Em hãy phân tích nội dung cơ bản của từng bước, cách thực hiện, một số lưu ý trong quá trình lập kế hoạch kinh doanh. Nêu ví dụ minh hoạ.
Em hãy đọc thông tin cho trước kết hợp hiểu biết cá nhân để trả lời câu hỏi.
Nội dung cơ bản từng bước lập kế hoạch kinh doanh:
Bước 1: Xác định ý tưởng kinh doanh
Ý tưởng kinh doanh là bước khởi đầu của lập kế hoạch, có vai trò định hướng, giúp chủ thể kinh doanh xác định được những vấn đề cơ bản của kinh doanh
Để xác định ý tưởng kinh doanh, cần dựa vào lợi thế nội tại (đam mê, hiểu biết, khả năng huy động các nguồn lực); cơ hội bên ngoài (nhu cầu sản phẩm trên thị trường, nguồn cung ứng, sự cạnh tranh). Cần trả lời các câu hỏi như: Kinh doanh mặt hàng gì?, Đối tượng khách hàng là ai?, Nhu cầu của họ?, Cách kinh doanh như thế nào?, Kinh doanh cho ai?
Lưu ý: Đảm bảo ý tưởng mới và sáng tạo, khả thi, mang lại lợi nhuận
Ví dụ: Kế hoạch mở quán cafe đường phố
Bạn A có sở thích pha chế và mong muốn có một xe đẩy cafe bán mang đi
Bạn A tiến hành xác định: Khu vực mở quán, phân tích mật độ dân cư, sở thích tiêu dùng, đối thủ cạnh tranh
Bạn A định hướng theo mô hình: quán cafe đường phố tại khu vực văn phòng, tập trung nhiều sinh viên, nhân viên văn phòng với nhu cầu cao về đồ uống giá rẻ, tiện lợi.
Bước 2: Xác định mục tiêu kinh doanh
Mục tiêu kinh doanh là định hướng, nhiệm vụ mà doanh nghiệp phải hoàn thành, là cơ sở đánh giá kết quả kinh doanh trong một khoảng thời gian nhất định. Cần xác định mục tiêu ngắn hạn, trung hạn và dài hạn.
Cụ thể cần đặt ra những kế hoạch và mục tiêu cụ thể sẽ đạt được trong tương lai, bao gồm: doanh số bán hàng, lợi nhuận, mở rộng thị trường, phát triển sản phẩm, tăng độ nhận diện cho thương hiệu…
Lưu ý: Cần hướng tới hành động cụ thể, rõ ràng, phù hợp với điều kiện, khả thi và có kết quả thiết thực
Ví dụ: Mục tiêu mở quán cafe đường phố của bạn A như sau
1-3 tháng đầu: Được người mua hàng trong khu vực biết đến và sử dụng sản phẩm. Đa dạng hóa menu, tăng số lượng sản phẩm có thể bán ra trong ngày và giữ ổn định chất lượng sản phẩm.
3-6 tháng tiếp theo: tăng doanh thu theo tháng, đạt được lượng khách trung bình từ 70-100 khách/ngày, nâng cao mức độ hài lòng và tăng tỉ lệ khách quay lại dùng lần sau.
Sau 1 năm hoạt động: thu hồi vốn ban đầu, giữ được tệp khách hàng quen thuộc, tăng tỉ lệ khách hàng mới, đa dạng menu theo mùa…
Bước 3: Phân tích các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh
Phân tích điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh để đảm bảo tính khả thi của ý tưởng và có cơ sở để xác định chiến lược kinh doanh phát huy điểm mạnh, khắc phục điểm yếu của doanh nghiệp.
