Soạn bài Lặng lẽ Sa Pa SGK Ngữ văn 8 tập 2 Kết nối tri thức - chi tiết


Nêu suy nghĩ của em về những người đang sống ở nơi xa xôi, hẻo lánh và làm các công việc vất vả, âm thầm.

Tổng hợp đề thi giữa kì 1 lớp 8 tất cả các môn - Kết nối tri thức

Toán - Văn - Anh - Khoa học tự nhiên


Video hướng dẫn giải

Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn

Nội dung chính

Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa khắc họa thành công hình ảnh những người lao động bình thường, mà tiêu biểu là anh thanh niên làm công tác khí tượng ở một mình trên đỉnh núi cao. Qua đó, truyện khẳng định vẻ đẹp của con người lao động và ý nghĩa của những công việc thầm lặng.

Trước khi đọc

(trang 15, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Nêu suy nghĩ của em về những người đang sống ở nơi xa xôi, hẻo lánh và làm các công việc vất vả, âm thầm.

Phương pháp giải:

Trình bày suy nghĩ của em.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Những người đang sống ở nơi xa xôi, hẻo lánh và làm các công việc vất vả, âm thầm là những con người dũng cảm và kiên cường. Họ đã hi sinh những hạnh phúc riêng tư để cống hiến hết mình cho quê hương, đất nước.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Những người đang sống ở nơi xa xôi, hẻo lánh và làm các công việc vất vả, âm thầm là những con người dũng cảm và kiên cường.

Những người đang sống ở nơi xa xôi, hẻo lánh và làm các công việc vất vả, âm thầm là những con người dũng cảm và kiên cường. Họ đã hi sinh những hạnh phúc riêng tư để cống hiến hết mình cho quê hương, đất nước.

Những người sống xa xôi, hẻo lánh và làm các công việc vất vả, âm thầm là những người anh hùng hi sinh thầm lặng cho quê hương đất nước, họ không cần đứng trên sân khấu, hay vinh quang mà họ âm thầm nỗ lực cho đất nước những công việc nguy hiểm. Hạnh phúc của họ xếp lại một bên để hoàn thành trách nhiệm và nhiệm vụ của bản thân. Em thấy đó là những tấm gương sáng, dốc lòng dốc sức hi sinh cho nước nhà không hề màng tới vật chất hay ca thán với ai.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Đọc văn bản 1

Câu 1 (trang 18, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Vì sao người họa sĩ có cảm giác bối rối?

Phương pháp giải:

Chú ý đoạn “Anh thanh niên đang nói, dừng lại … một chuyến đi dài”

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Người họa sĩ có cảm giác bối rối vì họa sĩ đã bắt gặp một điều ông vẫn ao ước được biết, khơi gợi một ý sáng tác

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Vì họa sĩ đã bắt gặp một vẻ đẹp - điều ông vẫn ao ước được biết

Vì đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước, khao khát đi tìm: một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác. Đó chính là vẻ đẹp của lý tưởng sống, ý thức trách nhiệm của anh thanh niên đã trở thành khơi nguồn cảm hứng cho các tác phẩm của họa sỹ sau chuyến đi này.

Vì đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước, khao khát đi tìm: một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác. Đó chính là vẻ đẹp của lý tưởng sống, ý thức trách nhiệm của anh thanh niên đã trở thành khơi nguồn cảm hứng cho các tác phẩm của họa sỹ sau chuyến đi này.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Đọc văn bản 2

Câu 2 (trang 20, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Vì sao họa sĩ phác họa bức chân dung anh thanh niên ngay trong lần đầu gặp mặt?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Họa sĩ phác họa bức chân dung anh thanh niên ngay trong lần đầu gặp mặt vì ngay từ lần đầu gặp ông họa sĩ đã xúc động trước sự cởi mở, chân thành của anh thanh niên, ngạc nhiên khi thấy anh thanh niên tặng hoa cô kĩ sư. Ông thấy anh ấy thật đáng yêu và gợi cho ông nhiều suy nghĩ.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Vì ông họa sĩ đã xúc động trước sự cởi mở, chân thành của anh thanh niên.

