Đề bài

Đọc văn bản sau:

Có bao giờ bạn mơ thấy một âm thanh, chỉ một âm thanh thôi, không hình ảnh. Đó là khi bạn nghe mơ hồ bên tai như có ai đó đang gọi tên mình “A. ơi”, vừa như ngay bên cạnh vừa như xa xôi lắm. Mơ hồ như là một giấc chiêm bao.

Đó là tiếng “ơi” mà lúc nhỏ tôi hay nghe lắm, có ngày nghe đến hàng chục lần. Có khi bà ngoại gọi “A. ơi về ăn cơm”, có khi nghe cậu bạn thân “A. đi câu cá”, có khi là đứa em trai thì thầm vào tai “A. ơi” khi muốn xin xỏ thứ gì. Nhưng cũng có khi là tiếng kêu “… ơi” của mẹ, gọi về phát cho mấy cái đũa bếp vào mông vì cái tội ham chơi.

Đã bao lâu rồi, tôi không được nghe tiếng “ơi” ấy!

Những buổi sớm mai của thời thơ ấu, tôi thường bị đánh thức khi trời còn tờ mờ sương, bởi tiếng nước chảy trong trẻo đổ từ gàu vào chiếc thùng thiếc vọng từ ngoài giếng. Rồi những âm thanh đến gần hơn. Ngay dưới nhà bếp thôi. Tiếng nước sôi réo trong ấm, tiếng lửa nổ tanh tách. Tiếng phin cà phê va vào nhau lách cách. Và tôi trở mình trong chăn, mơ màng ngủ lại giữa chập chùng những tiếng rì rầm trò chuyện của ba mẹ. Chuyện lúa gạo, chuyện học hành, chuyện chiếc xe bò đang bị hỏng cái bánh xe, chuyện một người quen ở xa mới về… Thoảng hoặc pha những tiếng cười rất nhẹ. Đó chính là âm thanh mà tôi yêu thích nhất. Tiếng trò chuyện rì rầm ấy, vào buổi ban mai. Cái âm thanh thủ thỉ, vừa xa vừa gần, tin cậy, và tràn đầy yêu thương. Nó khiến tôi thấy lòng hạnh phúc và bình yên vô hạn.

Âm thanh đó, đã bao lâu rồi tôi không còn nghe? Những khi nhớ nhà, tôi thường gắn chiếc headphone lên tai và lặng nghe những giọt âm vô cùng trong trẻo của ban nhạc Secret Garden.

Thứ âm nhạc thần kì có thể mang cho tôi những hồi tưởng thanh bình êm ả. Nhưng nhiều lúc, âm nhạc dù du dương mấy vẫn không đủ cho tôi. Bởi tôi thèm một âm thanh khác. Âm thanh của tiếng nói con người, âm thanh của tiếng ai đó đang gọi tên tôi.

[...]

Có phải chúng ta đang ngày càng ít nói với nhau hơn. Chúng ta gặp nhau qua YM, tin nhắn, chúng ta đọc blog hay những câu status trên Facebook của nhau mỗi ngày, chúng ta những tưởng đã biết hết, hiểu hết về nhau mà không cần thốt lên lời. Có phải vậy chăng? Có phải ta cũng như loài cá heo có thể giao tiếp với nhau bằng sóng siêu âm. Tiếng nói con người dùng để làm gì nếu không phải để thổ lộ, để giãi bày, để xoa dịu. Nếu muốn được hiểu thì phải được lắng nghe. Nếu muốn được lắng nghe thì phải nói trước đã. Vậy thì còn ngần ngừ chi nữa, hãy nói với nhau đi. Nói với ba, với mẹ, với anh chị, với em, với bạn bè… Đừng chat, đừng email, đừng post lên Facebook, hãy chạy đến gặp nhau, hay ít nhất, hãy nhấc điện thoại lên, thậm chí chỉ để gọi nhau một tiếng “…ơi” dịu dàng!

