Em hãy trình bày suy nghĩ của em về vai trò của tăng trưởng và phát triển kinh tế ở mỗi khía cạnh dưới đây và hãy lấy ví dụ thực tiễn để chứng minh cho mỗi vai trò đó.
A. Tăng trưởng và phát triển kinh tế tạo điều kiện để mỗi cá nhân có việc làm và thu nhập ổn định.
B. Tăng trưởng và phát triển kinh tế làm tăng thu nhập quốc dân và tăng phúc lợi xã hội.
C. Tăng trưởng và phát triển kinh tế góp phần giảm tệ nạn xã hội.
D. Tăng trưởng và phát triển kinh tế tạo điều kiện để nâng cao tuổi thọ của người dân.
Đọc câu hỏi và thực hiện các yêu cầu.
A. Tăng trưởng và phát triển kinh tế tạo điều kiện để mỗi cá nhân có việc làm và thu nhập ổn định.
- Tăng trưởng kinh tế làm tăng nhu cầu lao động và tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho người dân. Phát triển kinh tế làm nâng cao năng suất lao động và tăng trưởng thu nhập của người dân. Việc làm và thu nhập ổn định là những yếu tố quan trọng để đảm bảo sự tự lập và phát triển của mỗi cá nhân.
- Ví dụ: Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam đã có một quá trình tăng trưởng kinh tế ấn tượng trong hai thập kỷ qua, với tỷ lệ tăng trưởng GDP trung bình khoảng 7% mỗi năm. Điều này đã giúp Việt Nam tạo ra hơn 14 triệu việc làm mới và nâng cao thu nhập bình quân đầu người từ 1.300 USD năm 2000 lên 2.700 USD năm 2019. Nhờ đó, nhiều người dân Việt Nam đã thoát khỏi nghèo đói và cải thiện đời sống.
B. Tăng trưởng và phát triển kinh tế làm tăng thu nhập quốc dân và tăng phúc lợi xã hội.
- Tăng trưởng kinh tế làm tăng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và thu nhập quốc dân (GNI) của một quốc gia. Phát triển kinh tế làm tăng thu nhập bình quân đầu người (GNI per capita) và chỉ số phát triển con người (HDI) của một quốc gia. Thu nhập quốc dân và thu nhập bình quân đầu người cao có thể giúp một quốc gia đầu tư nhiều hơn vào các lĩnh vực xã hội như giáo dục, y tế, an sinh xã hội, v.v… Chỉ số phát triển con người cao có thể cho thấy một quốc gia có một dân số khỏe mạnh, giáo dục và giàu có.
- Ví dụ: Theo báo cáo của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Hàn Quốc là một trong những quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế nhanh nhất thế giới trong nửa thế kỷ qua. Từ năm 1970 đến năm 2019, GDP của Hàn Quốc đã tăng từ 8 tỷ USD lên 1.646 tỷ USD, GNI của Hàn Quốc đã tăng từ 7 tỷ USD lên 1.642 tỷ USD, GNI per capita của Hàn Quốc đã tăng từ 178 USD lên 31.753 USD, và HDI của Hàn Quốc đã tăng từ 0.519 lên 0.916. Nhờ đó, Hàn Quốc đã trở thành một quốc gia giàu có và phát triển, với một hệ thống giáo dục, y tế và an sinh xã hội hiện đại và chất lượng.
C. Tăng trưởng và phát triển kinh tế góp phần giảm tệ nạn xã hội.
- Tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế có thể giảm tệ nạn xã hội bằng cách giảm nghèo, bất bình đẳng, thất nghiệp, bạo lực, tội phạm, v.v… Nghèo, bất bình đẳng, thất nghiệp, bạo lực, tội phạm là những nguyên nhân và hậu quả của sự thiếu hụt và mất cân bằng trong phân phối và sử dụng tài nguyên, thu nhập và quyền lợi của xã hội. Tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế có thể tạo ra nhiều tài nguyên, thu nhập và quyền lợi hơn, và phân phối và sử dụng chúng một cách công bằng và hiệu quả hơn, từ đó giúp giảm tệ nạn xã hội.
- Ví dụ: Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới, Trung Quốc là một quốc gia đã có những thành tựu đáng kể trong việc giảm nghèo và bất bình đẳng trong ba thập kỷ qua, nhờ vào tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế mạnh mẽ. Từ năm 1981 đến năm 2015, tỷ lệ nghèo theo tiêu chuẩn quốc tế (sống dưới 1.9 USD một ngày) của Trung Quốc đã giảm từ 88.3% xuống 0.7%, giúp 850 triệu người thoát khỏi nghèo đói. Từ năm 1990 đến năm 2015, hệ số Gini của Trung Quốc (một chỉ tiêu đo lường mức độ bất bình đẳng thu nhập) đã giảm từ 0.42 xuống 0.38, cho thấy sự cải thiện về bình đẳng thu nhập giữa các tầng lớp xã hội.
