Hợp tác kinh tế giữa các nước ASEAN tăng lên nhanh chóng từ khi

TÓM TẮT VỀ CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN (AEC) VÀ TÁC ĐỘNG ĐẾN VIỆT NAM

I. Quá trình hình thành và phát triển của AEC:

- Cộng đồng ASEAN (AC) và ba trụ cột (APSC, AEC, ASCC) chính thức ra đời ngày 31/12/2015, sau Tuyên bố tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 27 (22/11/2015).

- AEC phát triển từ Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA) năm 2010.

- Bốn đặc trưng của AEC:

+ Thị trường chung và không gian sản xuất thống nhất (tự do lưu chuyển hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, lao động kĩ năng, vốn).

+ Khu vực kinh tế cạnh tranh.

+ Khu vực phát triển kinh tế đồng đều.

+ Khu vực hội nhập sâu, rộng vào nền kinh tế toàn cầu.

- Vị thế và quy mô: AEC là một trong bốn khối mậu dịch lớn, nền kinh tế lớn thứ năm toàn cầu (GDP 3.100 tỉ USD năm 2017), với dòng FDI tăng mạnh (174 tỉ USD năm 2021).

II. Tác động của AEC đến Việt Nam:

1. Những tác động tích cực:

- ASEAN có vị trí địa - kinh tế chiến lược, là chủ thể quan trọng trong quan hệ quốc tế, từ Hiệp hội nghèo vươn lên thành khu vực năng động.

- AEC mở ra cơ hội cho Việt Nam đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế.

- Tranh thủ nguồn lực bên ngoài và nội lực để phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

- Việt Nam xây dựng và làm sâu sắc quan hệ đối tác chiến lược với nhiều quốc gia, giúp tăng kim ngạch xuất nhập khẩu.

- Chính sách thuế quan 0% và dỡ bỏ hàng rào bảo hộ thúc đẩy xuất nhập khẩu, giảm chi phí đầu vào sản xuất và hàng tiêu dùng.

- Cơ hội hợp tác sâu rộng hơn về văn hóa - xã hội, khoa học kĩ thuật, giáo dục, y tế, và với các đối tác bên ngoài ASEAN.

2. Một số thách thức:

- Xuất phát điểm kinh tế thấp, sức cạnh tranh hạn chế, nguy cơ rơi vào bẫy thu nhập trung bình.

- AEC vẫn còn rào cản phi thuế quan, và một số quốc gia chưa dỡ bỏ hết thuế quan quan trọng.

- Các nước phát triển hơn trong khối có lợi thế lớn hơn từ các ngành hiện đại.

- Các mục tiêu đề ra chưa đạt toàn bộ do sự khác biệt quan điểm giữa các thành viên, ảnh hưởng đến thương mại của Việt Nam.