Đóng vai xử lí các tình huống để thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống.
Tình huống 1: Nam thấy Hùng và An hai hôm nay đi xe máy điện đến trường nhưng không đội mũ bảo hiểm. Hai bạn gửi xe ở quán nước rồi đi bộ vào lớp. Nam muốn báo cáo sự việc với cô giáo chủ nhiệm nhưng Vinh ngăn lại. Vinh cho rằng việc đó chẳng ảnh hưởng đến ai. làm vậy sẽ gây mất đoàn kết trong lớp.
Nếu là Nam, em sẽ ứng xử như thế nào?
Tình huống 2: Nhà trường có quy định cấm học sinh mua và sử dụng đồ ăn uống bán ở cổng trường vì không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm nhưng Xuân nhận thấy các bạn trong lớp thực hiện không nghiêm túc. Xuân nên làm thế nào để các bạn thực hiện quy định của nhà trường một cách hiệu quả?
Tình huống 3: Lan phát hiện ra anh trai đánh bạc qua mạng và đang mắc nợ một khoản tiền lớn. Anh cấm Lan không được nói với bố mẹ. Lan không muốn bố mẹ trách mắng anh, nhưng cũng không muốn anh ngày càng lún sâu thêm.
Lan nên làm thế nào?
Đóng vai xử lí các tình huống
Tình huống 1:
Nếu là Nam, em sẽ:
- Giải thích cho Vinh:
- Việc Hùng và An không đội mũ bảo hiểm là vi phạm luật giao thông và có thể gây nguy hiểm cho bản thân.
- Báo cáo sự việc với cô giáo là thể hiện trách nhiệm và mong muốn các bạn được an toàn.
- Việc giữ im lặng có thể khiến Vinh tiếp tục vi phạm luật giao thông và gây nguy hiểm cho bản thân và người khác.
- Thuyết phục Vinh:
- Nêu ra những ví dụ về tai nạn giao thông do không đội mũ bảo hiểm.
- Giải thích rằng việc báo cáo sự việc không nhằm mục đích gây mất đoàn kết mà là để giúp các bạn sửa sai.
- Khuyến khích Vinh cùng Nam báo cáo sự việc với cô giáo.
Tình huống 2:
Xuân nên:
- Tìm hiểu nguyên nhân:
- Hỏi các bạn tại sao không thực hiện quy định của nhà trường.
- Giải thích tác hại của việc sử dụng đồ ăn uống không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Tìm kiếm giải pháp:
- Đề xuất các bạn cùng nhau mua đồ ăn uống ở nơi an toàn.
- Khuyến khích các bạn mang đồ ăn sáng từ nhà.
- Trao đổi với ban cán sự lớp để cùng nhau tuyên truyền, nhắc nhở các bạn thực hiện quy định.
- Gặp gỡ trực tiếp ban cán sự lớp:
- Phản ánh tình trạng các bạn không thực hiện quy định.
- Đề xuất các giải pháp để khắc phục tình trạng này.
- Nhờ ban cán sự lớp phối hợp cùng Xuân để nhắc nhở các bạn.
Tình huống 3:
Lan nên:
- Tìm hiểu nguyên nhân:
- Hỏi anh trai tại sao lại đánh bạc qua mạng.
- Giải thích cho anh trai hiểu tác hại của việc đánh bạc.
- Cùng anh trai tìm kiếm giải pháp để giải quyết vấn đề nợ nần.
- Tìm kiếm sự trợ giúp:
- Chia sẻ với bố mẹ về vấn đề của anh trai.
- Nhờ bố mẹ giúp đỡ anh trai cai nghiện cờ bạc và giải quyết vấn đề nợ nần.
- Trao đổi với giáo viên chủ nhiệm hoặc chuyên gia tâm lý để được tư vấn hướng giải quyết phù hợp.
Các bài tập cùng chuyên đề
Nhận biết những biểu hiện về tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống.
- Chỉ ra hành động thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự trung thực của bạn An trong trường hợp dưới đây:
Trên đường đi học, bạn An đã vô tình làm vỡ gương xe ô tô đang đỗ ven đường. Bạn tìm chủ nhân của chiếc xe nhưng không thấy. Để kịp giờ học, bạn đã để lại mẩu giấy với lời nhắn: Cháu rất xin lỗi về việc đã làm vỡ gương xe ô tô. Xin liên hệ với cháu qua số điện thoại 090..., cháu sẽ đền bù thiệt hại này.