Vì ông đã nhận ra được lý tưởng , cuộc sống của chính bản thân ông 

Vì đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước, khao khát đi tìm: một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác. Đó chính là vẻ đẹp của lý tưởng sống, ý thức trách nhiệm của anh thanh niên đã trở thành khơi nguồn cảm hứng cho các tác phẩm của họa sỹ sau chuyến đi này.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Đọc văn bản 3

Câu 3 (trang 21, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Ông họa sĩ và cô kĩ sư có thái độ, cảm xúc như thế nào khi chia tay anh thanh niên?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Khi chia tay anh thanh niên, ông họa sĩ và cô kỹ sư đều thấy lưu luyến. Ông họa sĩ chụp lấy tay anh lắc mạnh, hẹn sẽ quay trở lại và ở với anh thanh niên ít hôm. Còn cô kỹ sư thì nắm tay, nhìn thẳng vào mắt anh và nói lời chia tay đầy cẩn trọng, rõ ràng.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Khi chia tay anh thanh niên, ông họa sĩ và cô kỹ sư đều thấy lưu luyến.

Khi chia tay anh thanh niên, ông họa sĩ và cô kỹ sư đều thấy lưu luyến. Ông họa sĩ chụp lấy tay anh lắc mạnh, hẹn sẽ quay trở lại và ở với anh thanh niên ít hôm. Còn cô kỹ sư thì nắm tay, nhìn thẳng vào mắt anh và nói lời chia tay đầy cẩn trọng, rõ ràng.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Sau khi đọc 1

Câu 1 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Xác định đề tài của truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Truyện Lặng lẽ Sa Pa ca ngợi những con người vô danh, hằng ngày khiêm nhường, lặng lẽ cống hiến hết mình cho Tổ quốc một cách thầm lặng. Trong số những con người đó nổi bật lên hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng, tự giác vượt mọi khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ và sống đẹp, đem lại niềm vui cho mọi người.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Đề tài: những người lao động đảm nhận các công việc thầm lặng, đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước trong những năm 1970.

Truyện Lặng lẽ Sa Pa ca ngợi những con người vô danh, hằng ngày khiêm nhường, lặng lẽ cống hiến hết mình cho Tổ quốc một cách thầm lặng. Trong số những con người đó nổi bật lên hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng, tự giác vượt mọi khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ và sống đẹp, đem lại niềm vui cho mọi người.

Chủ đề: Truyện ca ngợi những con người lao động âm thầm trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Tóm tắt tác phẩm và nêu nhận xét về kiểu cốt truyện.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Lặng lẽ Sa Pa kể về cuộc gặp gỡ tình cờ giữa các nhân vật: ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ, bác lái xe và anh thanh niên làm khí tượng trong vòng nửa giờ trên đỉnh núi Yên Sơn khi xe dừng lại. Ông họa sĩ và cô gái lên thăm nơi ở và làm việc của anh thanh niên trên núi. Anh bộc bạch với họ về công việc, về cuộc sống, về những suy nghĩ của mình. Ông họa sĩ đã kịp ghi lại ký họa chân dung anh. Anh muốn giới thiệu với ông họa sĩ những người khác xứng đáng hơn để vẽ. Họ chia tay nhau trong niềm xúc động.

=> Nhận xét: Lặng lẽ Sa Pa có cốt truyện đơn tuyến. Cốt tuyện rất đơn giản xoay quanh tình huống gặp gỡ bất ngờ của ông họa sĩ già, cô kĩ sư trẻ với anh thanh niên làm việc ở trạm khí tượng trên đỉnh Yên Sơn.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Tóm tắt:

- Kể về cuộc gặp gỡ tình cờ giữa các nhân vật: ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ, bác lái xe và anh thanh niên làm khí tượng trên đỉnh núi Yên Sơn.

- Ông họa sĩ và cô gái lên thăm nơi ở và làm việc trên núi của anh thanh niên và nghe anh bộc bạch về công việc, về cuộc sống, về những suy nghĩ của mình.

- Ông họa sĩ đã kịp ghi lại ký họa chân dung anh. Anh muốn giới thiệu với ông họa sĩ những người khác xứng đáng hơn để vẽ. Họ chia tay nhau trong niềm xúc động.

