Đề bài

Khi thay nhóm -OH ở nhóm cacboxyl của axit cacboxylic bằng nhóm -OR thì được este. Este thường có mùi thơm dễ chịu của các loại hoa quả khác nhau và được ứng dụng trong mỹ phẩm, thực phẩm…

Để điều chế este của ancol, người ta thường thực hiện phản ứng este hóa giữa axit hữu cơ đơn chức (CnHmO2) và rượu thu được este và nước.

Để điều chế este của phenol, người ta phải dùng anhiđrit axit hoặc clorua axit tác dụng với phenol thu được este.


Câu 1

Phản ứng sau đây dùng để điều chế este của phenol là sai?

  • A.
     Phenol tác dụng với axit axetic có xúc tác axit sunfuric đậm đặc.
  • B.
     Phenol tác dụng với clorua axit.
  • C.
     Phenol tác dụng với bromua axit.
  • D.
     Phenol tác dụng với anhiđrit axit.

Đáp án: A

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Dựa vào thông tin Để điều chế este của phenol, người ta phải dùng anhiđrit axit hoặc clorua axit tác dụng với phenol thu được este.

A. Sai

B. Đúng, PTHH minh họa: C6H5OH + CH3COCl → CH3COOC6H5 + HCl.

C. Đúng, PTHH minh họa: C6H5OH + CH3COBr → CH3COOC6H5 + HBr.

D. Đúng, PTHH minh họa: C6H5OH + (CH3CO)2O → CH3COOC6H5 + CH3COOH


Câu 2

Một sinh viên thực hiện phản ứng este hóa giữa axit hữu cơ đơn chức (CnHmO2) và rượu etylic theo phương trình: Cn-1Hm-1COOH + C2H5OH \(\overset {{H_2}S{O_{4d}},{t^0}} \leftrightarrows \) Cn-1Hm-1COOC2H5 + H2O.

Trong phản ứng este hóa để cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều tạo ra este thì bạn sinh viên có thể dùng biện pháp

  • A.
     chưng cất ngay để tách este.
  • B.
     cho vào hỗn hợp rượu dư hay axit dư.
  • C.
     dùng chất hút nước để tách nước.
  • D.
     tất cả đều đúng.

Đáp án: D

Phương pháp giải

Dựa vào các yếu tố làm chuyển dịch cân bằng hóa học.

Lời giải của GV Loigiaihay.com

A. đúng, vì este giúp cân bằng chuyển dịch theo chiều tạo ra este là chiều thuận.

B. đúng, vì dùng rượu hoặc axit dư cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều giảm lượng rượu hay axit → cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận.

C. đúng, vì tách nước làm cân bằng chuyển dịch theo chiều tạo ra nước → cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận.


Câu 3

Tiến hành thí nghiệm điều chế isoamyl axetat (dầu chuối) theo thứ tự các bước sau đây:

Bước 1: Cho 1 ml CH3CH(CH3)CH2CH2OH, 1 ml CH3COOH và vài giọt H2SO4 đặc vào ống nghiệm.

Bước 2: Lắc đều ống nghiệm, đun cách thủy (trong nồi nước nóng) khoảng 5-6 phút ở 65 - 700C.

Bước 3: Làm lạnh, sau đó rót 2 ml dung dịch NaCl bão hòa vào ống nghiệm.

Phát biểu nào sau đây đúng?

  • A.
     H2SO4 đặc chỉ đóng vai trò xúc tác cho phản ứng tạo isoamyl axetat.
  • B.
     Thêm dung dịch NaCl bão hòa vào để tránh phân hủy sản phẩm.
  • C.
     Sau bước 2, trong ống nghiệm vẫn còn CH3CH(CH3)CH2CH2OH và CH3COOH.
  • D.
     Sau bước 3, trong ống nghiệm thu được hỗn hợp chất lỏng đồng nhất.

Đáp án: C

Phương pháp giải

Dựa vào tính chất vật lí và tính chất hóa học của este, axit cacboxylic và ancol để tìm phát biểu đúng.

