Đọc đoạn hội thoại và trả lời câu hỏi:
- Từ ý kiến của các bạn, việc lập kế hoạch cá nhân cần thực hiện theo các bước nào?
- Khi lập kế hoạch cá nhân, em cần lưu ý điều gì?
Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi.
- Các bước lập kế hoạch cá nhân:
+ Xác định mục tiêu và các mốc thời gian hoàn thành
+ Xác định việc cần làm và sắp xếp thứ tự ưu tiên
+ Xác định các biện pháp cho từng việc làm, có thể xác định thêm người hỗ trợ, giúp đỡ.
+ Đánh giá, điều chỉnh lại kế hoạch và có thêm các biện pháp dự phòng.
- Khi lập kế hoạch cá nhân, em cần lưu ý: có thêm những biện pháp dự phòng hoặc điều chỉnh cho linh hoạt, không nên thực hiện quá cứng nhắc.
Các bài tập cùng chuyên đề
Em hãy chia sẻ về dự định của em trong học tập hoặc cuộc sống.
Đọc các trường hợp sau và trả lời câu hỏi:
a, Buổi sáng, Nam qua rủ Tuấn đi học. Vừa thấy Nam, Tuần hào hứng: “Tối nay, sang nhà tớ xem bóng đá nhé!...Nhưng mà mai lớp cậu có bài kiểm tra định kì nhỉ!”. Nam đáp: “Không sao! Tối nay tớ sẽ sang nhã cậu”. Thì ra Nam đã tính toán hết rồi. Nam sẽ tranh thủ ôn bài sau giờ tan học và không chơi đá cầu với các bạn trong xóm như mọi ngày.
b, Quang mong muốn sẽ đạt giải cao trong cuộc thi cờ vua cấp trường. Để đạt được mục tiêu, Quang lên kế hoạch luyện tập chơi cờ vua trong vòng một tháng. Bạn sẽ dành một tiếng mỗi tối chơi cờ vua với bố và tham gia Câu lạc bộ cờ vua ở nhà văn hoá thôn vào cuối tuần.
c, Hà rất ngưỡng mộ chị gái vì mới học lớp 8 mà chị đã giao tiếp bằng tiếng Anh với người nước ngoài. Bạn đặt mục tiêu lên lớp 8 sẽ giỏi tiếng anh giống chị. Hà lên kế hoạch mỗi tối sẽ dành 30 phút để trò chuyện với chị bằng tiếng Anh. Hà còn xin mẹ mua sách, truyện tiếng anh để luyện đọc thêm.
Em hãy mô tả kế hoạch cá nhân của các bạn trong các trường hợp trên bằng cách hoàn thiện bảng theo gợi ý dưới đây.
Trường hợp |
Mục tiêu |
Thời gian thực hiện |
Cách thức thực hiện |
1. (Bạn Nam) |
Hoàn thành việc ôn bài để sang nhà Tuấn xem bóng đá |
Trong ngày |
Ôn bài sau khi tan học |
|
|
|
|
|
|
|
|
a, Đọc câu chuyện “Một ngày làm việc của Bác” và trả lời câu hỏi:
- Em có nhận xét gì về thói quen làm việc của Bác?
- Em học tập được điều gì từ Bác?
b, Đọc trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:
Trong học tập và sinh hoạt hằng ngày, Hiên thường không làm việc theo kế hoạch định trước mà để mọi việc đến đâu thì giải quyết đến đó. Hiên cảm thấy khá tự do và thoải mái khi làm theo cách này. Tuy nhiên, vào những lúc có nhiều việc ở lớp và ở nhà, Hiên hay bỏ quên, bỏ sót công việc hoặc không đủ thời gian để hoàn thành những việc cần làm. Vấn đề này cứ lặp đi lặp lại khiến bạn không ít lần gặp rắc rối và bị bố mẹ, thầy cô chê trách.
- Em có nhận xét gì về thói quen của Hiên? Thói quen đó đã khiến Hiên gặp phải vấn đề gì?
- Theo em, vì sao phải lập kế hoạch cá nhân?
