Đề bài

Hỗn hợp E gồm ba este no, mạch hở X, Y, Z (M_X < M_Y < M_Z) trong đó có hai este đơn chức và một este hai chức). Đốt cháy hoàn toàn 10,86 gam E trong O₂ thu được H₂O và 0,44 mol CO₂. Mặt khác, cho 10,86 gam E phản ứng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được hỗn hợp T gồm ba ancol và dung dịch chứa 11,88 gam hỗn hợp hai muối của 2 axit đồng đẳng kế tiếp. Toàn bộ T cho vào bình đựng Na dư, sau phản ứng thấy khối lượng bình tăng 4,83 gam.

Phần trăm khối lượng của Y trong E là:

Đáp án

Phần trăm khối lượng của Y trong E là:

Phương pháp giải

Bước 1: Xác định CTCT của 2 muối của 2 axit đồng đẳng kế tiếp

- Đặt n_NaOH = e ⟹ n_OH(ancol) = e ⟹ n_H2 = 0,5e

m_tăng = m_ancol - m_H2 ⟹ m_ancol

- BTKL có: m_E + m_NaOH = m_muối + m_ancol ⟹ M_muối, xác định CTCT

Bước 2: Tính số mol 2 muối của 2 axit đồng đẳng kế tiếp

- Lập hệ phương trình tính số mol 2 muối HCOONa và CH₃COONa.

n_HCOONa+ n_CH3COONa = n_NaOH(1)

68.n_HCOONa + 82.n_CH3COONa = 11,88 (2)

Bước 3: Quy đổi hỗn hợp ancol, tính số mol các chất

- Quy đổi ancol thành CH₃OH (a); C₂H₄(OH)₂ (b) và CH₂ (c)

Tính a, b,c dựa vào: n_NaOH; m_ancol; và n_{C (ancol)}

Bước 4: Xác định CTCT X, Y, Z. Tính %m_Y

Lời giải của GV Loigiaihay.com

Bước 1: Xác định CTCT của 2 muối của 2 axit đồng đẳng kế tiếp

- Đặt n_NaOH = e ⟹ n_OH(ancol) = e ⟹ n_H2 = 0,5e.

m_tăng = m_ancol - m_H2 ⟹ m_ancol = e + 4,83.

- Bảo toàn khối lượng phản ứng:

m_E + m_NaOH = m_muối + m_ancol ⟹ 10,86 + 40e = 11,88 + e + 4,83 ⟹ e = 0,15 mol

- M_muối = 11,88/0,15 = 79,2 ⟹ 2 muối là HCOONa; CH₃COONa.

Bước 2: Tính số mol 2 muối của 2 axit đồng đẳng kế tiếp

- Ta có: n_HCOONa+ n_CH3COONa = n_NaOH(1)

68.n_HCOONa + 82.n_CH3COONa = 11,88 (2)

Từ (1) (2) n_HCOONa = 0,03 mol; m_CH3COONa = 0,12 mol

Bước 3: Quy đổi hỗn hợp ancol, tính số mol các chất

- Quy đổi ancol thành CH₃OH (a); C₂H₄(OH)₂ (b) và CH₂ (c).

+) n_NaOH = a + 2b = 0,15

+) m_ancol = 32a + 62b + 14c = 4,83 + 0,15 = 4,98

+) n_{C (ancol)} = a + 2b + c = 0,44 - n_{C (muối)} = 0,44 - 0,03 - 0,12.2 = 0,17

⟹ n_CH3OH = a = 0,05 mol; n_C2H4(OH)2 = b = 0,05 mol và n_CH2 = c = 0,02 mol

Bước 4: Xác định CTCT X, Y, Z. Tính %m_Y

- Hỗn hợp ancol chứa 0,05 mol C₂H₄(OH)₂

Mà n_HCOONa = 0,03 mol < n_C2H4(OH)2 = 0,05 mol

⟹ Este đa chức là (CH₃COO)₂C₂H₄ (0,05).

- Còn lại HCOONa (0,03); CH₃COONa (0,02); CH₃OH (0,05) và CH₂ (0,02) của các este đơn chức tạo ra.

Do c < 0,03 và c = 0,02 nên các este đơn chức là:

X là HCOOCH₃ (0,03); Y là CH₃COOC₂H₅ (0,02).

⟹ %m_Y = 16,20%.

Báo lỗi/Góp ý

Các bài tập cùng chuyên đề

Bài 1 :

Đun nóng m gam chất hữu cơ (X) chứa C, H, O với 100 ml dung dịch NaOH 2M đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Để trung hòa lượng NaOH dư cần 40 ml dung dịch HCl 1M. Làm bay hơi cẩn thận dung dịch sau khi trung hòa, thu được 7,36 gam hỗn hợp 2 ancol đơn chức (Y), (Z) và 15,14 gam hỗn hợp 2 muối khan, trong đó có một muối của axit cacboxylic (T). Kết luận nào sau đây đúng?