Đề bài

Xác định hệ thống luận điểm, lí lẽ, bằng chứng của văn bản Thiên nhiên và hồn người lúc sang thu.

Phương pháp giải

Vận dụng kĩ năng đọc hiểu

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Cách 1

* Luận điểm 1: Mùa thu đến một cách đột ngột và bất ngờ:

- Bắt đầu là hương ổi thơm nao nức.

- Sương chùng chình qua ngõ.

- Tác giả không tin mùa thu đã về: “Hình như thu đã về”.

* Luận điểm 2: Cảm nhận thực về mùa thu:

- Tác giả quan sát thiên nhiên ở không gian rộng lớn hơn.

- Thấy được sự đổi thay của các sự vật:

+ Dòng sông khác ngày thường.

+ Chim bắt đầu vội vã.

+ Đám mây chuyển mình.

* Luận điểm 3: Những dấu hiệu rõ ràng của mùa thu.

- Mùa thu được cảm nhận bằng cả kinh nghiệm lẫn suy ngẫm.

- Tác giả nhận ra sự khác thường của mưa, nắng, sấm, chớp...

* Luận điểm 4: Cảm nhận, suy nghĩ, tình cảm của tác giả đối với mùa thu.

- Sự thay đổi của con người khi sang thu.

- Nhan đề thấm vào cảnh vật và con người.

Cách 2

Lời giải chi tiết:

Luận điểm

Lí lẽ, bằng chứng

Luận điểm 1: Mùa thu đến một cách đột ngột và bất ngờ

- Bắt đầu là hương ổi thơm nao nức.

- Sương chùng chình qua ngõ.

- Tác giả không tin mùa thu đã về: “Hình như thu đã về”.

Luận điểm 2: Cảm nhận thực về mùa thu

- Tác giả quan sát thiên nhiên ở không gian rộng lớn hơn.

- Thấy được sự đổi thay của các sự vật:

+ Dòng sông khác ngày thường.

+ Chim bắt đầu vội vã.

+ Đám mây chuyển mình.

Luận điểm 3: Những dấu hiệu rõ ràng của mùa thu

- Mùa thu được cảm nhận bằng cả kinh nghiệm lẫn suy ngẫm.

- Tác giả nhận ra sự khác thường của mưa, nắng, sấm, chớp...

Luận điểm 4: Cảm nhận, suy nghĩ, tình cảm của tác giả đối với mùa thu

- Sự thay đổi của con người khi sang thu.

- Nhan đề thấm vào cảnh vật và con người.

Cách 3

- Cảm nhận của tác trong khổ thơ thứ nhất và thứ 2: Bức tranh thiên nhiên mùa thu được miêu tả bằng khứu giác, thị giác, xúc giác.

+ Không phải là những nét đặc trưng của trời mây hay sắc vàng của hoa cúc mà bắt đầu là hương ổi – một chữ “phả” đủ gợi hương thơm sánh lại.

+ Cảm nhận được “hương ổi”, đã nhận ra “gió se”, mắt lại nhìn thấy sương đang “chùng chình qua ngõ”.

+ Thiên nhiên được quan sát rộng lớn hơn, nhiều tầng bậc hơn “sông dềnh dàng” và “chim vội vã”.

- Cảm nhận của tác giả về suy nghĩ, chiêm nghiệm của nhà thơ qua khổ thơ thứ 3.

+ Cảm nhận, suy ngẫm về tâm trạng của tác giả khi nhìn cảnh vật trong những ngày đầu thu qua hình ảnh nắng, mưa, sấm.

+ Cảm nhận và trả lời cho những chiêm nghiệm và sự từng trải của tác giả qua hình ảnh “Hàng cây đứng tuổi”: hình ảnh gợi cho người đọc nhiều liên tưởng như một đời người trưởng thành rồi già cỗi đi.

Cách 4

*Mùa thu đến với anh đột ngột và bất ngờ.

- Bắt đầu là hương ổi thơm nao nức

- Gió đem hương cha mùa thu

- Sương đủng đỉnh qua ngõ

- Mùa thu về bất ngờ khiến tác giả không tin mùa thu đã về

*Cảm giác thực về mùa thu:

- Thiên nhiên được quan sát ở không gian rộng hơn

- Dòng sông khác ngày thường

- Chim bắt đầu vội vã

- Sự bắt đầu trong cánh chim

- Không khí thư thái của chim

- Đám mây chuyển mình

*Cái gốc trong khổ thơ thứ ba

- Mùa thu cảm nhận bằng kinh nghiệm, suy ngẫm

- Sự khác thường của mưa, nắng, sấm, chớp......

*Cảm nhận, suy nghĩ, tình cảm của tác giả về mùa thu

- Con người khi sang thu có thay đổi

- Nhan đề thấm vào cảnh vật

 

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Ghi lại một vài cảm nhận của em khi đọc bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh (Ngữ văn 7 tập một, bộ sách Chân trời sáng tạo) trước khi đọc văn bản này.

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Việc nêu ba câu hỏi liên tiếp trong văn bản Thiên nhiên và hồn người lúc sang thu có tác dụng gì?

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Em hiểu thế nào về nhận xét “khổ thơ thứ ba là cái gốc của cây thơ đó” của văn bản Thiên nhiên và hồn người lúc sang thu?

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Nêu luận đề của văn bản Thiên nhiên và hồn người lúc sang thu. Dựa trên cơ sở nào em xác định như vậy?

Xem lời giải >>
Bài 5 :

Phân tích mối liên hệ giữa luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong văn bản Thiên nhiên và hồn người lúc sang thu

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Tìm câu văn thể hiện bằng chứng khách quan và ý kiến, đánh giá chủ quan của người viết trong đoạn văn sau:

Với các thi nhân, mùa thu lưu dấu của mình trong những vần thơ đượm một vẻ riêng trong trẻo. Nguyễn Du, Nguyễn Khuyến, Xuân Diệu, Huy Cận, Lưu Trọng Lư, Tế Hanh, Nguyễn Đình Thi,… đều có những câu thơ, bài thơ tuyệt đẹp. Đến lượt mình, Hữu Thỉnh lại làm cho mùa thu có thêm hương sắc mới.

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Em có đồng ý với nhận định: “Nhan đề Sang thu vừa bao trùm lại vừa thấm vào từng từ ngữ, cảnh vật” hay không? Vì sao?

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Viết đoạn văn (từ bảy đến chín câu) để trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của thiên nhiên lúc giao mùa.

Xem lời giải >>