Một tiếng người thực sự ân cần, yêu thương, quan tâm, gần gũi… Và chắc chắn, không phải là chiêm bao.

a. Theo văn bản, những gì buổi sớm mai của thời thơ ấu, nhân vật ''tôi'' thường bị đánh thức bởi thứ âm thanh gì?

b. Xác định luận đề của văn bản

c. Nêu hiệu quả của biện pháp điệp cấu trúc được sử dụng trong đoạn văn bản sau:''Có phải chúng ta đang ngày càng ít nói với nhau hơn. Chúng ta gặp nhau qua YM, tin nhắn, chúng ta đọc blog hay những câu status trên Facebook của nhau mỗi ngày, chúng ta những tưởng đã biết hết, hiểu hết về nhau mà không cần thốt lên lời. Có phải vậy chăng? Có phải ta cũng như loài cá heo có thể giao tiếp với nhau bằng sóng siêu âm."

d. Nhận xét về cách lập luận ngôn ngữ trong văn bản.

e. Nội dung đoạn văn''Nếu muốn được hiểu thì phải được lắng nghe. Nếu muốn được lắng nghe thì phải nói trước đã. Vậy thì còn ngần ngừ chi nữa, hãy nói với nhau đi." có ý nghĩa gì với anh chị.

Phương pháp giải

Đọc kĩ văn bản

Dựa vào đặc trưng thể loại

Chú ý các chi tiết đặc sắc

Lời giải của GV Loigiaihay.com

a. Nhân vật "tôi" thường bị đánh thức bởi những âm thanh quen thuộc của buổi sớm mai như tiếng nước chảy trong trẻo từ gàu vào thùng thiếc, tiếng nước sôi réo trong ấm, tiếng lửa nổ tanh tách, tiếng phin cà phê va vào nhau, và tiếng trò chuyện rì rầm của ba mẹ.

b. Luận đề: Tầm quan trọng của âm thanh tiếng nói con người trong việc kết nối, thể hiện tình cảm yêu thương, và sự cần thiết của giao tiếp trực tiếp trong cuộc sống.

- Biện pháp điệp cấu trúc: "Có phải chúng ta đang ngày càng ít nói với nhau hơn... Có phải vậy chăng? Có phải ta cũng như loài cá heo có thể giao tiếp với nhau bằng sóng siêu âm."

- Tác dụng:

+ Làm câu thơ trở nên nhịp nhàng, có vần điệu, sinh động, hấp dẫn, tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt.

+ Nhấn mạnh sự thay đổi trong cách giao tiếp của con người, tạo nên sự suy tư và nhấn mạnh cảm giác tiếc nuối về sự thưa vắng của những cuộc trò chuyện trực tiếp, đồng thời khơi dậy nhận thức về giá trị của lời nói và mối quan hệ con người.

+ Thể hiện sự trăn trở, lo lắng, tiếc nuối đối với sự xa cách về giao tiếp trong các mối quan hệ của con người.

- Cách lập luận chặt chẽ, kết hợp giữa tự sự, miêu tả và nghị luận, tạo nên sự thuyết phục.

- Ngôn ngữ giàu cảm xúc, vừa mộc mạc, chân thật, vừa mang tính triết lý, giúp người đọc đồng cảm sâu sắc với nỗi nhớ nhung và sự trân trọng đối với những âm thanh quen thuộc từ cuộc sống.

- Khéo léo lồng ghép các câu hỏi tu từ và lời kêu gọi, làm nổi bật ý nghĩa của việc giữ gìn sự kết nối qua lời nói.

e. Ý nghĩa: nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giao tiếp trong việc xây dựng sự thấu hiểu và gắn kết con người. Nó nhắc nhở mỗi chúng ta khi mưu cầu sự đồng cảm từ người khác, ta cần có một trái tim xúc cảm, sẵn sàng thấu hiểu những khó khăn, bất cập của đối phương. Đồng thời, nó khuyến khích mỗi người chủ động bày tỏ, chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ để tạo nên sự đồng cảm và gắn kết tình cảm gia đình và bạn bè.

Báo lỗi/Góp ý

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Nêu tên các loại, thể loại văn bản được học trong sách giáo khoa Ngữ Văn 11, tập một và nhan đề văn bản đọc thuộc từng loại, thể loại ấy.

STT	Kiểu bài viết	Đề tài được gợi ý	Đề tài đã viết