Đề bài

Viết bài văn phân tích truyện ngắn Cha tôi

Phương pháp giải

Đọc kĩ truyện ngắn

Dựa vào đặc trưng thể loại để phân tích

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Cuộc sống gia đình luôn chứa đựng những mâu thuẫn, hiểu lầm giữa các thế hệ, đặc biệt là giữa cha mẹ và con cái. Những khác biệt trong quan điểm, cách sống và giáo dục đôi khi khiến chúng ta cảm thấy khó gần gũi và không thể hiểu nhau. Truyện ngắn "Cha tôi" của Sương Nguyệt Minh là một tác phẩm tiêu biểu khai thác sâu sắc những xung đột ấy. Từ một gia đình có sự cách biệt rõ rệt về tuổi tác và thế hệ, tác giả không chỉ phản ánh sự thay đổi trong các giá trị sống mà còn làm nổi bật tình yêu thương, sự hy sinh của người cha dành cho con cái, dù đôi khi cách thể hiện ấy lại gây ra những tổn thương và hiểu lầm. Truyện mở ra những suy ngẫm về tình cảm gia đình, về sự gắn kết giữa các thế hệ trong một xã hội đang thay đổi từng ngày.

Nhân vật Cha trong “Cha tôi” là hình ảnh của một người đàn ông thuộc thế hệ đi qua chiến tranh, trưởng thành trong quân ngũ và gắn liền với những nguyên tắc kỷ luật nghiêm khắc của một người lính. Ông đã dành phần lớn cuộc đời mình trong quân đội, sống xa gia đình, chịu nhiều hy sinh và luôn duy trì một tinh thần trách nhiệm cao đối với đất nước. Hình ảnh ông với ba lô quân phục, đôi giày mòn, mũ kê pi, huy chương, là minh chứng cho một cuộc đời cống hiến hết mình cho sự nghiệp bảo vệ tổ quốc.

Tuy nhiên, khi về hưu và trở lại với gia đình, Cha không thể hoà nhập được vào nhịp sống thay đổi. Ông trở thành người lạc lõng trong một xã hội mà những giá trị xưa đã không còn phù hợp. Mối quan hệ giữa ông và con trai, nhân vật “tôi”, trở nên căng thẳng và mâu thuẫn. Cha luôn giữ những nguyên tắc nghiêm khắc của người lính trong nhà, khiến con cái cảm thấy ngột ngạt và thiếu tự do. Dù vậy, tình yêu thương của ông đối với gia đình không bao giờ thay đổi. Khi biết con trai bỏ nhà đi, Cha lo lắng, tìm kiếm con không ngừng nghỉ, thể hiện tình cảm lo âu, yêu thương của một người cha dành cho con cái, dù không thể hiện ra ngoài một cách dễ dàng.

Mối quan hệ giữa Cha và nhân vật tôi là một chuỗi các mâu thuẫn không ngừng nghỉ. Nhân vật tôi, đại diện cho thế hệ trẻ, khát khao sự tự do, sống theo ý mình và phản kháng lại những khuôn mẫu cứng nhắc của cha. Sự khác biệt giữa hai thế hệ càng trở nên rõ rệt khi nhân vật tôi cho rằng Cha đã sống một cuộc đời hy sinh vì đất nước, nhưng lại không thể hiểu và áp dụng vào thực tế gia đình hiện tại. Trong mắt tôi, Cha chỉ biết đến kỷ luật và nghiêm khắc, không hiểu được nhu cầu và cảm xúc của con cái. Câu nói "cha đã biến cả nhà ta thành trại lính" là đỉnh điểm của sự phản kháng, là lời tuyên bố của một người con không chấp nhận cách giáo dục và sự kiểm soát quá mức của cha. Tuy nhiên, mâu thuẫn này không phải là không có cơ sở. Cha, với một quá khứ đầy đau thương và hy sinh, không thể hiểu được sự thay đổi trong cách sống của thế hệ con cái. Chính sự nghiêm khắc của ông, dù không phù hợp, nhưng lại xuất phát từ lòng yêu thương sâu sắc và mong muốn bảo vệ con cái khỏi những tệ nạn, hiểm họa ngoài xã hội.

Dù có những xung đột và đau khổ trong gia đình, nhưng tình yêu của Cha dành cho con cái vẫn luôn là một giá trị không thể phủ nhận. Sự lo lắng của ông khi con trai bỏ nhà đi, dù không thể hiện qua lời nói, lại là minh chứng cho tình yêu thương sâu sắc mà ông dành cho con. Những hành động tìm kiếm con, lo lắng cho con không chỉ là biểu hiện của sự trách nhiệm mà còn là tình cảm cha con, một thứ tình cảm mà dù có mâu thuẫn, vẫn không bao giờ phai nhạt.

“Cha tôi” là một tác phẩm mang nhiều tầng nghĩa, phản ánh những xung đột trong gia đình giữa cha và con, giữa các thế hệ. Qua câu chuyện này, tác giả đã khắc họa một cách tinh tế những mâu thuẫn trong quan hệ gia đình, đồng thời cũng làm nổi bật tình yêu thương vô điều kiện của người cha đối với con cái, dù có sự khác biệt về quan điểm sống và phương thức giáo dục. Tình yêu thương gia đình, sự hy sinh và lòng trung thành với đất nước là những giá trị lớn lao mà tác phẩm truyền tải, khiến người đọc phải suy ngẫm về mối quan hệ gia đình trong xã hội hiện đại.

Báo lỗi/Góp ý

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Trong phần Đọc, em đã được học các tác phẩm mẫu mực của thể thơ thất ngôn bát cú và tứ tuyệt Đường luật. Em hãy vận dụng các thao tác, kĩ năng đọc hiểu đã được hình thành, rèn luyện để viết bài văn phân tích một bài thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật.

Yêu cầu:

- Giới thiệu khái quát về tác giả và bài thơ (nhan đề, đề tài, thể thơ,…); nêu ý kiến chung của người viết về bài thơ.

- Phân tích được nội dung cơ bản của bài thơ (đặc điểm của hình tượng thiên nhiên, con người; tâm trạng của nhà thơ), khái quát chủ đề bài thơ.

- Phân tích được một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật (một số yếu tố thi luật của thể thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật; nghệ thuật tả cảnh, tả tình; nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ (từ ngữ, biện pháp tu từ,…)

- Khẳng định được vị trí, ý nghĩa của bài thơ.