Giải bài tập Thực hành tiếng Việt: Sự phát triển của từ vựng và biện pháp tu từ trang 22 vở thực hành ngữ văn 9

Câu 1

Trả lời Câu 1 trang 22 VTH Văn 9 Kết nối tri thức

Bên cạnh nghĩa gốc, các từ ngân hàng, cổng, gạo cội, lăn tăn còn có nghĩa chuyển mới xuất hiện. Hãy xác định nghĩa mới của mỗi từ và đặt câu với từ được theo nghĩa mới đó:

- Ngân hàng:...

- Cổng: …

- Gạo cội: …

- Lăn tăn: …

Phương pháp giải:

Xem kĩ phần kiến thức tiếng Việt trong phần tri thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

* Nghĩa chuyển và đặt câu:

- Ngân hàng:

+ Là kho lưu trữ các tài liệu.

+ Đặt câu: Em hãy vào ngân hàng của trường để lấy đề cương học tập nhé.

- Cổng:

+ Là thiết bị dùng để hướng dẫn và làm cho đồng bộ việc chuyển dữ liệu giữa đơn vị xử lí trung tâm của máy tính với các thiết bị ngoại vi (như máy in, chuột, modem, v.v.), hoặc giữa các máy tính với nhau trong một mạng máy tính.

+ Đặt câu: Cậu cho tớ mượn cổng máy tính vào buổi thuyết trình ngày mai nha.

- Gạo cội:

+ Chỉ thành phần ưu tú trong một giới.

+ Đặt câu: Đó là những gạo cội trong giới khoa học công nghệ.

- Lăn tăn:

+ Nhỏ đều và chen nhau với số lượng lớn.

+ Đặt câu: Mầm cải mọc lăn tăn.

Câu 2

Trả lời Câu 2 trang 22 VTH Văn 9 Kết nối tri thức

Những từ ngữ mới trong tiếng Việt được hình thành theo hai cách (mỗi cách nêu hai từ ngữ):

- Từ ngữ mới được tạo ra trên cơ sở những từ ngữ đã có sẵn trong tiếng Việt:...

- Từ ngữ mới được tiếp nhận từ tiếng nước ngoài:...

Phương pháp giải:

Xem kĩ phần kiến thức tiếng Việt trong phần tri thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

a.

- Bàn tay vàng:

+ Nghĩa gốc: Bàn tay được làm bằng nguyên liệu vàng.

+ Nghĩa mới: Bàn tay tài giỏi, khéo léo, hiếm có trong lao động.

- Cơm bụi:

+ Nghĩa gốc: Đồ ăn được nấu bằng gạo dính nhiều cát, bẩn.

+ Nghĩa mới: Cơm giá rẻ, thường bán trong những hàng quán nhỏ, tạm bợ.

b.

- Gác-ba-ga

- Xà phòng

Câu 3

Trả lời Câu 3 trang 23 VTH Văn 9 Kết nối tri thức

Nghĩa của các từ ngữ phơi phới, giăng tơ trong các đoạn thơ:

+ Phơi phới:

+ Giăng tơ:

- Nhận xét về nghĩa chuyển của từ đã nghĩa trong hai trường hợp trên: …

Phương pháp giải:

Xem kĩ phần kiến thức tiếng Việt trong phần tri thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

Nghĩa của các từ ngữ phơi phới, giăng tơ trong các đoạn thơ:

(1): Giải nghĩa:

- Phơi phới: biểu đạt sức sống của mùa xuân; kín đáo diễn tả tâm trạng phấn chấn, vui tươi trong lòng người thiếu nữ.

- Giăng tơ: tượng trưng cho sự chớm nở, len lỏi của một tình cảm mới.

(2) Đặt câu:

- Trong lòng Mai phơi phới một niềm vui.

- Ký ức về mối tình đầu như giăng tơ, len lỏi trong tâm trí em, không thể nào phai mờ.

Câu 4

Trả lời Câu 4 trang 23 VTH Văn 9 Kết nối tri thức

Biện pháp tu từ trong các khổ thơ của bài thơ Mùa xuân và nêu tác dụng của chúng:

a. - Biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ:...

- Tác dụng của việc sử dụng các biện pháp tu từ trong khổ thơ:...

b. - Biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ:...

- Tác dụng của việc sử dụng các biện pháp tu từ trong khổ thơ:...

c. - Biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ:...

- Tác dụng của việc sử dụng các biện pháp tu từ trong khổ thơ:...

Phương pháp giải:

Xem kĩ phần kiến thức tiếng Việt trong phần tri thức ngữ văn

Lời giải chi tiết:

Biện pháp tu từ trong các khổ thơ của bài thơ Mùa xuân và nêu tác dụng của chúng:

a.

- Biện pháp tu từ: So sánh “như cây lụa trắng”.

- Tác dụng:

+ biểu thị tâm hồn trong trắng, ngây thơ của cô gái

+ đồng thời làm cho câu thơ thêm gợi hình gợi cảm.

b.

- Biện pháp tu từ: Nhân hóa “Thoi ngà nằm nhớ ngón tay em”.

- Tác dụng:

+ thể hiện sự thiếu vắng của nhân vật trữ tình vì mải miết đi tìm hình bóng người thương.

+ đồng thời làm cho câu thơ thêm gợi hình gợi cảm.

 c.

- Biện pháp tu từ: Nhân hóa “Mưa xuân đã ngại bay”.

- Tác dụng:

+ dấu hiệu ngày xuân đã sắp kết thúc, cũng là tâm trạng e dè, ngại ngần của cô gái

+ đồng thời làm cho câu thơ thêm gợi hình gợi cảm.