Theo bạn, đoạn trích Trở về có thể chia làm mấy phần? các phần có liên hệ với nhau như thế nào?
Đọc kĩ văn bản, chú ý các tình huống được tác giả xây dựng trong văn bản.
Phân chia:
*Có thể chia đoạn trích "Trở về" thành 3 phần chính:
-Phần 1 (Từ đầu đến "cánh tay già nua của ông lão"):
+Miêu tả cảnh ông lão Santiago trở về sau chuyến đi săn cá dài ngày, mệt mỏi và kiệt sức.
+Không ai tin lời ông về con cá kiếm khổng lồ mà ông đã bắt được.
+Ông lão trở về nhà trong sự cô đơn, lạc lõng.
- Phần 2 (Tiếp theo đến "những con cá nhỏ"):
+Ông lão nằm ngủ và mơ về những con cá bơn, về những ngày tháng huy hoàng trong quá khứ.
+Cậu bé Manolin đến thăm ông lão, mang theo thức ăn và thể hiện sự quan tâm, lo lắng cho ông.
+Hai người trò chuyện về chuyến đi săn cá và về tương lai.
- Phần 3 (Còn lại):
+Ông lão nhìn ra biển cả, ngắm nhìn mặt trời mọc và những con cá nhỏ lượn lờ xung quanh thuyền.
+Ông lão cảm thấy hy vọng vào tương lai và tin tưởng vào bản thân.
-Liên hệ giữa các phần:
+ Mỗi phần trong đoạn trích đều góp phần thể hiện chủ đề và ý nghĩa của tác phẩm.
+ Các phần liên hệ với nhau một cách chặt chẽ, tạo nên một câu chuyện hoàn chỉnh về hành trình trở về của ông lão Santiago.
-Liên hệ cụ thể:
+ Phần 1 thể hiện sự cô đơn, lạc lõng của ông lão sau khi trải qua thất bại và không được ai tin tưởng.
+ Phần 2 là tia sáng hy vọng le lói trong cuộc sống tăm tối của ông lão, thể hiện qua sự quan tâm, lo lắng của cậu bé Manolin và niềm tin vào tương lai.
+ Phần 3 là kết thúc mở cho tác phẩm, thể hiện niềm tin vào cuộc sống, vào sức mạnh của con người trước thiên nhiên.
-Ngoài ra, các phần trong đoạn trích còn liên hệ với nhau qua các hình ảnh, chi tiết, mô típ được lặp lại. Ví dụ:
+ Hình ảnh "cánh tay già nua" của ông lão xuất hiện ở cả phần 1 và phần 3, tượng trưng cho sức mạnh, ý chí và nghị lực phi thường của con người.
+ Hình ảnh "biển cả" bao la, rộng lớn là hình ảnh xuyên suốt trong tác phẩm, tượng trưng cho sức mạnh thiên nhiên, cho những thử thách mà con người phải đối mặt.
-Kết luận: Đoạn trích "Trở về" được chia thành 3 phần với mối liên hệ chặt chẽ, thể hiện chủ đề và ý nghĩa sâu sắc của tác phẩm. Mỗi phần đều góp phần tạo nên một bức tranh toàn cảnh về hành trình trở về của ông lão Santiago, một hành trình đầy gian nan thử thách nhưng cũng đầy hy vọng và niềm tin.
Các bài tập cùng chuyên đề
Bạn đã từng đọc một cuốn sách hay xem một bộ phim mà trong đó nhân vật chính phải trải qua một cuộc hành trình tưởng chừng vượt quá sức mình chưa? Chia sẻ cảm nhận của bạn về chặng cuối trong hành trình đó.
Nhan đề “Trở về” gợi cho bạn những suy nghĩ hay liên tưởng gì?
Không gian và thời gian khi ông lão trở về bến cảng được miêu tả như thế nào?
Chú ý tư thế nằm ngủ của nhân vật – một tư thế gợi liên tưởng đến hình ảnh chúa Giê- su trên cây thập giá
Lời nói và hành động của các ngư dân cho biết điều gì về cảm nhận của họ trước bộ xương con cá kiếm
Chú ý ngôn ngữ đối thoại giữa ông lão và cậu bé.
Giải thích các tình huống hiểu lầm trong đoạn này
Những hình ảnh được sử dụng trong đoạn kết của văn bản có gì đặc biệt.
Cuộc đối thoại giữa Xan-ti-a-go và Ma-nô-lin trong đoạn trích là cuộc đối thoại dài nhất trong tác phẩm Ông già và biển cả. Nội dung và hình thức cuộc đối thoại cho ta biết những gì về quan hệ giữa hai nhân vật.
Nêu diễn biến tâm lí của nhân vật Xan -ti-a-gô trong đoạn trích
Trong đoạn trích tác giả đã miêu tả hành động khóc của Ma-nô-lin bao nhiêu lần? hãy lí giải về hành động này của nhân vật.
Trước bộ xương của con cá kiếm, các nhân vật Ma-nô-lin, nhóm ngư dân, chủ khách sạn và hai du khách có thái độ khác nhau như thế nào?
Nêu đặc điểm của ngôn ngữ kể chuyện và ngôn ngữ đối thoại trong đoạn trích ( chú ý liên hệ với “nguyên lí tảng băng trôi” của Hê-minh-uê)
Theo bạn, đoạn kết truyện có thể gợi mở những ý nghĩa liên tưởng gì?
Chuyến đi của Xan-ti-a-gô có phải là một chuyến đi thất bại không? Tại sao? Nếu coi nhân vật Xan-ti-a-gô là một biểu tượng, thì theo bạn, đó là biểu tượng điều gì?
Trong tiểu thuyết Ông già và biển cả, khi miêu tả nhân vật xan-ti-a-gô một mình giữa biển khơi Hê-minh-uê đã viết: “Ông lão biết rằng không ai phải cô đơn nơi biển cả” Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) chia sẻ cảm nhận của bạn về điều này sau khi đọc đoạn trích Trở về.