D. Tăng trưởng và phát triển kinh tế tạo điều kiện để nâng cao tuổi thọ của người dân.
- Tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế có thể nâng cao tuổi thọ của người dân bằng cách cải thiện điều kiện sống, chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng, vệ sinh, v.v… Tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế có thể tạo ra nhiều thu nhập và tài nguyên hơn, và đầu tư vào các lĩnh vực liên quan đến sức khỏe và sự sống của người dân, như y tế, giáo dục, môi trường, v.v…
- Ví dụ: Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Nhật Bản là một quốc gia có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới, đạt 84.5 năm vào năm 2019. Điều này có thể được giải thích bởi sự tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế mạnh mẽ của Nhật Bản trong nhiều thập kỷ qua, giúp Nhật Bản xây dựng một hệ thống y tế hiện đại và chất lượng, một nền giáo dục tiên tiến và bao quát, một môi trường sống sạch sẽ và an toàn, và một nền văn hóa ẩm thực lành mạnh và đa dạng.
Các bài tập cùng chuyên đề
Em hãy quan sát biểu đồ thể hiện tỉ lệ hộ nghèo ở nước ta giai đoạn 2016 - 2020 và cho biết tỉ lệ này thay đổi thế nào. Nêu ý nghĩa của sự thay đổi đó
Em có nhận xét gì về chỉ tiêu tăng trưởng GDP của nước ta qua thông tin trên?
Từ bảng số liệu trên, em hãy nhận xét sự khác nhau trong việc phản ánh kết quả tăng trưởng giữa chỉ tiêu GDP và chỉ tiêu GDP/người
Em hãy so sánh GDP và GNI của Việt Nam trong từng năm 2021, 2022 và nêu ý nghĩa của từng chỉ tiêu tăng trưởng này.
Em có nhận xét gì về sự tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2022 so với năm 2021?
Từ bảng số liệu trên, em hãy nhận xét sự khác nhau trong việc phản ánh kết quả tăng trưởng giữa chỉ tiêu GNI và chỉ tiêu GNI/người.
Em hãy chỉ ra vai trò của tăng trưởng kinh tế được đề cập trong thông tin trên
Hãy lấy ví dụ cụ thể ở địa phương em để minh chứng cho vai trò của tăng trưởng kinh tế.
Em hiểu thế nào là phát triển kinh tế? Phát triển kinh tế được xác định qua các chỉ tiêu cơ bản nào?
Các thông tin, biểu đồ trên phản ánh các chỉ tiêu nào của phát triển kinh tế? Em có nhận xét gì về kết quả thực hiện các chỉ tiêu đó ở nước ta?
Hãy phân biệt tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế.
Em hãy chỉ ra vai trò của phát triển kinh tế được đề cập trong những thông tin trên.
Hãy lấy ví dụ cụ thể ở địa phương em để minh chứng cho vai trò của tăng trưởng, phát triển kinh tế.
Từ thông tin 1, em hiểu thế nào là phát triển bền vững?
Từ thông tin 2, em hãy chỉ ra những tác động tích cực, tiêu cực của tăng trưởng kinh tế tới phát triển bền vững và ngược lại.
Em hãy cho biết chỉ tiêu nào dưới đây được chọn để đánh giá tăng trưởng kinh tế. Vì sao?
a. Mức tăng tổng sản phẩm quốc nội trong một thời kì nhất định.
b. Tỉ lệ lạm phát của nền kinh tế quốc gia trong một thời kì nhất định.
c. Mức tăng tổng thu nhập quốc dân bình quân đầu người trong một thời kì nhất định.
d. Mức tăng dân số của một quốc gia trong một thời kì nhất định.
e. Mức tăng chỉ số bất bình đẳng trong phân phối thu nhập.
Phát biểu nào dưới đây phản ánh đúng cách hiểu về phát triển kinh tế? Giải thích vì sao.
a. Phát triển kinh tế là quá trình tăng trưởng kinh tế gắn liền với tiến bộ xã hội.
b. Mục tiêu cuối cùng của phát triển kinh tế là xây dựng được cơ cấu kinh tế hiện đại.
c. Muốn phát triển kinh tế cần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế với tốc độ cao.
Em hãy thuyết trình về vai trò của tăng trưởng, phát triển kinh tế đối với các vấn đề dưới đây:
a. Tăng trưởng, phát triển kinh tế tạo điều kiện để phát triển văn hoá, giáo dục.
b. Phát triển kinh tế góp phần thúc đẩy công nghiệp hoá, hiện đại hoá nền kinh tế.
c. Phát triển kinh tế góp phần giảm bớt chênh lệch trình độ phát triển giữa các vùng
Theo em, ý kiến nào dưới đây phản ánh đúng cách hiểu về mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững? Giải thích vì sao.
a. Muốn phát triển bền vững phải đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế.
b. Phát triển bền vững là sự bảo đảm để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
c. Đảm bảo tăng trưởng kinh tế và tiến bộ xã hội là điều kiện đủ để phát triển bền vững.