Lời giải của GV Loigiaihay.com

A sai vì H2SO4 đặc có vai trò xúc tác và giữ H2O làm cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận (chiều tạo este).

B sai vì thêm NaCl bão hòa để este tách ra hoàn toàn (kết tinh este).

C đúng vì phản ứng este hóa thuận nghịch nên các chất tham gia đều còn dư.

D sai vì sản phẩm este không tan nên trong ống nghiệm có hiện tượng phân lớp.

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Phản ứng giữa axit với ancol tạo thành este được gọi là

Xem lời giải >>
Bài 2 :

Cách nào sau đây dùng để điều chế etyl axetat?

Xem lời giải >>
Bài 3 :

Để phản ứng chuyển dịch ưu tiên theo chiều thuận, cần dùng các giải pháp nào sau đây?

Xem lời giải >>
Bài 4 :

Phát biểu nào sau đây không đúng?

Xem lời giải >>
Bài 5 :

điều kiện thích hợp, hai chất phản ứng với nhau tạo thành metyl fomiat là

Xem lời giải >>
Bài 6 :

Isopropyl fomat được điều chế từ

Xem lời giải >>
Bài 7 :

Cho sơ đồ chuyển hoá sau (mỗi mũi tên là một phương trình phản ứng):

Tinh bột → X → Y → Z → metyl axetat. Các chất Y, Z trong sơ đồ trên lần lượt là:

Xem lời giải >>
Bài 8 :

Dầu chuối là este có tên isoamyl axetat, được điều chế từ

Xem lời giải >>
Bài 9 :

Từ metan điều chế metyl axetat ít nhất phải qua bao nhiêu phản ứng?

Xem lời giải >>
Bài 10 :

Este phenyl axetat CH3COOC6H5 được điều chế bằng phản ứng nào?

Xem lời giải >>
Bài 11 :

Chất nào sau đây không cho kết tủa đỏ gạch với Cu(OH)2/ OH- khi đun nóng?

Xem lời giải >>
Bài 12 :

Cho các chất: etyl axetat, anilin, ancol etylic, axit acrylic, phenol, phenylamoni clorua, ancol benzylic,  p-crezol. Trong các chất này, số chất tác dụng được với dung dịch NaOH là

Xem lời giải >>
Bài 13 :

Không thể phân biệt HCOOCH3 và CH3COOH bằng

Xem lời giải >>
Bài 14 :

Cho các chất lỏng sau: axit axetic, glixerol, metyl fomat. Để phân biệt các chất lỏng trên, cần dùng hóa chất nào sau đây?

Xem lời giải >>
Bài 15 :

Trong phòng thí nghiệm có các hóa chất được dùng làm thuốc thử gồm: (1) dung dịch brom; (2) dung dịch NaOH; (3) dung dịch AgNO3/ NH3; (4) axit axetic; (5) cồn iot. Để phân biệt 3 este: anlyl axetat; vinyl axetat và etyl axetat cần phải dùng thuốc thử là:

Xem lời giải >>
Bài 16 :

Hợp chất hữu cơ X tác dụng được với dung dịch NaOH và dung dịch brom nhưng không tác dụng với dung dịch NaHCO3. Tên gọi của X là 

Xem lời giải >>
Bài 17 :

Cho các hợp chất hữu cơ: C2H2; C2H4; CH2O; CH2O2 (mạch hở); C3H4O2 (mạch hở, đơn chức). Biết C3H4O2 không làm chuyển màu quỳ tím ẩm. Số chất tác dụng được với dung dịch AgNO3 trong NH3 tạo ra kết tủa là.

Xem lời giải >>
Bài 18 :

Cho sơ đồ chuyển hoá sau:

C3H4O2 + NaOH → X + Y 

X + H2SO4 loãng → Z + T

Biết Y và Z đều có phản ứng tráng gương. Hai chất Y, Z tương ứng là:

Xem lời giải >>
Bài 19 :

Chất nào sau đây không tạo este trong phản ứng với axit axetic

Xem lời giải >>
Bài 20 :

Cho Glixerol tác dụng với axit axetic thì có thể sinh ra tối đa bao nhiêu chất có chứa gốc este ?

Xem lời giải >>