=> Nhận xét: Cốt tuyện đơn giản xoay quanh tình huống gặp gỡ bất ngờ


- Tóm tắt tác phẩm:

Trong chuyến xe từ Hà Nội tới Lào Cai, bác lái xe, ông họa sĩ và cô kĩ sư nông nghiệp xinh đẹp đã vui vẻ trò chuyện. Xe dừng lại 30 phút để hành khách nghỉ ngơi. Nhân dịp đó, bác lái xe đã giới thiệu anh thanh niên 27 tuổi làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh núi Yên Sơn với mọi người. Anh thanh niên mời ông họa sĩ và cô gái lên thăm nơi ở và nơi làm việc của mình. Ở nơi làm việc của anh thanh niên, mặc dù chịu nhiều gian khổ nhưng anh vẫn tích cực làm việc góp phần vào công việc lao động sản xuất và chiến đấu. Ông họa sĩ cảm nhận được nét đẹp của người lao động mới qua hình ảnh anh thanh niên. Ông định vẽ chân dung anh nhưng anh từ chối và giới thiệu 2 người khác xứng đáng hơn, đó là người kĩ sư trồng rau và người cán bộ nghiên cứu sét. Ông họa sĩ và cô gái trẻ đã chia tay anh để tiếp tục cuộc hành trình với bao tình cảm lưu luyến, xao xuyến. 

- Cốt truyện và tình huống:

Truyện: “Lặng lẽ Sa Pa" có cốt truyện đơn giản kể lại một cuộc gặp gỡ của bốn người là: bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư trẻ và anh thanh niên trong vòng ba mươi phút giữa cảnh núi rừng lặng lẽ, mộng mơ. Qua cuộc gặp ấy chân dung của anh thanh niên hiện ra khiến người đọc phải suy nghĩ.

Cuộc gặp gỡ này cũng chính là cơ hội thuận tiện để tác giả khắc hoạ chân dung nhân vật chính (anh thanh niên) một cách tự nhiên, tập trung qua cái nhìn, suy nghĩ của các nhân vật khác (bác lái xe, ông hoạ sĩ, cô kĩ sư).

Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long có tình huống truyện rất giản dị, nhẹ nhàng tựa như cánh cửa dẫn người đọc vào thế giới cổ tích nhưng bên cạnh đó cũng khắc hoạ rất rõ nét công việc, tinh thần của những con người say mê làm việc, cống hiến cho đất nước.

Tóm tắt:
Trên chuyến xe từ Hà Nội đến Lào Cai, bác lái xe, ông họa sĩ lão thành và cô kĩ sư nông nghiệp trẻ vui vẻ trò chuyện. Chiếc xe dừng lại 30 phút để hành khách nghỉ ngơi. Nhân dịp đó, bác lái xe giới thiệu với mọi người anh thanh niên 27 tuổi làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu trên đỉnh núi Yên Sơn. Anh thanh niên mời ông họa sĩ và cô gái lên thăm nơi ở và làm việc của mình. Mặc dù chịu nhiều gian khổ nhưng anh vẫn tích cực làm việc góp phần vào công việc lao động sản xuất và chiến đấu. Ông họa sĩ cảm nhận được nét đẹp của người lao động mới qua hình ảnh anh thanh niên. Ông định vẽ chân dung anh nhưng anh từ chối và giới thiệu 2 người khác xứng đáng hơn, đó là ông kĩ sư trồng rau và người cán bộ nghiên cứu sét. Ông họa sĩ và cô gái chia tay anh để tiếp tục cuộc hành trình với bao tình cảm lưu luyến.
Cốt truyện và tình huống:

Cốt truyện: “Lặng lẽ Sa Pa" có cốt truyện đơn giản kể lại một cuộc gặp gỡ của bốn người bác lái xe, ông họa sĩ, cô kĩ sư trẻ và anh thanh niên trong vòng ba mươi phút giữa cảnh núi rừng lặng lẽ, thơ mộng. Qua cuộc gặp ấy chân dung cửa anh thanh niên hiện ra khiến người đọc phải suy nghĩ.
Cuộc gặp gỡ này là cơ hội thuận tiện để tác giả khắc hoạ chân dung nhân vật chính (anh thanh niên) một cách tự nhiên, tập trung qua cái nhìn, suy nghĩ của các nhân vật khác (bác lái xe, ông hoạ sĩ, cô kĩ sư).
Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long có tình huống truyện rất giản dị, nhẹ nhàng tựa như cánh cửa dẫn người đọc vào thế giới cổ tích.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Nhân vật anh thanh niên được nhà văn miêu tả qua những chi tiết nào (ngoại hình, lời nói, hành động, suy nghĩ, hoàn cảnh sống, công việc, mối quan hệ với các nhân vật khác)?  Hãy dựa vào một số chi tiết tiêu biểu để nhận xét về tính cách của nhân vật.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản và nêu nhận xét của em.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

- Chi tiết về độ tuổi và ngoại hình: hai mươi bảy tuổi, tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ,...

