Từ năm 2021, Việt Nam không sử dụng sóng truyền hình tương tự và thay thế bằng truyền hình kĩ thuật số (Đề án số hoá truyền dẫn, phát sóng truyền hình mặt đất được ban hành theo Quyết định số 2451/QĐ-TTg ngày 27/12/2011 của Thủ tướng Chính phủ). Truyền hình kĩ thuật số và truyền hình tương tự khác nhau như thế nào và ưu điểm của truyền hình kĩ thuật số là gì?
Sự khác nhau cơ bản giữa tín hiệu tương tự và tín hiệu số:
- Một tín hiệu tương tự đại diện cho một sóng liên tục thay đổi liên tục trong một khoảng thời gian. Mặt khác, tín hiệu số đại diện cho một sóng không liên tục mang thông tin ở định dạng nhị phân và có các giá trị riêng biệt.
- Tín hiệu tương tự luôn được biểu thị bằng sóng hình sin liên tục trong khi đó, tín hiệu số được biểu thị bằng sóng vuông.
- Trong khi nói về tín hiệu tương tự mô tả đặc trưng của sóng đối với biên độ, chu kỳ hoặc tần số và pha của sóng. Mặt khác, trong khi nói về các tín hiệu số mô tả đặc trưng của sóng đối với tốc độ bit và khoảng bit.
- Phạm vi của tín hiệu tương tự không cố định trong khi phạm vi của tín hiệu số là hữu hạn và nằm trong khoảng từ 0 đến 1.
- Tín hiệu tương tự dễ bị méo hơn khi phản ứng với nhiễu, nhưng tín hiệu số có khả năng miễn nhiễm với nhiễu do đó hiếm khi phải đối mặt với bất kỳ biến dạng nào.
- Một tín hiệu tương tự truyền dữ liệu dưới dạng sóng trong khi đó, tín hiệu số truyền dữ liệu ở dạng nhị phân tức là dưới dạng bit.
- Ví dụ tốt nhất về tín hiệu tương tự là giọng nói của con người và ví dụ tốt nhất về tín hiệu số là truyền dữ liệu trong máy tính.
Các bài tập cùng chuyên đề
Thông tin được biến đổi thành dạng điện/quang phù hợp để truyền đi xa được gọi là tín hiệu. Trên thực tế, tín hiệu có thể tồn tại ở dạng tương tự hoặc số. Tín hiệu số sẽ dễ dàng được xử lí và lưu trữ trong các thiết bị và máy tính, cũng như có độ chính xác và ít bị ảnh hưởng bởi nhiều hơn tín hiệu tương tự nhưng nó lại không thể truyền qua hầu hết các kênh truyền thông (như môi trường không khí). Vậy bằng cách nào chúng ta có thể biến đổi một tín hiệu tương tự sang tín hiệu số và ngược lại?
Trong Hình 5.1, theo em đại lượng nào sẽ biến đổi liên tục theo thời gian?
Hãy cho biết, tín hiệu số với hai mức và tín hiệu số với bốn mức, tín hiệu nào cho phép mang nhiều bit hơn trên một mức?
Tín hiệu tương tự và tín hiệu số có bao nhiêu giá trị (mức) điện áp, sự khác nhau cơ bản giữa tín hiệu tương tự và tín hiệu số là gì?
Hãy rút ra ưu, nhược điểm của việc truyền dữ liệu dưới dạng số so với việc truyền dữ liệu dưới dạng tương tự theo các gợi ý sau:
a) Ảnh hưởng của nhiễu.
b) Suy giảm trong quá trình truyền và ghi/đọc.
c) Chất lượng tín hiệu và số lần sao chép.
d) Khả năng khôi phục tín hiệu.
e) Khả năng nén, lưu trữ, xử lí, bảo mật.
g) Cho phép nhiều người dùng.
1. Chức năng của các bộ biến điệu và tách sóng trong Hình 5.7 là gì?
2. Tín hiệu thu được đằng sau micro trong Hình 5.7 là tín hiệu tương tự hay tín hiệu số?
3. Tín hiệu được phát ra loa trong Hình 5.7 là tín hiệu tương tự hay tín hiệu số?
Cho biết tại sao muốn truyền giọng nói hoặc âm nhạc chúng ta phải biến đổi chúng từ tín hiệu tương tự sang tín hiệu số. Khi muốn thu giọng nói hoặc âm nhạc chúng ta lại phải biến đổi ngược từ tín hiệu số sang tín hiệu tương tự?
Vì sao sau khi âm thanh (sóng cơ) được chuyền thành tín hiệu điện từ thì ta thu nhận được tín hiệu tương tự?
Quan sát Hình 6.3 và chỉ rõ đường mô tả nào tương ứng với tín hiệu tương tự và tín hiệu số.
1. Nêu những ưu điểm của việc truyền tải tín hiệu số so với truyền tải tín hiệu tương tự và trình bày quy trình của việc chuyển đổi tín hiệu tương tự sang tín hiệu số.
2. Vì sao ta phải thực hiện chuyển đổi tín hiệu số sang tín hiệu tương tự trước khi đưa tín hiệu ra máy phát?
Lập bảng so sánh một số đặc tính như sự biến thiên của tín hiệu, việc truyền tải dữ liệu của tín hiệu tương tự và tín hiệu số.
Sưu tầm tài liệu để trình bày về sự phát triển của truyền hình kĩ thuật số ở Việt Nam.