Cần phân tích sản phẩm, dịch vụ kinh doanh; khách hàng, đối thủ cạnh tranh, điểm mạnh, điểm yếu…
Lưu ý: cần chú ý phân tích giá cả, chất lượng, điểm mạnh so với đối thủ cạnh tranh, nhu cầu của khách hàng…
Ví dụ: Phân tích điều kiện thực hiện kế hoạch mở quán cafe đường phố của bạn A:
Địa điểm: khu vực văn phòng, tập trung nhiều sinh viên, nhân viên văn phòng
Nhu cầu khách hàng: khách hàng có nhu cầu cao về đồ uống giá rẻ, tiện lợi
Điểm mạnh: bạn A có kinh nghiệm pha chế, có nguồn nguyên liệu chất lượng
Điểm yếu: Nguồn vốn còn hạn chế do cần đầu tư vào nguồn nguyên liệu và hạ tầng quán
Cơ hội: do ở khu vực có nhu cầu cao nên dễ đạt được mục tiêu về doanh thu và khách hàng
Khó khăn: xung quanh đã có đối thủ cạnh tranh, cần làm mới quán đem lại hứng thú cho khách hàng
Bước 4: Xác định chiến lược kinh doanh
Chiến lược kinh doanh là nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh bao gồm các biện pháp và cách thức thực hiện mục tiêu đã đặt ra. Bao gồm:
Kế hoạch sản xuất/cung cấp sản phẩm
Kế hoạch bán hàng, tiếp thị, quảng cáo
Kế hoạch phát triển kinh doanh
Kế hoạch quản lí nhân lực
Kế hoạch tài chính
Ví dụ: Chiến lược mở quán cafe đường phố của bạn A
Kế hoạch sản xuất/cung cấp sản phẩm: đa dạng menu tập trung vào các loại cafe và trà hoa quả
Kế hoạch bán hàng, tiếp thị, quảng cáo: quảng cáo trên các hội nhóm khu vực, triển khai chương trình khuyến mại để tiếp cận nhiều khách hàng
Kế hoạch phát triển kinh doanh: mở rộng khu vực bán, triển khai bán online
Kế hoạch quản lí nhân lực: cần thuê thêm nhân lực phù hợp với điều kiện thực tế
Kế hoạch tài chính: phân bố tài chính phù hợp, tăng lợi nhuận theo kế hoạch
Bước 5: Đánh giá cơ hội, rủi ro và biện pháp xử lí
Trong quá trình lập kế hoạch kinh doanh cần đánh giá cơ hội, rủi ro và biện pháp xử lí để đạt kết quả cao hơn trong kinh doanh.
Ví dụ:
Cơ hội: nguồn khách hàng đông đảo nhu cầu cao
Rủi ro: hàng tồn kho, thời tiết…
Biện pháp: tính toán kỹ lưỡng lượng hàng bán trong ngày tránh hàng tồn
Các bài tập cùng chuyên đề
Có ý kiến cho rằng: Sự thành bại của việc sản xuất kinh doanh phụ thuộc rất nhiều vào việc lập kế hoạch kinh doanh.
Em có đồng tình với ý kiến trên không? Vì sao?
a. Từ thông tin 1, em hãy giải thích sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh và lấy ví dụ cụ thể để chứng minh.
b. Em hãy xác định các nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh được thể hiện qua thông tin 2 và làm rõ vai trò của từng nội dung đó.
a. Theo em, để lập kế hoạch kinh doanh, chủ thể kinh doanh cần thực hiện những bước nào? Vì sao? Em hãy phân tích nội dung từng bước và lấy ví dụ minh họa.
b. Dựa vào các bước lập kế hoạch kinh doanh trên, em hãy thực hành lập một kế hoạch kinh doanh dựa theo gợi ý dưới đây:
|
Tên kế hoạch kinh doanh: … |
|
|
Ý tưởng kinh doanh |
? |
|
Mục tiêu kinh doanh |
? |
|
Các điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh |
? |
|
Chiến lược kinh doanh |
? |
|
Những cơ hội, rủi ro và biện pháp xử lí |
? |
|
Dự kiến kết quả đạt được |
? |
Em hãy xác định tiêu chí đánh giá các nội dung của kế hoạch kinh doanh theo gợi ý dưới đây:
|
Nội dung |
Tiêu chí đánh giá |
|
Ý tưởng kinh doanh |
|
|
Mục tiêu kinh doanh |
|
|
Điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh |
|
|
Chiến lược kinh doanh |
|
|
Kế hoạch tổ chức thực hiện |
|
Em hãy xây dựng một bài thuyết trình về sự cần thiết của lập kế hoạch kinh doanh
Em hãy đọc trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:
Một doanh nghiệp nhỏ phân tích điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh thực phẩm hữu cơ. Qua khảo sát thị trường, sản phẩm khách hàng và các đối thủ cạnh tranh cho thấy: Xu hướng của người tiêu dùng ở khu vực này đang quan tâm đến việc ăn uống lành mạnh và thực phẩm hữu cơ. Thị trường ở đây đã có một vài cửa hàng thực phẩm, nhưng chưa có cửa hàng/doanh nghiệp nào tập trung hoàn toàn vào thực phẩm hữu cơ.