Đọc trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:
a. Nam đặt ra mục tiêu được chọn vào đội bóng rổ của trường để tham gia giải đấu cấp huyện
b. Nam tính toán từ giờ đến đợt thi tuyển vào đội bóng rổ của trường còn 3 tháng để thực hiện mục tiêu
c. Nam thấy mình có lợi thế về chiều cao, nhưng thể lực và sức bền chỉ ở mức trung bình.
d. Để đạt được mục tiêu, ngoài việc lên lịch tập luyện bóng rổ hàng ngày, Nam còn lên kế hoạch tập chạy bộ vào ba buổi sáng trong tuần để khắc phục điểm yếu về sức bền và thể lực.
- Bạn Nam đã đặt ra mục tiêu gì và lên kế hoạch như thế nào để đạt được mục tiêu đó?
- Theo em, cần thực hiện những bước nào để lập kế hoạch cá nhân?
Em tán thành hay không tán thành với ý kiến nào dưới đây? Vì sao?
a. Kế hoạch cá nhân chỉ thực sự cần thiết đối với người đã đi làm
b. Lập kế hoạch đảm bảo tính cân đối về thời gian cho các hoạt động: học tập, giải trí, làm việc nhà,..
c. Không nên lập kế hoạch dài hạn vì khó có thể thực hiện được.
d. Đã lập kế hoạch rồi thì không được phép điều chỉnh.
e. Để đạt được mục tiêu, cần kiên trì thực hiện kế hoạch.
Lựa chọn các việc cần làm và sắp xếp theo thứ tự các bước lập kế hoạch cá nhân:
a. Đặt ra nhiều mục tiêu cùng lúc
b. Đưa ra biện pháp khắc phục điểm yếu của bản thân
c. Xác định thời gian hoàn thành
d. Chia mục tiêu lớn thành các mục tiêu nhỏ hơn
e. Đưa ra kế hoạch hành động cụ thể.
g. Xác định điểm mạnh, điểm yếu của bản thân
h. Xác định mục tiêu cụ thể
i. Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch khi cần thiết
Em có nhận xét gì về cách lập và thực hiện kế hoạch cá nhân của các bạn trong những trường hợp dưới đây?
a. Hiếu thường lên kế hoạch thực hiện nhiều mục tiêu cùng 1 lúc. Nhưng vì có quá nhiều việc phải làm nên bạn không thực hiện được hết các công việc đặt ra trong kế hoạch
b. Khi lập kế hoạch cá nhân, Quỳnh không chỉ chú ý đến mục tiêu và kết quả mà còn tập trung vào quá trình thực hiện. Bạn thường xác định các công việc và mốc thời gian hoàn thành phù hợp với khả năng bản thân và điều kiện thực tế.
c. Mạnh luôn kiên trì thực hiện các nội dung công việc đã đặt ra trong kế hoạch cá nhân. Nếu vì lí do nào đó mà không thực hiện được một việc, bạn sẽ đưa ra phương án điều chỉnh kế hoạch phù hợp để vẫn đạt được mục tiêu đề ra.
d. Hà lập thời gian biểu chi tiết cho các ngày trong tuần, trừ ngày Thứ Bảy, Chủ Nhật vì bạn cho rằng cuối tuần có thể thoải mái làm việc theo ý thích.
- Em có nhận xét gì về bảng kế hoạch cá nhân của bạn Phương Anh?
- Nếu là Phương Anh, em sẽ điều chỉnh bảng kế hoạch đó như thế nào? Vì sao?
Xử lí tình huống:
a. Loan viết chữ đẹp nhưng tốc độ viết chậm hơn so với các bạn. Dự định từ giờ đến cuối năm lớp 5 sẽ luyện viết nhanh hơn nhưng chưa biết phải làm thế nào.
b. Minh bị thừa cân so với các bạn cùng độ tuổi do ít ăn rau và đặc biệt thích ăn đồ ăn nhanh. Bác sĩ khuyên Minh nên lập kế hoạch thay đổi cách ăn uống, sinh hoạt hằng ngày. Minh không biết phải bắt đầu từ đâu.
c. Bà ngoại bị ốm nên mẹ dự định về quê một thời gian để chăm bà. Mẹ dặn Ngọc giúp bố việc nhà và chăm sóc em. Ngọc lo lắng sắp tới sẽ không thể làm được hết các việc như mẹ dặn.