- Chỉ ra ý thức tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống của bạn Bích trong trường hợp dưới đây:
Bích thường chở Cúc đi học bằng xe đạp điện. Sáng nay, trên đường đi học, hai bạn gặp Hồng đang sửa xe. Vì sợ muộn học, nên Hồng nhờ Bích cho đi cùng. Bích lo Hồng bị muộn học, nhưng vẫn phải từ chối bạn. Đến ngã tư, gặp đèn đỏ, khi đó rất ít xe qua lại nên Cúc giục Bích vượt đèn đỏ, vì sợ bị ghi tên nếu đến trường muộn, nhưng Bích vẫn kiên nhẫn chờ đèn xanh.
- Chia sẻ về những trường hợp thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống của bản thân hoặc của người khác mà em biết.
Xác định những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống.
Nhận diện những biểu hiện thực hiện công việc theo kế hoạch, tuân thủ thời gian và thực hiện cam kết.
- Chỉ ra những biểu hiện thực hiện công việc theo kế hoạch, tuân thủ thời gian và thực hiện cam kết trong trường hợp dưới đây:
Hiếu đã xây dựng kế hoạch hoạt động của từng tuần, trong đó bao gồm cả thời gian cho học tập, rèn luyện sức khoẻ và lao động giúp đỡ gia đình. Hiếu cam kết với bố mẹ sẽ thực hiện được và không lãng phí thời gian vào những việc không cần thiết. Hiếu luôn cố gắng hoàn thành các công việc trong thời gian đã dự định. Nếu có việc gì phát sinh, Hiếu đều làm bù vào thời gian thích hợp để thực hiện đúng kế hoạch.
- Chia sẻ những tình huống em đã cố gắng thực hiện công việc theo kế hoạch, tuân thủ thời gian và thực hiện cam kết đề ra.
Thảo luận cách thực hiện công việc theo kế hoạch, tuân thù thời gian và thực hiện cam kết đề ra.
Kể lại cách em đã điều chỉnh cảm xúc và ứng xử hợp lí trong một tình huống giao tiếp cụ thể.
Thảo luận về cách điều chỉnh cảm xúc và ứng xử hợp lí trong những tình huống giao tiếp khác nhau.
Tìm hiểu kế hoạch phát triển tài chính của bạn Hồng dưới đây:
Năm 2022, Hồng đã có 5.000.000 đồng. Sang năm 2023, Hồng mong muốn tài sản của mình tăng lên thành 10.000.000 đồng. Để gia tăng thêm được 5.000.000 đồng trong một năm, Hồng đã lựa chọn các biện pháp phù hợp với minh như: làm thêm, kinh doanh, gửi tiết kiệm số tiền nhàn rỗi. Hồng dự định trong số tài sản gốc 5.000.000 đồng sẽ gửi tiết kiệm 2.000.000 đồng kì hạn một năm, tại thời điểm đó lãi suất 7,5%/năm, còn 3.000.000 đồng để kinh doanh hoa trong dịp lễ, Tết. Đồng thời Hồng sẽ làm thêm trong dịp nghỉ hè.
Thảo luận về cách lập kế hoạch phát triển tài chính phù hợp cho bản thân.
Xây dựng kịch tương tác theo tình huống dưới đây:
Sinh và các bạn lên xe buýt ở bến đầu, vừa ngồi vào ghế, Sinh phát hiện một thẻ ngân hàng loại tiêu trước, trả sau của ai đó đánh rơi. Loại thẻ này có thể tiêu mà không cần bất cứ một minh chứng nào là chủ sở hữu thẻ. Sinh cảm thẻ định đưa cho người phụ xe.
Chuẩn bị ý kiến để tham gia kịch tương tác thể hiện tinh thần trách nhiệm, sự trung thực của em trong tình huống trên.
Xác định những điều còn hạn chế của bản thân ảnh hưởng đến việc tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống.
Thảo luận, xác định các biện pháp khắc phục hạn chế của bản thân để tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống.
Chia sẻ một tình huống cụ thể mà em đã tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật.
Thảo luận, xác định cách xử lí trong các tình huống dưới đây:
+ Tình huống 1:
Sơn đã có thời gian biểu cho ngày nghỉ cuối tuần, theo đó Sơn sẽ thức dậy lúc 6 giờ để chạy bộ. Sáng Chủ nhật, nghe chuông báo thức Sơn đã ngồi dậy, rồi lại nằm ngủ tiếp. Sau đó bố gọi, Sơn đã tỉnh ngủ, nhưng lại nghe thấy mẹ bảo bố: “Ngày cuối tuần cứ để cho con ngủ thêm.”.
Nếu là Sơn, em sẽ quyết định như thế nào?
+ Tình huống 2:
Theo kế hoạch, chiều nay Long phải phác thảo kế hoạch phát triển tài chính của bản thân để chuẩn bị cho tiết Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp vào ngày mai. Nhưng Long vừa được lớp trưởng thông báo tiết Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp tuần này sẽ chuyển sang tuần sau.