Em hãy cho biết doanh nghiệp trên đã phân tích những điều kiện nào để thực hiện ý tưởng kinh doanh. Theo em, khi xác định điều kiện thực hiện ý tưởng kinh doanh cần lưu ý điều gì?
Em hãy kể tên các mặt hàng/lĩnh vực có ưu thế ở địa phương em và lập kế hoạch kinh doanh sản phẩm đó
Em hãy sưu tầm một bản kế hoạch kinh doanh có tính khả thi và rút ra bài học cho bản thân
Em hãy thực hiện kế hoạch kinh doanh mà em đã lập ở bài luyện tập 4 và báo cáo kết quả thực hiện
Hãy nêu hiểu biết của em về việc lập kế hoạch kinh doanh.
Em hãy liệt kê những nội dung cơ bản của kế hoạch kinh doanh. Phân tích ý nghĩa của từng nội dung đó và cho ví dụ minh hoạ.
Dựa vào thông tin trên, em hãy phân tích sự cần thiết của việc lập kế hoạch kinh doanh.
Dựa vào các bước đó, em hãy thực hành lập một bản kế hoạch kinh doanh một mặt hàng mà em đang quan tâm.
Bài tập thực hành lập kế hoạch kinh doanh
Em hãy cùng các bạn trong nhóm thực hiện những nhiệm vụ sau:
Thực hành lập kế hoạch kinh doanh.
Xây dựng được các tiêu chí đánh giá kế hoạch kinh doanh.
Thuyết trình được về bản kế hoạch kinh doanh.
Viết được nhận xét, đánh giá bản kế hoạch kinh doanh đó.
1.Lập kế hoạch kinh doanh
Cách thực hiện:
- Lập kế hoạch nghiên cứu theo nhóm: Thành lập nhóm nghiên cứu, bầu nhóm trưởng và thư kí nhóm.
- Thống nhất lựa chọn một ý tưởng kinh doanh phù hợp để tiến hành lập bản kế hoạch kinh doanh.
- Phân công người chịu trách nhiệm thực hiện từng nội dung trong bản kế hoạch kinh doanh. Tập hợp kết quả nghiên cứu của các cá nhân trong nhóm thành một bản kế hoạch kinh doanh. Đánh giá công việc cụ thể của từng thành viên trong việc thực hiện nhiệm vụ này.
2.Thảo luận trong nhóm tiêu chí đánh giá kế hoạch kinh doanh
Gợi ý.
- Tiêu chí về nội dung.
- Tiêu chí về hình thức.
- Căn cứ để xác định các tiêu chí đó.
3.Thuyết trình về bản kế hoạch kinh doanh
Hướng dẫn:
- Thảo luận cách trình bày bản kế hoạch kinh doanh.
- Lựa chọn phương án thuyết trình hiệu quả.
- Tìm phương tiện hỗ trợ như máy móc, mô hình,...
4. Viết nhận xét, đánh giá bản kế hoạch kinh doanh
- Từng cá nhân trong nhóm viết nhận xét, đánh giá bản kế hoạch kinh doanh gồm:
+ Căn cứ vào tiêu chí đánh giá để nhận xét bản kế hoạch kinh doanh.
+ Chỉ ra những điểm còn hạn chế hoặc chưa đạt được của bản kế hoạch kinh doanh.
+ Nêu biện pháp khắc phục các nội dung còn hạn chế.
+ Nhận xét về tinh thần, thái độ và phương pháp làm việc của bản thân trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ.
Em có ý tưởng kinh doanh một sản phẩm, hãy cho biết các bước em làm để thực hiện hoá ý tưởng đó.
Dựa vào thông tin trong bài, em hãy:
- Cho biết lập kế hoạch kinh doanh có ý nghĩa như thế nào đối với chủ thể. Nêu ví dụ minh hoạ.
