Câu đơn là câu được cấu tạo bằng một cụm chủ ngữ – vị ngữ nòng cốt (cụm chủ ngữ – vị ngữ không bị bao chứa trong cụm từ chính phụ hoặc cụm chủ ngữ – vị ngữ khác)
Câu đơn được chia thành 3 loại gồm câu đơn bình thường, câu đơn rút gọn và câu đơn đặc biệt. Cụ thể:
- Kiểu câu đơn bình thường có nghĩa là kiểu câu đơn gồm đủ 2 bộ phận chính là chủ ngữ và vị ngữ để làm nòng cốt cho câu.
- Kiểu câu đơn rút gọn là dạng câu đơn khuyết đi một trong hai bộ phận cấu thành câu, hoặc cũng có thể là cả hai bộ phận đều được rút gọn lại.
- Kiểu câu đơn đặc biệt thường dùng để bộc lộ cảm xúc hoặc nêu cảm nhận bản thân về một sự việc hay hiện tượng nào đó.
Phân loại |
Ví dụ |
Kiểu câu đơn bình thường |
Hà: "Tối nay, mấy giờ mình đi xem phim?". An trả lời: "8h” => Có thể thấy cả thành phần chủ ngữ và vị ngữ trong câu đều đã bị rút gọn và lược bỏ. Câu đầy đủ sẽ là "hẹn cậu tối nay 8h đi xem phim nha". |
Kiểu câu đơn rút gọn |
Mẹ hỏi hai đứa "Ai là người đã xem tivi lúc mẹ vắng nhà" An lấm lép trả lời "Con ạ" => Có thể thấy câu trả lời của An đã rút bớt đi thành phần vị ngữ. Câu đầy đủ phải là "Con đã xem ạ" |
Kiểu câu đơn đặc biệt |
“Sa Pa” => đây là câu đơn đơn biệt xác định rõ địa điểm. “Còn đời mày nữa” (Ngô Tất Tố) => câu đơn đặc biệt xác định trạng thái tồn tại của sự vật. |