Sử dụng yếu tố kì ảo là đặc trưng nghệ thuật nổi bật của truyện truyền kì. Hãy chọn phân tích giá trị biểu hiện của một số yếu tố kì ảo trong truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (không gian kì ảo, nhân vật kì ảo,…).
Đọc lại tác phẩm, tìm các yếu tố truyền kì có trong truyện.
Vận dụng kiến thức của bản thân để phân tích giá trị của các yếu tố kì ảo trong truyện.
HS có thể chọn một số yếu tố kì ảo có trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên như:
- Không gian kì ảo: Thế giới cõi âm ảm đạm, thê lương, rùng rợn,…
- Nhân vật kì ảo: Hồn ma tướng giặc họ Thôi, Thổ Công, Diêm Vương,…
- Mô tip kì ảo: Người chết sống lại, thần linh ban thưởng, người hoá thành thần,…
* Phân tích không gian kì ảo:
Yếu tố kì ảo của truyện không chỉ được thể hiện ở phương diện nhân vật mà còn ở các không gian mà Nguyễn Dữ đã mang đến trong đó. Có thể thấy truyện có hai không gian kì ảo. Trước hết là không gian giấc mơ (giấc mơ của Tử Văn). Không gian này không được Nguyễn Dữ miêu tả chi tiết nhưng nó chính là không gian nối liền cõi trần và cõi âm, là nơi gặp gỡ của Tử Văn với hồn ma tướng giặc và với Thổ công. Cũng từ đây, Tử Văn tạm lìa cõi trần, để bước vào cõi âm, để tham gia vào vụ kiện ở đó. Không gian kì ảo thứ hai của truyện là ở âm ti. Âm ti được miêu tả bằng một số chi tiết khá rõ ràng: Ở đó có một con sông lớn, trên sông bắc một cái cầu dài hơn nghìn thước, gió tanh sông xám, hơi lạnh thấu xương. Đọc đến đây, không ít người đã phải rùng mình khiếp sợ. Cảm giác về sự u ám, lạnh lẽo, rùng rợn đeo bám vào trí tưởng tượng của người đọc. Nhưng trái lại, trước không gian ấy, Tử Văn lại không hề sợ hãi. Và chính điều này đã chứng tỏ bản lĩnh cứng cỏi và sự ngay thẳng của nhân vật.
Các bài tập cùng chuyên đề
Bạn có thích đọc những truyện kể chứa đựng các yếu tố kì ảo không? Vì sao?
Trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi chúng ta phải chứng kiến hoặc trải qua những sự việc ngang trái, bất công. Lúc đó, bạn cảm thấy như thế nào và mong muốn điều gì?
Chú ý lời giới thiệu về nhân vật Tử Văn trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên và cho biết Tử Văn có những suy nghĩ, cảm xúc gì khi nghe câu chuyện của Thổ Công?
Đọc văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, dự đoán kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn dưới cõi âm
Sự việc nào có tác dụng xoay chuyển tình thế của cuộc xử án trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên?
Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, diễn biến và kết quả cuộc đấu tranh của Tử Văn có giống như suy đoán của bạn không?
Đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, vì sao Tử Văn đồng ý nhận chức phán sự đền Tản Viên?
Trong văn bản Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, ai là người đưa ra lời bình? Nội dung chính của lời bình là gì?
Xác định người kể chuyện trong Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên. Những lời kể nào giúp bạn có được sự hình dung ban đầu về tính cách của nhân vật Tử Văn?
Nêu các sự kiện chính của câu chuyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên. Các sự kiện đó được trình bày theo trình tự nào?
Đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, tóm tắt diễn biến của chuyện xử án. Chỉ ra các yếu tố góp phần làm nên chiến thắng của Tử Văn trong phiên tòa. Theo bạn, yếu tố nào đóng vai trò quyết định trong chiến thắng đó?
Trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, nhân vật Tử Văn được khắc họa chủ yếu qua những chi tiết nào? Chọn phân tích một số chi tiết tiêu biểu, từ đó nhận xét khái quát về tính cách của nhân vật này?
Trong văn bản, việc sáng tạo chi tiết người đi đường gặp Tử Văn ngồi trên “xe quan Phán sự” và việc người đời sau truyền nhau về “nhà quan phán sự”, tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
Thế giới thần linh, ma quỷ trong truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là sản phẩm hư cấu của nghệ thuật của Nguyễn Dữ. Khám phá thế giới đó, bạn hiểu thêm được điều gì về chủ đề của tác phẩm?
Nêu quan niệm về kẻ sĩ được thể hiện trong lời bình cuối truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên. Bạn có đồng tình với quan niệm đó không? Vì sao?
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một yếu tố làm nên sức hấp dẫn của câu chuyện trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên.
Trong đoạn mở đầu phần 1 của truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên, tác giả đã giới thiệu và nhấn mạnh nét tính cách nào ở nhân vật Tử Văn?
Tóm tắt các sự kiện chính của câu chuyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên. Các sự kiện ấy được trình bày theo trình tự nào?
Tính cách của nhân vật Tử Văn chủ yếu được khắc hoạ qua những chi tiết nào? Hãy phân tích một số chi tiết tiêu biểu để khái quát đặc điểm tính cách của nhân vật trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Nêu một số thông điệp bạn tiếp nhận được từ tác phẩm Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên.
Theo bạn, lời bình ở cuối truyện Chuyện chức phán sự đền Tản Viên có vai trò gì?
Đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên và hãy đặt câu với các từ Hán Việt sau: cương trực, khôi ngô, phong độ.
Tóm tắt diễn biến của phiên toà xử án nơi cõi âm trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
Đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên và Xác định chi tiết có tác dụng xoay chuyển tình thế trong phiên toà. Sự việc ấy có mối liên hệ với chi tiết nào ở phần 2?
Đọc Chuyện chức phán sự đền Tản Viên và cho biết Theo bạn, yếu tố nào có ý nghĩa quyết định trong việc làm nên chiến thắng của Tử Văn trong cuộc tranh biện?
Phân tích một số chi tiết tiêu biểu trong đoạn trích Chuyện chức phán sự đền Tản Viên thể hiện tính cách của nhân vật Tử Văn.
Giải thích ý nghĩa và đặt câu với các từ Hán Việt sau: cư sĩ, trung thuần, lẫm liệt, khoan dung, chí công trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