- Cho biết bản kế hoạch kinh doanh có các nội dung gì. Làm rõ vai trò của từng nội dung và lấy ví dụ minh hoạ.
Dựa vào thông tin trong bài, em hãy:
Lập một bản kế hoạch kinh doanh của bản thân và thuyết trình về kế hoạch đó.
Em hãy nêu nội dung của bản kế hoạch kinh doanh và cho ví dụ minh họa.
Em hãy nêu và giải thích vai trò của việc xây dựng kế hoạch kinh doanh và cho ví dụ minh họa.
Em hãy bổ sung nội dung và sắp xếp lại trình tự sau để được các bước lập kế hoạch kinh doanh hoàn chỉnh.
Em hãy thảo luận cùng các bạn, xây dựng tiêu chí để đánh giá bản kế hoạch kinh doanh.
Em hãy dựa vào tiêu chí đã xây dựng ở bài tập 4 để đánh giá kế hoạch kinh doanh của bản thân.
Kế hoạch kinh doanh là
A. bản mô tả lại quá trình kinh doanh của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định.
B. nghiên cứu quá trình kinh doanh của các đối thủ để lập kế hoạch kinh doanh.
C. quy trình lập kế hoạch kinh doanh, phương pháp triển khai thực hiện việc gia tăng kết quả hoạt động.
D. bản mô tả quá trình kinh doanh của doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định.
Phân tích thị trường trong kế hoạch kinh doanh để xác định được
A. sản phẩm của mình sẽ sống như thế nào.
B. khách hàng sử dụng sản phẩm như thế nào.
C. sản xuất sản phẩm như thế nào.
D. sản phẩm đưa ra thị trường như thế nào.
Thời điểm nào doanh nghiệp cần lập kế hoạch kinh doanh?
A. Khi doanh nghiệp cần tái cấu trúc.
B. Khi doanh nghiệp cần phát triển nguồn nhân lực.
C. Khi doanh nghiệp có một mục tiêu kinh doanh mới.
D. Khi doanh nghiệp cần mở rộng quy mô đơn vị.
Yếu tố nào có ảnh hưởng lớn nhất đến việc lập kế hoạch kinh doanh
A. Tài chính là yếu tố quyết định đến việc lập kế hoạch kinh doanh.
B. Đội ngũ nhân sự quyết định đến việc lập kế hoạch kinh doanh.
C. Các dự báo là yếu tố quyết định nội dung kế hoạch kinh doanh.
D. Mục tiêu là yếu tố quyết định để lập kế hoạch kinh doanh.
Lập kế hoạch kinh doanh cần thiết như thế nào đối với doanh nghiệp?
A. Chỉ khi doanh nghiệp lập kế hoạch kinh doanh tốt thì mới có thể thu hút đầu tư.
B. Đôi khi lập kế hoạch kinh doanh chỉ mang tính hình thức vì quá trình triển khai thực tế luôn khác với văn bản.
C. Đưa ra được phương hướng, phương thức kinh doanh giúp doanh nghiệp biết cách thực hiện.
D. Lập kế hoạch làm hao tổn thời gian, tài chính của doanh nghiệp và không cần thiết.
Lập kế hoạch kinh doanh có ý nghĩa như thế nào?
A. Bảo đảm doanh nghiệp sẽ thành công.
B. Chắc chắn ứng phó tốt với những thay đổi của môi trường.
C. Tạo cơ hội phát triển và mở rộng thị trường.
D. Giúp doanh thu tăng trưởng vượt trội.
Sự tác động của việc lập kế hoạch kinh doanh đến doanh nghiệp là gì?
A. Giảm đi sự linh hoạt của tổ chức.
B. Góp phần đạt hiệu quả kinh tế.
C. Tiêu tốn nhân lực và tài chính.
D. Đóng khung những hoạt động của tổ chức.
Nội dung nào sau đây không có trong các bước lập kế hoạch kinh doanh?
A. Tìm kiếm nhân sự phù hợp cho dự án.
B. Kêu gọi đầu tư, tạo nguồn vốn cho dự án.
C. Mô tả sản phẩm, dự án và doanh nghiệp.
D. Kiểm soát sự phát triển của nền kinh tế.
