Kẻ bảng sau vào vở, liệt kê một số biểu hiện " hành động bên trong", " hành động bên ngoài" của nhân vật vua Clô-đi-út và Hăm-lét.
Từ bảng trên, hãy lí giải sự khác biệt giữa con người qua " hành động bên trong" và con người qua " hành động bên ngoài" của mỗi nhân vật. Nhận xét về cách xây dựng nhân vật và hành động kịch của tác giả trong văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề
Dựa vào nội dung vở kịch, chỉ ra một số biểu hiện “hành động bên trong”, “hành động bên ngoài” của nhân vật vua Clô-đi-út và Hăm-lét. Sau đó lí giải sự khác biệt giữa con người qua " hành động bên trong" và con người qua " hành động bên ngoài" của mỗi nhân vật. Đồng thời nhận xét về cách xây dựng nhân vật và hành động kịch của tác giả.
|
Nhân vật |
Hành động bên ngoài |
Hành động bên trong |
|
Vua Clô-đi-út |
Quan tâm, lo lắng cho tình hình sức khỏe của thái tử. Lo lắng tình trạng của Hăm-lét
|
Sai lũ tay sai theo dõi xem Hăm-lét có giả điên không. Bày mưu tính kế, lên kế hoạch để khử trừ Thái Tử.
|
|
Hăm-lét |
Giả điên, chịu mọi kiểm soát của vua |
Đấu tranh nội tâm. Chán ghét, căm hận, tức giận tột độ trước cái chết của cha và những việc làm của Hoàng Hậu và vua. Luôn trăn trở, suy nghĩ làm sao để tìm ra sự thật và trả thù cho cha, tránh mọi tai mắt của vua.
|
→ Sự khác biệt giữa con người qua " hành động bên trong" và con người qua " hành động bên ngoài" của mỗi nhân vật:
- Clô-đi-út muốn che đậy đi tội ác, sự xấu xa, thâm hiểm trong con người mình bằng vẻ bề ngoài tử tế, hiền lành, bao dung.
- Hăm-lét bên ngoài là người điên, không tỉnh táo nhưng bên trong lại thấu đáo, sáng suốt. Dù không muốn nhưng vì tình thế bất đắc dĩ nên thái tử phải đóng giả người điên để bảo toàn mạng sáng, tìm ra sự thật, trả thù cho cha.
→ Cách xây dựng nhân vật và hành động kịch của tác giả trong văn bản: Tác giả đã xây dựng thành công hai tuyến nhân vật đối lập nhau phe thiện >< phe ác. Từ đó tạo nên tình huống truyện gây cấn, tăng tính kịch tính, thú vị, thu hút người đọc; các nhân vật được xây dựng chân thật như từ chính đời thực.
Cách 2
|
Nhân vật |
Hành động bên ngoài |
Hành động bên trong |
|
Vua Clô-đi-út |
Quan tâm, hỏi han tình hình sức khỏe và thể hiện sự lo lắng với tình trạng của Hăm-lét |
Cho người theo dõi, ngấm ngầm lên kế hoạch muốn trừ khử Hăm-lét
|
|
Hăm-lét |
Giả khùng giả điên, chịu sự kiểm soát của vua |
Căm ghét, phẫn nộ, tức giận tột cùng và muốn tìm cách trả thú, tránh tai mắt của vua
|
→ Sự khác biệt của hai nhân vật:
- Vua Clô-đi-út: Bên ngoài giả tạo để che đi sự xấu xa của con người bên trong, bản chất độc ác được che đậy bằng con người hiền lành bao dung
- Hăm-lét: Bên ngoài giả khùng nhưng bên trong lại tỉnh táo, suy nghĩ thấu đáo. Mặc dù không muốn nhưng vì hoàn cảnh mà phải đóng giả người điên để có thể bảo toàn mạng sống
→ Tác giả đã xây dựng thành công hai tuyến nhân vật độc ác và thiện lương qua tình huống truyện, ạo nên nhiều nhân vật chân thật mà như đời thực bước ra vậy. Những nhân vật đó mang nhiều ý nghĩa vượt ra khỏi giới hạn của thời gian và không gian.
Các bài tập cùng chuyên đề
Theo bạn, việc ý thức về tình trạng bi đát của hoàn cảnh có khi nào ngăn trở con người hành động quyết đoán trong cuộc đời?
Lời thoại của các nhân vật trong văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề trước khi Hăm-lét xuất hiện cho thấy điều gì về bầu không khí xã hội bao quanh chàng?
Sự xung đột với cả thời đại đã để lại dấu ấn như thế nào trong nội tâm Hăm – lét trong tác phẩm Sống, hay không sống – đó là vấn đề?
Chú ý sự khác biệt giữa lời Hăm – lét nói với Ô-phê-li-a trong độc thoại và đối thoại trong văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề
Chú ý việc thể hiện ý thức của Hăm-lét về mối quan hệ giữa nhan sắc và đức hạnh trong thời đại đảo điên trong văn bản
Xác định ý nghĩa lời thoại của các nhân vật trước khi Hăm-lét xuất hiện trong văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề
Nêu nhận xét chung về tâm trạng của Hăm-lét thể hiện qua lời độc thoại trong văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề. Theo mạch suy tưởng của Hăm-lét, lời độc thoại có thể chia làm mấy phần, nội dung từng phần là gì?
