Câu hỏi

Tiến hành phản ứng nhiệt nhôm với sắt(III) oxit trong điều kiện không có không khí, thu được hỗn hợp A. Chia hỗn hợp A ( đã trộn đều) thành hai phần. Phần thứ nhất có khối lượng ít hơn phần thứ hai là 26,8 gam. Cho phần thứ nhất tác dụng với lượng dư dung dịch NaOH thấy có 3,36 lít khí H2 bay ra. Hòa tan phần thứ hai bằng lượng dư dung dịch HCl thấy có 16,8 lít H2 bay ra. Biết các phản ứng xảy ra với hiệu suất 100%, các thể tích khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Tính khối lượng Fe có trong hỗn hợp A.


Phương pháp giải:

Tóm tắt sơ đồ bài toán:

\(\left\{ \begin{gathered}
Al \hfill \\
F{e_2}{O_3} \hfill \\
\end{gathered} \right.\xrightarrow{{{t^0}}}\left\{ \begin{gathered}
A{l_2}{O_3} \hfill \\
Fe \hfill \\
Al\,du \hfill \\
\end{gathered} \right.\left\langle \begin{gathered}
\xrightarrow{{{P_1}: + NaOH\,du}}3,36\,lit\,{H_2}:0,15\,(mol) \hfill \\
\xrightarrow[{{P_2} = {P_1} + 26,8}]{{ + HCl\,du}}16,8\,lit\,{H_2}:0,75\,(mol) \hfill \\
\end{gathered} \right.\)

 

 

- Viết phương trình hóa học các phản ứng xảy ra

2Al + Fe2O3  \(\xrightarrow{{{t^0}}}\) Al2O3 + 2Fe (1)

Các phản ứng xảy ra hoàn toàn, hỗn hợp sau phản ứng chia làm 2 phần, phần 1 + NaOH thấy có khí H2 thoát ra => hỗn hợp sau phản ứng có Al2O3, Fe và Al dư

Phần 1:

Al + NaOH + H2O → NaAlO2 + H2↑  (2)

=> nAl dư = 0,1 (mol)

Phần 2:

Al2O3 + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2O   (3)

2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2↑        (4)

Fe + 2HCl → FeCl2 + H2↑               (5)

Gọi số mol của Al2O3 trong phần 1 là x (mol)

Từ PTHH (1) => nFe= 2nAl2O3 = 2x (mol)

Giả sử số mol của hỗn hợp A trong phần 1 gấp k lần số mol của mỗi chất trong phần 2

Khi đó trong phần 2:

\(\left\{ \begin{gathered}
A{l_2}{O_3}:kx\,\,\,\,(mol) \hfill \\
Fe:\,\,\,\,\,\,\,\,2kx\,\,(mol) \hfill \\
Al:\,0,1k\,(mol) \hfill \\
\end{gathered} \right.\)

\(\left\{ \begin{gathered}
\sum {{n_{{H_2}({P_2})}} = 0,15k + 2kx = 0,75} \hfill \\
\xrightarrow[{}]{{{P_2} = {P_1} + 26,8}}102kx + 112kx + 2,7k = 26,8 + 102x + 112x + 2,7 \hfill \\
\end{gathered} \right. = > \left\{ \begin{gathered}
k = \frac{{0,75}}{{0,15 + 2x}}\,\,\,\,(*) \hfill \\
214kx - 214x + 2,7k = 29,5\,\,(**) \hfill \\
\end{gathered} \right.\)

 Thế (*) vào (**) => x =? => k =?

Từ đó tính được khối lượng của Fe trong hỗn hợp A

Lời giải chi tiết:

\(\left\{ \begin{gathered}
Al \hfill \\
F{e_2}{O_3} \hfill \\
\end{gathered} \right.\xrightarrow{{{t^0}}}\left\{ \begin{gathered}
A{l_2}{O_3} \hfill \\
Fe \hfill \\
Al\,du \hfill \\
\end{gathered} \right.\left\langle \begin{gathered}
\xrightarrow{{{P_1}: + NaOH\,du}}3,36\,lit\,{H_2}:0,15\,(mol) \hfill \\
\xrightarrow[{{P_2} = {P_1} + 26,8}]{{ + HCl\,du}}16,8\,lit\,{H_2}:0,75\,(mol) \hfill \\
\end{gathered} \right.\)

2Al + Fe2O3  \(\xrightarrow{{{t^0}}}\) Al2O3 + 2Fe (1)

Các phản ứng xảy ra hoàn toàn, hỗn hợp sau phản ứng chia làm 2 phần, phần 1 + NaOH thấy có khí H2 thoát ra => hỗn hợp sau phản ứng có Al2O3, Fe và Al dư

Al + NaOH + H2O → NaAlO2 + H2↑  (2)

0,1                                        ←   0,15    (mol)

=> nAl dư = 0,1 (mol)

Gọi số mol của Al2O3 trong phần 1 là x (mol)

Từ PTHH (1) => nFe= 2nAl2O3 = 2x (mol)

Giả sử số mol của hỗn hợp A trong phần 1 gấp k lần số mol của mỗi chất trong phần 2

Khi đó trong phần 2: 

\(\left\{ \begin{gathered}
A{l_2}{O_3}:kx\,\,\,\,(mol) \hfill \\
Fe:\,\,\,\,\,\,\,\,2kx\,\,(mol) \hfill \\
Al:\,0,1k\,(mol) \hfill \\
\end{gathered} \right.\)

Al2O3 + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2O   (3)

2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2↑        (4)

0,1k                            → 0,15k       (mol)

Fe + 2HCl → FeCl2 + H2↑               (5)

2kx                        → 2kx             (mol)

Ta có:

\(\left\{ \begin{gathered}
\sum {{n_{{H_2}({P_2})}} = 0,15k + 2kx = 0,75} \hfill \\
\xrightarrow[{}]{{{P_2} = {P_1} + 26,8}}102kx + 112kx + 2,7k = 26,8 + 102x + 112x + 2,7 \hfill \\
\end{gathered} \right. = > \left\{ \begin{gathered}
k = \frac{{0,75}}{{0,15 + 2x}}\,\,\,\,(*) \hfill \\
214kx - 214x + 2,7k = 29,5\,\,(**) \hfill \\
\end{gathered} \right.\) 

Thế (*) vào (**) ta có:

\(\begin{gathered}
\,\,\,\,\,\,214x.\frac{{0,75}}{{0,15 + 2x}} - 214x + 2,7.\frac{{0,75}}{{0,15 + 2x}} = 29,5 \hfill \\
= > 160,5x - 32,1x - 428{x^2} + 2,025 = 4,425 + 59x = 0\, \hfill \\
= > - 428{x^2} + 69,4x - 2,4 = 0 \hfill \\
= > \left[ \begin{gathered}
x = \frac{{12}}{{107}}(mol) \hfill \\
x = 0,05\,(mol) \hfill \\
\end{gathered} \right. \hfill \\
\end{gathered} \)

\(\begin{gathered}
T{H_1}:\,x = \frac{{12}}{{107}}\xrightarrow{{(*)}}k = \frac{{535}}{{267}} = > {m_{Fe(trong\,A)}} = (\frac{{12}}{{107}} + \frac{{20}}{{89}}).112 = 37,73(g) \hfill \\
T{H_2}:x = 0,05\xrightarrow{{(*)}}k = 3 = > {m_{Fe(trong\,A)}} = (0,05 + 3.0,05).112 = 22,4\,(g) \hfill \\
\end{gathered} \)

 


Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Hóa lớp 9 - Xem ngay