó, viết hai đoạn văn:
- Diễn đạt bằng các câu văn suy lí (logic).
- Diễn đạt bằng các câu văn có hình ảnh.
Đọc phần ngữ liệu bài viết Vở kịch “Thúy Kiều - một kiếp đoạn trường” (SGK, trang 54 - 55) và trả lời các câu hỏi:
- Đối tượng được bàn luận trong bài viết trên thuộc ngành nghệ thuật nào? Nội dung chính của mỗi phần trong văn bản trên là gì? Nội dung ấy liên quan đến phần đọc hiểu văn bản trong Bài 2 ra sao?
- Tác giả đã nêu lên những nội dung và một số nét nghệ thuật đặc sắc gì của tác phẩm?
- Qua văn bản, có thể rút ra được những lưu ý gì khi phân tích một tác phẩm nghệ thuật?
Để viết bài nghị luận về một tác phẩm nghệ thuật, các em cần chú ý những gì?
Tìm hiểu các yêu cầu của đề 1 trong SGK, trang 56 “Trình bày suy nghĩ về vẻ đẹp của một bức tranh hoặc một pho tượng mà em cho là có giá trị” theo quy trình bốn bước.
Chọn một ý của đề bài trong mục 2. Thực hành (SGK, trang 56); từ đó, viết hai đoạn văn:
- Diễn đạt bằng các câu văn suy luận lô gích.
- Diễn đạt bằng các câu văn có hình ảnh.
Để giới thiệu một tác phẩm nghệ thuật tự chọn có hiệu quả, các em cần chú ý những gì?
Dựa vào văn bản ngữ liệu giới thiệu bài hát Làng tôi của nhạc sĩ Văn Cao (SGK, trang 59-60), hãy trả lời các câu hỏi trong ý b) Tìm ý và lập dàn ý:
+ Nội dung của bài hát là gì?
+ Hình thức nghệ thuật của bài hát có gì đặc sắc?
+Vì sao em thích bài hát này?
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nhận xét về một bức tranh minh hoạ cho tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Lập dàn ý cho đề bài sau: Viết bài văn ngắn (khoảng 1.000 chữ) thuyết minh về một bài thơ (ngoài các tác phẩm trong SGK) thể hiện tinh thần đấu tranh chống thực dân Pháp của nhân dân Nam Bộ.
Nhận xét trên nói đến phương diện giá trị nào của bộ phim?
Theo bạn, khi muốn viết một bài nghị luận hoàn chỉnh về bộ phim Cánh đồng hoang, ngoài việc nêu nhận định kiểu như đã dẫn, người viết còn cần phải đề cập những nội dung nào khác?