Có thể xác định cách hiểu của Hăm-lét về “sống” và “không sống” như thế nào?
Nêu lí do khiến Hăm-lét cho rằng “chết” đáng “mong muốn” mà cũng là “điều khó khăn” buộc người ta phải “ngừng lại mà suy nghĩ” trong văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề
Phân tích ý thức của Hăm-lét về những “khổ nhục trên cõi thế” mà con người phải gánh chịu trong văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề. Theo bạn, Hăm-lét sợ “nỗi khổ nhục” gì ở cõi “mênh mang sau khi chết”?
Hăm-lét đã nhận thức như thế nào về nguyên nhân tình trạng do dự, không thể hành động quyết đoán của chính mình? Dựa vào phần tóm tắt vở kịchSống, hay không sống – đó là vấn đề, hãy cho biết Hăm-lét đã làm gì sau khi nhận thức được bản chất vấn đề.
Chỉ ra tính chất bi kịch của xung đột được thể hiện qua lời độc thoại của Hăm-lét trong văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề. Theo bạn, trong xã hội hiện đại, xung đột đó có còn tồn tại hay không? Căn cứ để bạn nêu ý kiến về vấn đề này là gì?
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nêu cảm nhận của bạn về con người Hăm-lét được thể hiện qua lời độc thoại trong Sống, hay không sống – đó là vấn đề.
Theo bạn, ngôn ngữ giao tiếp, cách nói năng của một người điên (hay giả điên) và của một người bình thường khác nhau như thế nào? Hãy chia sẻ ý kiến với các bạn trong lớp.
Đọc văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề, động cơ nào khiến vua Clo-đi-ut quan tâm, hỏi han về nguyên do dẫn đến tình trạng tinh thần của Hămlet.
Đọc văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề và cho biết, đây là lời đối thoại hay độc thoại? Có mối liên hệ gì giữa câu thoại trên đây của Pô-lô-ni-út với câu thoại này của nhà vua?
Đọc văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề và cho biết đây là lời đối thoại hay độc thoại? Lời thoại này cho thấy điều gì trong tâm trí và tính cách của Hămlet?
Đọc văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề và cho biết từ đây cho đến hết cuộc thoại với Ô-phê-li-a, Hăm-lét dùng lời lẽ như thế nào để che mắt những kẻ đang theo dõi chàng?
Lời thoại của nhân vật vua và Pô-lô-ni-út trong văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề cho thấy sự suy đoán của bạn từ đầu đúng hay sai? Giải thích do đâu bạn suy đoán đúng hoặc suy đoán chưa đúng.
Dựa vào nội dung tóm tắt cốt truyện ở phần đầu văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề, hãy lí giải tình thế của Hăm-lét và mục đích giả điên của chàng.
Xác định xung đột trong văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề và cho biết những giằng xé nội tâm của Hăm-lét (liên quan đến việc lựa chọn giữa sống và chết, giữa những thái độ sống và nhân cách đối lập,...) có tác dụng như thế nào trong việc khơi sâu và phát triển xung đột trong các lớp kịch.
Phân tích đoạn độc thoại nội tâm và những lời đối thoại của Hăm-lét với Ô-phê-li-a trong văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề để làm rõ:
a, Nguyên nhân làm nảy sinh mối xung đột giữa Hăm-lét với các nhân vật khác và với xã hội Đan Mạch thời bấy giờ.
b, Thái độ, tình cảm của Hăm-lét trong những lời thoại với Ô-phê-li-a về người nữ.
Nhận xét về nghệ thuật xây dựng ngôn ngữ đối thoại, độc thoại trong văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề
Xác định chủ đề và cho biết qua văn bản Sống hay không sống - đó là vấn đề, tác giả muốn gửi đến người đọc/ người xem thông điệp gì.
Từ việc đọc văn bản Sống hay không sống - Đó là vấn đề và Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài, bạn rút ra được những lưu ý gì khi đọc một văn bản bi kịch?
Thành lập nhóm kịch và sân khấu hoá (một phần hoặc toàn phần) một trong hai văn bản Vĩnh biệt Cửu Trùng Đài, Sống hay không sống - đó là vấn đề. Cho biết bạn dự định vào vai nhân vật nào trong màn sân khấu hoá của nhóm và giải thích lí do.
Ba lớp kịch ở phần đầu đoạn trích Sống, hay không sống - đó là vấn đề đã cung cấp được bằng chứng gì về một “thời đại đảo điên”?
Nêu ý nghĩa của phép đối lập - tương phản và sự xuất hiện của câu hỏi trong hai câu đầu thuộc màn độc thoại Sống, hay không sống - đó là vấn đề.
Trong Sống, hay không sống - đó là vấn đề, vì sao đối với Hăm-lét, cái chết không phải là sự giải thoát khỏi mọi đau khổ?
