Từ điển môn Văn lớp 9 Câu đặc biệt - Từ điển môn Văn 9

So sánh câu đặc biệt và câu rút gọn - Văn 9

1. Câu rút gọn là gì?

Câu rút gọn là câu có thành phần câu (thường là thành phần chính) bị tỉnh lược. Việc tỉnh lược chủ yếu do phương châm tiết kiệm trong việc sử dụng ngôn ngữ, nhất là khi nói (lược bỏ những thông tin đã biết hoặc bị coi là lặp, thừa), hoặc do dụng ý của người sử dụng (không muốn nêu rõ sự vật, sự việc nào đó trong câu).

2. Câu đặc biệt là gì?

Câu đặc biệt là câu không được cấu tạo theo mô hình câu hai thành phần, thường dùng để gọi – đáp; nhấn mạnh cảm xúc; liệt kê, thông báo về sự tồn tại của sự vật, hiện tượng; xác định thời gian, nơi chốn diễn ra sự việc.

3. So sánh câu đặc biệt và câu rút gọn

So sánh

Câu đặc biệt

Câu rút gọn

Giống nhau

- Đều là loại câu có sự bất thường về cấu trúc

- Có câu tạo là một từ hoặc một cụm từ

- Ngắn gọn, cô đọng, súc tích

Khác nhau

Về bản chất

Không có cấu tạo theo mô hình chủ ngữ và vị ngữ

Có đủ thành phần chủ ngữ và vị ngữ nhưng khi sử dụng người ta lược bỏ đi một số thành phần chủ ngữ, vị ngữ hoặc lược bỏ cả chủ ngữ và vị ngữ

Về tính xác định thành phần câu

Từ hoặc cụm từ làm trung tâm cú pháp của câu không thể xác định được từ hoặc cụm từ đó làm thành phần nào trong câu

Dựa vào hoàn cảnh, có thể xác định được từ hoặc cụm từ bị rút gọn là thành phần gì trong câu

Về mức độ khôi phục thành phần câu

Không thể khôi phục thành phần câu như chủ ngữ – vị ngữ

Câu rút gọn có thể khôi phục lại thành phần đã bị lược bỏ trong câu thành câu hoàn chỉnh, đầy đủ