Đề bài

Phân tích truyện ngắn "Buổi sáng" của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh

Phương pháp giải

Đọc kĩ truyện ngắn

Dựa vào đặc trưng thể loại để phân tích

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Truyện ngắn "Buổi sáng" của Nguyễn Nhật Ánh mang đến cho người đọc những cung bậc cảm xúc tinh tế và sâu lắng, thông qua hình tượng nhân vật Tuấn và em Ti Hoa. Hai nhân vật này đại diện cho hai thế giới tâm hồn khác nhau, nhưng lại có sự gắn bó đặc biệt vì tình thân gia đình và những kỷ niệm đẹp trong cuộc sống.

Tuấn là một chàng trai trẻ đang ở ngưỡng cửa trưởng thành, với tâm hồn phức tạp và những suy nghĩ về trách nhiệm gia đình. Anh là một người anh đầy tình cảm, luôn hết lòng vì em gái mình. Ở Tuấn, ta thấy sự trưởng thành không chỉ qua cách anh quan tâm, chăm sóc em Ti Hoa mà còn qua những suy tư nội tâm, những trăn trở về việc bảo vệ, duy trì hạnh phúc gia đình. Tuấn không phải là một người anh hùng trong truyền thuyết, mà là một người anh rất đỗi đời thường, với những cảm xúc chân thật và gần gũi. Tình cảm của anh dành cho Ti Hoa không chỉ là trách nhiệm mà còn là sự gắn bó tự nhiên, xuất phát từ trái tim.

Trong khi đó, Ti Hoa, một cô bé ngây thơ và hiếu động, lại đối lập hoàn toàn với sự trầm tư của anh trai. Em đại diện cho sự hồn nhiên, tươi mới và đầy sức sống. Qua những hành động nhỏ như tò mò về mọi thứ xung quanh hay hào hứng trước những điều Tuấn chia sẻ, Ti Hoa mang đến sắc màu trẻ thơ, làm dịu đi những mối bận tâm của anh trai. Hình ảnh Ti Hoa với đôi mắt sáng trong và nụ cười rạng rỡ là biểu tượng của niềm vui và sự sống động trong gia đình. Nguyễn Nhật Ánh đã khéo léo dùng những chi tiết đời thường để khắc họa lên tình cảm gia đình đẹp đẽ trong truyện. Mối tình anh em giữa Tuấn và Ti Hoa được thể hiện qua những hành động giản dị nhưng chan chứa ý nghĩa. Đó là những buổi sáng cả hai cùng nhau ra vườn, tận hưởng không khí trong lành và chia sẻ những câu chuyện nhỏ nhặt. Những khoảnh khắc ấy không chỉ là sự gắn bó mà còn là sự sẻ chia, là cách họ tạo dựng và lưu giữ những ký ức đẹp của gia đình. Tình cảm anh em không cần những lời nói hoa mỹ, mà được thể hiện qua sự quan tâm và những cử chỉ nhỏ bé nhưng ý nghĩa.

Một điểm nổi bật khác trong truyện ngắn là phong cách tả thực pha lẫn chất thơ của Nguyễn Nhật Ánh. Tác giả không chỉ vẽ lên bức tranh gia đình mà còn khéo léo đưa người đọc vào không gian của buổi sáng yên bình với ánh nắng dịu dàng, hương thơm của cỏ cây và âm thanh trong trẻo của cuộc sống. Những hình ảnh này không chỉ là bối cảnh mà còn là yếu tố làm tăng tính cảm xúc, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về sự ấm áp, yên vui trong gia đình. Đó là những buổi sáng tưởng chừng như bình thường, nhưng lại là khoảnh khắc quý giá mà mỗi thành viên gia đình đều trân trọng. Truyện ngắn "Buổi sáng" không chỉ là câu chuyện về tình anh em mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về giá trị của những giây phút bên nhau trong gia đình. Giữa cuộc sống bộn bề, đôi khi chúng ta quên đi sự quan trọng của việc dành thời gian cho những người thân yêu. Qua mối quan hệ giữa Tuấn và Ti Hoa, tác giả muốn gửi gắm thông điệp rằng: gia đình là nơi bắt đầu của yêu thương, là nơi những điều nhỏ bé nhất cũng trở nên ý nghĩa và đáng nhớ. Hơn nữa, truyện còn khiến ta nhận ra rằng mỗi khoảnh khắc, dù nhỏ bé đến đâu, đều là một phần không thể thiếu trong hành trình trưởng thành của mỗi người. Với Tuấn, những buổi sáng cùng em gái không chỉ là những giờ phút bình yên mà còn là dịp để anh nhận ra ý nghĩa thực sự của tình thân, của trách nhiệm và sự sẻ chia. Với Ti Hoa, những khoảnh khắc ấy là bài học đầu tiên về tình yêu thương, là cách em cảm nhận và trân trọng sự quan tâm của anh trai.

Tác phẩm "Buổi sáng" không chỉ chạm đến cảm xúc mà còn khơi gợi trong lòng người đọc những suy nghĩ về giá trị của gia đình. Qua những tình tiết giản dị nhưng đầy sức nặng, Nguyễn Nhật Ánh đã xây dựng nên một câu chuyện có sức lan tỏa mạnh mẽ, làm rung động trái tim của những ai từng trải qua những buổi sáng êm đềm bên người thân yêu. Tình cảm giữa Tuấn và Ti Hoa là minh chứng cho sự tồn tại của những điều đẹp đẽ trong cuộc sống, giúp chúng ta nhận ra rằng yêu thương và gắn bó chính là điều làm nên ý nghĩa thật sự của cuộc đời.

Kết thúc truyện, người đọc không chỉ ấn tượng bởi bức tranh gia đình hạnh phúc mà còn bởi cách Nguyễn Nhật Ánh khơi gợi những giá trị tinh thần qua từng câu chữ. "Buổi sáng" là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc rằng: hãy trân trọng những khoảnh khắc bình dị, bởi đó chính là nơi lưu giữ những yêu thương chân thành và bền bỉ nhất.

Báo lỗi/Góp ý

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Trong phần Đọc, em đã được học các tác phẩm mẫu mực của thể thơ thất ngôn bát cú và tứ tuyệt Đường luật. Em hãy vận dụng các thao tác, kĩ năng đọc hiểu đã được hình thành, rèn luyện để viết bài văn phân tích một bài thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật.

Yêu cầu:

- Giới thiệu khái quát về tác giả và bài thơ (nhan đề, đề tài, thể thơ,…); nêu ý kiến chung của người viết về bài thơ.

- Phân tích được nội dung cơ bản của bài thơ (đặc điểm của hình tượng thiên nhiên, con người; tâm trạng của nhà thơ), khái quát chủ đề bài thơ.

- Phân tích được một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật (một số yếu tố thi luật của thể thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật; nghệ thuật tả cảnh, tả tình; nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ (từ ngữ, biện pháp tu từ,…)

- Khẳng định được vị trí, ý nghĩa của bài thơ.