- Hoàn cảnh sống: sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo; căn nhà ba gian rất gọn gàng, ngăn nắp; có niềm vui đọc sách,...

- Công việc: làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét: đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự báo thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu; gian khổ nhất là làm việc lúc một giờ sáng: “gió tuyết và lặng im bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới”,...

- Lời nói: lời tâm sự của anh thanh niên với ông hoạ sĩ và cô kĩ sư về công việc của mình; lời giới thiệu những người khác xứng đáng hơn mình để ông hoạ sĩ vẽ chân dung.

- Hành động: lấy khúc cây chắn ngang đường để gặp mọi người, trao bó hoa cho cô kĩ sư trẻ,..

- Cảm xúc, suy nghĩ của anh thanh niên về công việc và cuộc sống: khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?; Nhưng từ hôm ấy, cháu sống thật hạnh phúc,...

- Quan hệ với các nhân vật khác: Anh gửi bác lái xe củ tam thất vì “bác gái vừa ốm dậy”. Anh trao bó hoa đã cắt cho cô kĩ sư nông nghiệp trong lần đầu gặp gỡ, “ấn cái làn trứng” vào tay ông hoạ sĩ để mọi người ăn trưa.

=> Nhận xét về tính cách: Anh thanh niên là một chàng trai có lối sống giản dị, ngăn nắp. Anh yêu công việc và rất có trách nhiệm với những gì mình làm. Tinh tế khi trò chuyện và lắng nghe người khác, có hành động quan tâm tới từng người mà mình có cơ hội gặp gỡ.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

 

Các chi tiết miêu tả nhân vật anh thanh niên

Ngoại hình

hai mươi bảy tuổi, tầm vóc bé nhỏ, nét mặt rạng rỡ,...

Hoàn cảnh sống

sống một mình trên đỉnh núi, bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo; căn nhà ba gian rất gọn gàng, ngăn nắp; có niềm vui đọc sách,...

Công việc

làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét: đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự báo thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất, phục vụ chiến đấu

Lời nói

lời tâm sự của anh thanh niên với ông hoạ sĩ và cô kĩ sư về công việc của mình; lời giới thiệu những người khác xứng đáng hơn mình để ông hoạ sĩ vẽ chân dung

Hành động

lấy khúc cây chắn ngang đường để gặp mọi người, trao bó hoa cho cô kĩ sư trẻ,..

Cảm xúc, suy nghĩ

khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?; Nhưng từ hôm ấy, cháu sống thật hạnh phúc,...

Quan hệ với các nhân vật khác

gửi bác lái xe củ tam thất vì “bác gái vừa ốm dậy”; trao bó hoa đã cắt cho cô kĩ sư nông nghiệp trong lần đầu gặp gỡ, “ấn cái làn trứng” vào tay ông hoạ sĩ để mọi người ăn trưa.

Nhận xét tích cách

là một chàng trai có lối sống giản dị, ngăn nắp, khiêm tốn, yêu công việc và có trách nhiệm với những gì mình làm

 

- Công việc và hoàn cảnh sống của anh thanh niên:

Công việc: “làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu” - công việc đòi hỏi độ chính xác cao.

Hoàn cảnh sống: Anh sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn với độ cao hơn 2600 mét và ở cái độ cao ấy, suốt bốn mùa chỉ toàn “cây cỏ và mây mùa lạnh lẽo”

→ Hoàn cảnh sống khắc nghiệt, thiếu thốn, công việc đầy những khó khăn

- Những phẩm chất tốt đẹp của anh thanh niên:

+ Anh thanh niên là người có trách nhiệm, yêu lao động và luôn hoàn thành công việc, nhiệm vụ được giao

+ Sống một mình giữa đỉnh núi cao, không có ai theo dõi, quản lí nhưng anh thanh niên vẫn luôn hoàn thành công việc đúng giờ theo quy định

+ Anh quan niệm “khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”.

+ Anh rất yêu công việc của mình, xem nó là cuộc sống của mình bởi với “Công việc của cháu gian khổ thật đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”

+ Anh luôn nói về công việc của mình với tất cả tình yêu, sự hào hứng.

