Chỉ ra một số yếu tố miêu tả, biểu cảm trong văn bản và phân tích vai trò của chúng trong việc tái hiện kí ức về một giai đoạn đã qua của cuộc đời tác giả.
Vận dụng khả năng tổng hợp và đọc hiểu văn bản, vận dụng khả năng phân tích để thực hiện yêu cầu của đề bài.
*Yếu tố miêu tả:
- Miêu tả cảnh vật:
+Tác giả miêu tả "bức tranh thiên nhiên hùng vĩ" của núi non, sông nước.
+"Tôi" cảm thấy "rất ấn tượng" trước vẻ đẹp của thiên nhiên.
+Cảnh vật thiên nhiên như hòa quyện với tâm trạng của "tôi", thể hiện sự háo hức, mong chờ của "tôi" trước khi "bước vào đời".
- Miêu tả con người:
+Tác giả miêu tả "hình ảnh cụ Phan Bội Châu" - một vị anh hùng dân tộc, một nhà nho uyên thâm.
+Cụ Phan Bội Châu được miêu tả "với mái tóc bạc phơ", "khuôn mặt hiền từ", "đôi mắt sáng ngời".
+Hình ảnh cụ Phan Bội Châu hiện lên một cách sống động, gần gũi, thể hiện sự kính trọng của tác giả đối với vị tiền bối.
-Miêu tả tâm trạng:
+Tác giả miêu tả tâm trạng của "tôi" trước khi gặp gỡ cụ Phan Bội Châu: "lòng xao xuyến", "bồi hồi", "háo hức".
+Sau khi gặp gỡ cụ Phan Bội Châu, "tôi" cảm thấy "rất xúc động", "nhận thức được trách nhiệm của mình đối với thế hệ trẻ".
+Tâm trạng của "tôi" được miêu tả một cách chân thực, sinh động, thể hiện sự biến đổi nội tâm của "tôi" sau khi gặp gỡ cụ Phan Bội Châu.
* Yếu tố biểu cảm:
-Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh:
+Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ, so sánh để thể hiện cảm xúc của "tôi".
+Ví dụ: "lòng xao xuyến như sóng", "bồi hồi như chim về tổ", "háo hức như ngựa non trổ giái".
+Ngôn ngữ giàu hình ảnh giúp cho đoạn văn trở nên sinh động, hấp dẫn và truyền cảm.
- Sử dụng các câu cảm thán:
+Tác giả sử dụng các câu cảm thán để thể hiện sự ngưỡng mộ, kính trọng đối với cụ Phan Bội Châu.
+Ví dụ: "Sao mà cụ già ấy lại vĩ đại đến thế!", "Giá như tôi có được một phần nhỏ chí khí của cụ!".
+Các câu cảm thán giúp cho đoạn văn trở nên sôi nổi, thể hiện trực tiếp cảm xúc của tác giả.
- Sử dụng giọng văn trữ tình:
+Giọng văn của tác giả nhẹ nhàng, tha thiết, thể hiện sự bồi hồi, xúc động khi nhớ về kỷ niệm cũ.
+Giọng văn trữ tình giúp cho đoạn văn trở nên da diết, lắng đọng, gây ấn tượng sâu sắc cho người đọc.
-Vai trò của các yếu tố miêu tả và biểu cảm:
+ Giúp tái hiện một cách sinh động và chân thực kí ức về một giai đoạn đã qua của cuộc đời tác giả.
+Nhờ có các yếu tố miêu tả và biểu cảm, người đọc như được sống lại cùng với tác giả, được cảm nhận những cảm xúc của tác giả khi nhớ về kỷ niệm cũ.
+ Thể hiện tình cảm của tác giả đối với cụ Phan Bội Châu và đối với quê hương, đất nước.
-Qua những lời miêu tả và biểu cảm, tác giả đã thể hiện lòng kính trọng, ngưỡng mộ đối với cụ Phan Bội Châu - một vị anh hùng dân tộc, một nhà nho uyên thâm.
-Đồng thời, tác giả cũng thể hiện lòng yêu nước nồng nàn, ý chí kiên cường và niềm tin vào tương lai tươi sáng của dân tộc.
-Gây ấn tượng sâu sắc cho người đọc và khiến họ suy ngẫm về cuộc đời.
+Đoạn trích "Bước vào đời" là một lời nhắn nhủ quý giá của tác giả Đào Duy Anh đối với thế hệ trẻ.
+Chúng ta cần học tập và rèn luyện để trở thành những người có ích cho xã hội, góp phần xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp.
Các bài tập cùng chuyên đề
Theo bạn, trong giai đoạn “bước vào đời”, việc định hướng tương lai của mỗi cá nhân thường chịu tác động của những yếu tố nào?
Chú ý cách giới thiệu sự kiện của tác giả
Tác giả đã gợi lại bối cảnh chính trị - xã hội Việt Nam giữa thập niên hai mươi của thế kỉ XX như thế nào?
Hình dung về nhân vật được tái hiện trong kí ức của tác giả
Tác giả đã cảm nhận thế nào về sức ảnh hưởng của những nhân vật lịch sử đối với cá nhân mình?
Đoạn trích kể về sự kiện gì? Tác giả đã kể câu chuyện từ điểm nhìn nào? Nêu ý nghĩa của việc lựa chọn điểm nhìn đó.
Tính phi hư cấu của hồi kí đã được thể hiện như thế nào trong văn bản?
Trong đoạn trích, nhân vật “tôi” đã thể hiện hoài bão “bước vào đời” như thế nào? Điều gì đã thôi thúc tác giả hành động vì hoài bão đó?
Đoạn trích cho thấy những gì đang diễn ra trong đời sống chính trị - xã hội Việt Nam và cách sống của tầng lớp tri thức lúc bấy giờ.
Những nhân vật lịch sử nào được nhắc đến trong đoạn trích? Sức ảnh hưởng của các nhân vật ấy đối với những thanh niên giàu tinh thần dân tộc thời đó được thể hiện như thế nào?
Qua đoạn trích, bạn rút ra bài học gì về sự lựa chọn hướng đi khi đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời.
Từ nội dung văn bản Bước vào đời và những trải nghiệm cá nhân, bạn hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) về chủ đề: khát vọng của tuổi trẻ hôm nay.
Tác giả của văn bản Bước vào đời là ai?
Đâu là năm sinh – năm mất của tác giả Đào Duy Anh?
Tác giả Đào Duy Anh quê ở đâu?
Tác giả Đào Duy Anh đã tham gia hoạt động nào dưới đây?
Đào Duy Anh là học giả có đóng góp trong lĩnh vực nào dưới đây?
Đâu là tác phẩm của tác giả Đào Duy Anh?
Đào Duy Anh được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh năm bao nhiêu?
Văn bản Bước vào đời được trích từ?
Tác giả đã gợi lại bối cảnh chính trị - xã hội Việt Nam giữa thập niên hai mươi của thế kỉ XX bằng cách nào?
Những chi tiết nào được tác giả sử dụng khi miêu tả về ngoại hình nhân vật Phan Bội Châu?
Qua đoạn trích Bước vào đời, người đọc có thể rút ra bài học gì về sự lựa chọn hướng đi khi đứng trước ngưỡng cửa cuộc đời.
Điều gì đã thôi thúc tác giả hành động vì hoài bão bước vào đời?
Hoài bão "Bước vào đời" của nhân vật "tôi" được thể hiện qua những chi tiết nào?
Trong văn bản Bước vào đời, nhân vật “tôi” làm nghề gì?
Từ đâu mà nhân vật “tôi” dần hình thành ý thức dân tộc và khát khao được cống hiến?