Nếu là Ngọc, em sẽ làm gì?
Em hãy xác định một mục tiêu mà em mong muốn đạt được trong thời gian tới và thực hiện các bước lập kế hoạch để hướng tới mục tiêu đó:
Em hãy sưu tầm một tấm gương hoặc một số câu châm ngôn về sống và làm việc có kế hoạch, từ đó rút ra bài học cho bản thân.
Chia sẻ về ước mơ của em và cách em thực hiện ước mơ đó.
1. Quan sát tranh và nêu các loại kế hoạch cá nhân
- Kể thêm những loại kế hoạch cá nhân khác.
Đọc câu chuyện “BÁC TẬP CHO CHÚNG TÔI CÓ KẾ HOẠCH LAO ĐỘNG” và trả lời câu hỏi:
- Trong câu chuyện trên, Bác thường nhắc nhở anh chị phục vụ và cán bộ điều gì?
- Lời nhắc nhở thường xuyên của Bác có tác dụng gì?
- Theo em, vì sao phải lập và thực hiện kế hoạch cá nhân?
Nhận xét các ý kiến sau
- Ý kiến 1: Làm việc theo kế hoạch giúp tiết kiệm thời gian, công sức và tiền bạc của bản thân
- Ý kiến 2: Với học sinh, chỉ có việc học tập mới cần lập kế hoạch
- Ý kiến 3: Đôi khi phải biết thay đổi kế hoạch để phù hợp với hoàn cảnh đột xuất
- Ý kiến 4: Làm việc theo kế hoạch là cứng nhắc và mất đi tính sáng tạo
- Ý kiến 5: Kế hoạch cá nhân có thể chia làm các loại: kế hoạch ngắn hạn, kế hoạch trung hạn và kế hoạch dài hạn.
- Ý kiến 6: Việc thực hiện kế hoạch cá nhân cũng cần sự hỗ trợ của người lớn.
Em đồng tình hay không đồng tình với việc làm nào của các bạn sau đây? Vì sao?
a. Cứ chờ đến lúc gần kiểm tra định kì thì Bin mới lập kế hoạch ôn tập.
b. Khi lập kế hoạch, Tin đã xác định các mục tiêu quá sức của mình để có động lực phấn đấu tốt hơn
c. Sau khi lập kế hoạch, Cốm chờ đến khi có hứng thú mới thực hiện
d. Trong bản kế hoạch của Tin, việc nào thích làm thì được ưu tiên hơn.
e. Khi không thực hiện được kế hoạch, Na xem lại nguyên nhân và tìm cách khắc phục.
Sắp xếp các nội dung sau theo trình tự các bước lập kế hoạch cá nhân:
a. Liệt kê các việc cần thực hiện.
b. Sắp xếp thứ tự ưu tiên cho các việc
c. Xác định mục tiêu
d. Đề ra các biện pháp cụ thể
e. Xác định thời gian hoàn thành.
g. Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch
Xử lí tình huống
Tình huống 1:
Na luôn xây dựng kế hoạch cá nhân hằng tuần chi tiết và nghiêm túc thực hiện. Khi kiểm tra và phát hiện mình chưa thực hiện đúng kế hoạch đã đề ra, Na tìm cách điều chỉnh sao cho hợp lí. Thế nhưng, em gái Na luôn làm việc không theo kế hoạch. Na góp ý thì em Na nói: “Việc khó mới cần kế hoạch, còn việc hằng ngày không cần”.
Nếu là Na, em sẽ giải thích như thế nào để em gái thấy được lợi ích của việc lập và thực hiện kế hoạch cá nhân?
Tình huống 2:
Cốm, Na, Bin và Tin cùng nhau lập kế hoạch tập luyện tiết mục văn nghệ chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam. Ban đầu, cả nhóm tập rất chăm chỉ nhưng sau một tuần, Bin tỏ ra chán nản, thường xuyên đi muộn trong các buổi tập khiến kế hoạch của nhóm có nguy cơ không thực hiện được.
Nếu là thành viên của nhóm, em sẽ làm gì?
