Lý thuyết Di truyền học với con người - Khoa học tự nhiên 9 Kết nối tri thức

BÀI 47. DI TRUYỀN HỌC VỚI CON NGƯỜI

I. Tính trạng ở người

Ở người, một số tính trạng được sử dụng để phân biệt người này với người kia: chiều cao, màu tóc,...

II. Bệnh và tật di truyền ở người

1. Khái niệm

Những thay đổi bất thường về hình thái cơ thể do đột biến gây ra gọi là tật di truyền.

Những rối loạn chức năng của các cơ quan trên cơ thể do đột biến gây ra gọi là bệnh di truyền.

2. Một số bệnh di truyền ở người

Bệnh câm điếc bẩm sinh

Bệnh bạch tạng

3. Một số hội chứng ở người

Hội chứng Down

Hội chứng Turner

4. Một số tật di truyền ở người

Tật hở khe môi, hàm

Tật dính hoặc thừa ngón tay, ngón chân

III. Một số tác nhân gây bệnh di truyền

Đột biến gene

Đột biến NST

IV. Vai trò của di truyền học với hôn nhân

1. Di truyền học với hôn nhân và kế hoạch hóa gia đình

Di truyền học là cơ sở giải thích một số tiêu chí trong hôn nhân và kế hoạch hoá gia đình:

Độ tuổi kết hôn: nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên.

Hôn nhân một vợ một chồng.

Cấm kết hôn giữa những người có họ trong phạm vi ba đời.

Không lựa chọn giới tính thai nhi.

Không nên sinh con quá sớm hoặc quá muộn.

Người mẹ không nên sinh con sau 35 tuổi

2. Ý nghĩa của việc cấm kết hôn gần huyết thống

Di truyền học đã chỉ rõ kết hôn gần làm cho các đột biến lặn có hại được biểu hiện ở cá thể đồng hợp với tần số tăng lên đáng kể so với tự nhiên.

Tần số bệnh và tật di truyền ở các cặp hôn nhân có họ hàng thân thuộc, có khoảng 20 - 30% số con cháu bị chết non hoặc mang các bệnh và tật đi truyền bẩm sinh.

3. Vấn để lựa chọn giới tính trong sinh sản

Vấn để “trọng nam khinh nữ” đã tồn tại từ lâu ở nhiều nơi trên thế giới, dẫn đến các vấn đề về xã hội và y tế như tăng tỉ lệ phá thai, mất cân bằng và kì thị giới tính, giảm sức khoẻ ở phụ nữ,... Luật Hôn nhân và Gia đình nước ta nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi dưới mọi hình thức.