Em hãy đọc thông tin dưới đây và thực hiện các yêu cầu:
Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh lần thứ XII xác định mục tiêu hành động: "Xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam phát triển toàn diện, giàu lòng yêu nước, có ý chí tự cường, tự hào dân tộc, có lí tưởng cách mạng, hoài bão, khát vọng vươn lên xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc; có đạo đức, ý thức công dân, chấp hành pháp luật; có sức khoẻ, văn hoá, kiến thức khoa học, công nghệ, kĩ năng sống, có nghề nghiệp, ý chí lập thân, lập nghiệp, năng động, sáng tạo. Phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo, trách nhiệm của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt là trong hội nhập quốc tế, chuyển đổi số quốc gia, góp phần hiện thực hoá mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045".
- Từ thông tin trên, em hãy cho biết nhiệm vụ của thế hệ trẻ Việt Nam đối với phát triển kinh tế đất nước.
- Hãy nêu một tấm gương thanh niên tích cực tham gia phát triển kinh tế và rút ra bài học đối với bản thân.
Em hãy cho biết các chỉ tiêu dưới đây có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển kinh tế của Việt Nam. Theo em, vì sao các quốc gia luôn đặt ra các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội?
Em hãy đọc thông tin, quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi
a) Em hiểu thế nào là tăng trưởng kinh tế?
b) Em có nhận xét như thế nào về sự thay đổi của nền kinh tế Việt Nam qua thông tin và số liệu ở hình 1 và hình 2?
c) Để xác định sự tăng trưởng kinh tế của một quốc gia cần căn cứ vào các chỉ tiêu nào?
Từ thông tin 1, hình 3 và bảng 1, em hãy nhận xét sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Việt Nam.
Em hãy đọc thông tin dưới đây và trả lời câu hỏi
a) Em hãy cho biết thông tin 2 và bảng 2 đề cập đến sự tiến bộ xã hội của nền kinh tế qua những chỉ tiêu nào. Em hãy làm rõ từng chỉ tiêu đó.
b) Từ những nội dung trên, em hãy phân biệt tăng trưởng kinh tế và phát triển kinh tế.
Em hãy quan sát sơ đồ, đọc thông tin và trả lời câu hỏi
a) Em hãy làm rõ vai trò của tăng trưởng và phát triển kinh tế được thể hiện qua sơ đồ và thông tin trên.
b) Theo em, tăng trưởng và phát triển kinh tế còn có những vai trò gì?
a) Từ thông tin 1, em hiểu thế nào là phát triển bền vững? Em hãy chỉ ra mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững.
b) Từ thông tin 2, em hãy làm rõ chủ trương, chính sách phát triển bền vững của Việt Nam.
Em đồng tình hay không đồng tình với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
A. Tăng trưởng kinh tế là quá trình thay đổi theo hướng tiến bộ về mọi mặt của nền kinh tế.
B. Tăng trưởng kinh tế là sự lớn lên về quy mô sản lượng của nền kinh tế.
C. Với một lượng thu nhập quốc dân xác định, quy mô dân số của một quốc gia không ảnh hưởng tới độ lớn của thu nhập quốc dân bình quân đầu người.
Em hãy cho biết trong những chỉ tiêu dưới đây, chỉ tiêu nào được dùng để đo lường tăng trưởng kinh tế. Vì sao?
A. Mức tăng thu nhập của từng cá nhân trong một thời kì nhất định.
B. Mức tăng tổng sản phẩm quốc nội trong một thời kì nhất định.
C. Mức tăng chỉ số giá tiêu dùng của một nền kinh tế hằng năm.
D. Mức tăng thu nhập quốc dân bình quân đầu người hằng năm.
E. Mức tăng tổng số vốn đầu tư của toàn xã hội trong một thời kì nhất định.
Theo em, nhận định nào dưới đây phản ánh đúng cách hiểu về phát triển kinh tế? Vì sao?
A. Một quốc gia muốn phát triển kinh tế chỉ cần đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng kinh tế.
B. Mục tiêu cuối cùng của phát triển kinh tế không phải là tăng trưởng kinh tế hay chuyển dịch cơ cấu kinh tế mà là sự tiến bộ xã hội cho con người.
C. Phát triển kinh tế là quá trình biến đổi cả về lượng và về chất của nền kinh tế.
Theo em, học sinh trung học phổ thông có thể thực hiện những việc gì để góp phần thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế?