+ Có tấm lòng cởi mở, hiếu khách và biết cách quan tâm những người xung quanh

+ Vì sống một mình giữa đỉnh núi cao nên anh luôn mong muốn có người đến thăm, nói chuyện, luôn cảm thấy “thèm người”. Anh thanh niên đã tiếp đón những người khách đến thăm nhà mình bằng tất cả tấm lòng nhiệt thành, tấm lòng cởi mở, sự nồng hậu, ấm áp. Anh thanh niên tặng bác lái xe củ tam thất anh vừa đào được chỉ bởi lần trước anh thấy bác lái xe nói bác gái đang ốm.

+ Anh thanh niên là người luôn biết sắp xếp công việc, cuộc sống một cách khoa học và hợp lí.

+ Anh sống một mình nhưng vẫn sắp xếp mọi thứ thật gọn gàng và vẫn giữ những thói quen thật tuyệt - anh trồng hoa, cả một vườn hoa với muôn vàn màu sắc, anh còn nuôi gà, uống nước chè mỗi ngày,...

+ Anh rất thích đọc sách

+ Anh thanh niên còn hiện lên vẻ đẹp của một người sống khiêm tốn, chân thật.

+ Với anh thanh niên, công việc của mình chỉ là công việc bình thường như biết bao công việc khác. Khi ông họa sĩ muốn vẽ anh, anh đã từ chối vì với anh, còn có rất nhiều người đáng để ngợi ca, để vẽ hơn mình

- Công việc và hoàn cảnh sống
Công việc: “làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu” - công việc đòi hỏi độ chính xác cao.
Hoàn cảnh sống: Sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn với độ cao hơn 2600 mét và ở cái độ cao ấy, suốt bốn mùa chỉ toàn “cây cỏ và mây mùa lạnh lẽo”
→ Hoàn cảnh sống khắc nghiệt, thiếu thốn, công việc đầy những khó khăn
- Những phẩm chất tốt đẹp của anh thanh niên
+ Có trách nhiệm, yêu lao động và luôn hoàn thành công việc, nhiệm vụ được giao
Sống một mình giữa đỉnh núi cao, không có ai theo dõi, quản lí nhưng anh thanh niên vẫn luôn hoàn thành công việc đúng giờ theo quy định
Anh quan niệm “khi ta làm việc, ta với công việc là một, sao lại gọi là một mình được”.
Anh rất yêu công việc của mình, xem nó là cuộc sống của mình bởi với “Công việc của cháu gian khổ thật đấy chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất”
Anh luôn nói về công việc của mình với tất cả tình yêu, sự hào hứng.

+ Có tấm lòng cởi mở, hiếu khách và biết cách quan tâm những người xung quanh

Sống một mình giữa đỉnh núi cao, anh luôn mong muốn có người đến thăm, nói chuyện, luôn cảm thấy “thèm người”.

Anh thanh niên đã tiếp đón những người khách đến thăm nhà mình bằng tất cả tấm lòng nhiệt thành, tấm lòng cởi mở, sự nồng hậu, ấm áp
Anh tặng bác lái xe của tam thất anh vừa đào được chỉ bởi lần trước anh thấy bác lái xe nói bác gái đang ốm

+ Anh thanh niên luôn biết sắp xếp công việc, cuộc sống một cách khoa học và hợp lí.

Anh sống một mình nhưng vẫn sắp xếp mọi thứ thật gọn gàng và vẫn giữ những thói quen thật tuyệt - anh trồng hoa, cả một vườn hoa với muôn vàn màu sắc, anh còn nuôi gà, uống nước chè mỗi ngày,...
Anh rất thích đọc sách

+ Anh thanh niên còn hiện lên vẻ đẹp của một người sống khiêm tốn, chân thật.

Với anh thanh niên, công việc của mình chỉ là công việc bình thường như biết bao công việc khác.
Khi ông họa sĩ muốn vẽ anh, anh đã từ chối vì với anh, còn có rất nhiều người đáng để ngợi ca, để vẽ hơn mình

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Chân dung nhân vật anh thanh niên hiện ra qua cảm nhận và suy nghĩ của những nhân vật nào? Cách xây dựng nhân vật như vậy có tác dụng gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Chân dung nhân vật anh thanh niên được hiện ra qua cảm nhận, suy nghĩ của các nhân vật: bác lái xe, ông họa sĩ và cô kĩ sư.

– Nhân vật anh thanh niên hiện ra qua lời giới thiệu ban đầu của bác lái xe: “Tôi sắp giới thiệu với bác một trong những người cô độc nhất thế gian. Thế nào bác cũng thích vẽ hắn”. Qua lời kể của bác, ta biết được những nét sơ lược về công việc của anh thanh niên và việc “thèm” được gặp người của anh.