Nếu là Long, em sẽ quyết định như thế nào?
Trao đổi về ý nghĩa của việc thực hiện công việc theo kế hoạch, tuân thủ thời gian và cam kết đề ra.
Sắm vai thể hiện cách xử lí các tình huống dưới đây:
+ Tình huống 1:
Nam và Ngọc thầm có tình cảm với nhau. Hôm nay, Nam tình cờ nhìn thấy Ngọc đi cùng với Tuấn (học ở lớp khác), cả hai cười nói với nhau rất tình cảm. Nam cảm thấy rất bực bội.
Nếu là Nam, em sẽ điều chỉnh cảm xúc và ứng xử như thế nào?
+ Tình huống 2:
Hôm nay, Hạnh bị cảm cúm và thấy rất mệt nên chưa nấu được cơm tối. Em trai đi học về thấy chị chưa chuẩn bị gì cho bữa tối, không tìm hiểu nguyên nhân, đã lớn tiếng với chị. Hạnh cảm thấy tủi thân và đã quát em.
Nếu là Hạnh, em sẽ điều chỉnh cảm xúc và ứng xử như thế nào với em trai?
+ Tình huống 3:
Giờ ra chơi, các bạn đang ngồi bày tỏ sự cảm thông, chia sẻ với bạn Huyền vì mẹ bạn bị ung thư. Cùng lúc đó, Minh chạy vào, không để ý đến mọi người và hét to “tớ thành công rồi” vì biết tin mình đã đoạt giải Nhất trong kì thi chọn học sinh giỏi cấp Tỉnh môn Ngữ văn.
Nếu là Minh, em sẽ điều chỉnh cảm xúc và ứng xử như thế nào?
Nhận xét sự phù hợp/chưa phù hợp trong việc thực hiện phát triển tài chính
của bản thân trong thời gian qua.
Lập kế hoạch phát triển tài chính của bản thân trong điều kiện phù hợp theo gợi ý dưới đây:
Chia sẻ kế hoạch phát triển tài chính cá nhân với các bạn và hoàn thiện kế hoạch.
Thực hiện kế hoạch và theo dõi kết quả thực hiện.
Thực hiện các hoạt động để phát triển bản thân.
Báo cáo kết quả và chia sẻ kinh nghiệm.
Chỉ ra những dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội và chia sẻ thái độ, cách ứng xử của em.
Thảo luận cách thể hiện lập trường, quan điểm khi phân tích dư luận xã hội về quan hệ bạn bè trên mạng xã hội.
Trao đổi về cách phát triển tài chính cá nhân.
Thảo luận về cách xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển tài chính cá nhân phù hợp.
Chỉ ra những biểu hiện của tinh thần trách nhiệm, sự trung thực, tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống
Chia sẻ những việc làm của em thể hiện tinh thần trách nhiệm và sự trung thực.
Trao đổi về việc tuân thủ nội quy, quy định của pháp luật trong đời sống của bản thân em.
Đóng vai xử lí các tình huống sau.
Tình huống 1: Hẳng kết thân với một số bạn trên mạng vì có chung đam mê, sở thích. Tuy nhiên, trong số các bạn cùng lớp của Hằng, có người ủng hộ và có người phản đối kết bạn trên mạng xã hội vì cho rằng tình bạn thật sự ngoài đời mới quan trọng, còn bạn trên mạng chỉ là "bạn ảo".
Nếu là Hằng, em sẽ thể hiện lập trường, quan điểm như thế nào?
Tình huống 2: Nhiều bạn ở lớp Yến tham gia các nhóm trên mạng xã hội: Nhóm các bạn cùng tuổi, những người yêu thú cưng, những người thích múa cổ trang.... Thỉnh thoảng, các nhóm này lại tổ chức gặp mặt hoặc liên hoan. Thấy Yến ít tương tác trên mạng xã hội, các bạn rủ Yến tham gia cùng vì cho rằng các nhóm này đều có cùng sở thích nên chơi với nhau rất vui.
Nếu là Yến, em sẽ đưa ra lập trường, quan điểm như thế nào?
Tình huống 3: Nam và một số bạn trong lớp thường tìm hiểu thông tin về ngành học mình yêu thích qua các diễn đàn trên mạng xã hội. Tham gia diễn đàn, Nam được các thành viên chia sẻ nhiều thông tin và lời khuyên hữu ích. Thấy Nam thường dành nhiều thời gian cho việc này, mọi người trong gia đình phản đối vì cho rằng các mối quan hệ và thông tin trên mạng không phải lúc nào cũng tin tưởng được.
Nếu là Nam, em sẽ làm gì để thể hiện lập trường, quan điểm của mình?