Tình huống 3:
Chiều thứ Bảy được nghỉ học, Bin sang nhà Tin để rủ Tin đi đá bóng. Sang đến nơi, thấy Tin đang đọc sách, Bin trêu: “Cậu muốn trở thành mọt sách à? Học cả tuần rồim thứ Bảy phải nghỉ ngơi, thư gian chứ?”. Tin ôn tồn bảo: “Trong kế hoạch của mình, chiều nay là giờ tự học, học xong mình mới đi chơi”. Bin cố gắng thuyết phục bạn đi đá bóng nhưng Tin vẫn kiên quyết từ chối. Cuối cùng, Bin giận dỗi bỏ về.
Nếu là Bin, em sẽ làm gì?
Chọn một trong những việc sau và lập kế hoạch thực hiện:
a. Tiết kiệm tiền để mua đồ dùng học tập cho năm học mới.
b. Học tập để cải thiện một môn học chưa có nhiều tiến bộ.
c. Học một môn năng khiếu yêu thích (bóng đá, võ thuật, chơi đàn,..)
d. Tổ chức chúc mừng nhân dịp đặc biệt của người thân, bạn bè, thầy cô giáo.
Chia sẻ về những dự định của em trong thời gian tới.
Quan sát tranh và trả lời câu hỏi:
a. Em hãy đặt tên cho loại kế hoạch cá nhân tương ứng với các tranh trên.
b. Kể thêm một số loại kế hoạch cá nhân khác mà em biết.
Kể chuyện theo tranh
a. Em hãy cho biết sự khác nhau giữa Phú và Thảo trong việc lập kế hoạch cá nhân
b. Theo em, vì sao phải lập kế hoạch cá nhân?
Đọc trường hợp và trả lời câu hỏi
Tuấn có nhiều công việc cá nhân cần thực hiện như dọn dẹp nhà cửa, học tập, chơi thể thao, bồi dưỡng năng khiếu hội hoạ,…Cách lập kế hoạch cá nhân của Tuấn bao gồm: đặt mục tiêu, phân loại công việc, lập thời gian biểu, các bước thực hiện, thực hiện và kiểm tra tiến độ.
a. Tuấn đã lập kế hoạch cá nhân như thế nào?
b. Theo em, cần lưu ý điều gì khi lập kế hoạch.
Nhận xét các ý kiến dưới đây:
a. Lập kế hoạch cá nhân giúp chúng ta chủ động trong công việc và quản lí thời gian tốt hơn
b. Chúng ta sẽ biết được thứ tự và tiến độ công việc khi làm việc theo kế hoạch
c. Một kế hoạch rõ ràng, hợp lí giúp chúng ta tránh tình trạng “nước đến chân mới nhảy”
d. Lập kế hoạch cá nhân cho thấy chúng ta là người sống tự giác và có trách nhiệm
Em đồng tình hay không đồng tình với những việc làm dưới đây? Vì sao?
a. Sang luôn chủ động lập kế hoạch cá nhân và hoàn thành kế hoạch đúng tiến độ
b. Minh cho rằng việc lập kế hoạch cá nhân là không cần thiết, vì mọi thứ đã có trong đầu.
c. Nga thường lập kế hoạch xong rồi để đó, khi nào nhớ đến thì mới làm.
d. Nguyên chỉ lập kế hoạch cho việc học tập.
e. Kiệt học tập và làm việc theo phương châm: “Việc hôm nay chớ để ngày mai”.
Sắp xếp các nội dung sau theo trình tự các bước lập kế hoạch cá nhân
a, Phân tích ưu điểm, nhược điểm, thuận lợi, khó khăn
b, Sắp xếp các công việc theo thứ tự ưu tiên
c, Xác định những bước cần thực hiện để hoàn thành tiến độ công việc
d, Hành động
e, Kiểm tra tiến độ và đánh giá kết quả từng công việc
g, Liệt kê những công việc cần làm
h, Xác định thời gian hoàn thành cho từng công việc
i, Xác định mục tiêu
Xử lí tình huống
Tiến thường xuyên rơi vào tình trạng bận rộn, các công việc chồng chéo nhau. Cuối tuần, Hà sang học nhóm thì thấy Tiến phàn nàn rằng bản thân chẳng có thời gian
Nếu là Hà, em sẽ khuyên bạn như thế nào?
Em hãy lập kế hoạch cá nhân cụ thể và chia sẻ với các bạn.