– Nhân vật anh thanh niên còn được hiện ra qua cái nhìn và suy nghĩ của ông hoạ sĩ: nhà hoạ sĩ già xúc động mạnh khi lần đầu nhìn thấy anh thanh niên; ông rất ngạc nhiên khi bước lên bậc thang bằng đất, thấy người con trai đang hái hoa; hoạ sĩ cảm giác mình bối rối; căn nhà anh thanh niên được miêu tả qua cái nhìn của ông hoạ sĩ; ông thấy ngòi bút của mình bất lực khi vẽ chân dung anh thanh niên; sau khi ghi lại mấy nét gương mặt anh thanh niên, người hoạ sĩ thấy nhọc quá,...

- Nhân vật anh thanh niên hiện ra qua sự cảm nhận của cô kĩ sư nông nghiệp trẻ. Cô gái cảm động và bị cuốn hút trước lời nói của anh thanh niên.

=> Hình ảnh nhân vật anh thanh niên đã hiện lên qua cái nhìn của nhiều nhân vật khác. Vì thế, vẻ đẹp của nhân vật càng thêm trong sáng, lấp lánh, nhưng vẫn gợi cảm giác chân thực.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

- Chân dung nhân vật anh thanh niên được hiện ra qua cảm nhận, suy nghĩ của các nhân vật: bác lái xe, ông họa sĩ và cô kĩ sư.

- Tác dụng: giúp nhân vật hiện lên qua cái nhìn đa chiều, khiến vẻ đẹp của nhân vật càng thêm trong sáng, lấp lánh, nhưng vẫn gợi cảm giác chân thực.

- Chân dung nhân vật anh thanh niên hiện ra qua cảm nhận của những nhân vật người họa sĩ già, cô kĩ sư.

- Cách xây dựng nhân vật như vậy có tác dụng: Ngợi ca những con người lao động, hi sinh thầm lặng để cống hiến sức mình cho quê hương, đất nước. Cuộc sống lao động giản dị nhưng cao đẹp sẽ góp phần tạo nên vẻ đẹp tâm hồn trong mỗi con người.

Chân dung nhân vật anh thanh niên hiện ra qua cảm nhận của những nhân vật người họa sĩ già, cô kĩ sư.
Cách xây dựng nhân vật như vậy có tác dụng:

Ngợi ca những con người lao động, hi sinh thầm lặng để cống hiến sức mình cho quê hương, đất nước.
Cuộc sống lao động giản dị nhưng cao đẹp ấy sẽ góp phần tạo nên vẻ đẹp tâm hồn trong mỗi con người.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Sau khi đọc 5

Câu 5 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Tìm một số chi tiết thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ về con người và nghệ thuật. Trên cơ sở đó, em hãy nhận xét về vai trò của nhân vật này trong tác phẩm.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ văn bản để xác định chi tiết thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ về con người và nghệ thuật. Từ đó, nêu nhận xét của em về vai trò của nhân vật này trong tác phẩm.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Một số chi tiết thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật ông họa sĩ về con người và nghề thuật trong tác phẩm:

- Khi gặp anh thanh niên, người họa sĩ dường như đã tìm thấy cảm hứng, ý tưởng cho sáng tác nghệ thuật của mình: Vì họa sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết, ôi, một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác, một nét mới đủ là giá trị một chuyến đi dài.

- Ông họa sĩ bối rối, nhận thấy sự bất lực của nghệ thuật trước bức chân dung cuộc sống giản dị mà đẹp đẽ: Chao ôi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành được sáng tác còn là một chặng đường dài,…

=> Nhận xét: Nhân vật ông họa sĩ có vai trò quan trọng trong tác phẩm. Ông là một nghệ sĩ từng trải, có cảm nhận sâu sắc về cuộc sống. Tác phẩm được trần thuật chủ yếu từ điểm nhìn, cảm nhận, suy nghĩ của ông. Qua nhân vật này, nhà văn Nguyễn Thành Long muốn gửi gắm những trăn trở, suy ngẫm của mình về con người và nghệ thuật. Nhân vật ông họa sĩ đã đem đến cho tác phẩm chiều sâu tư tưởng.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

- Về con người: Vì họa sĩ đã bắt gặp một điều thật ra ông vẫn ao ước được biết, ôi, một nét thôi đủ khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng tác, một nét mới đủ là giá trị một chuyến đi dài.

- Về nghệ thuật: Chao ôi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành được sáng tác còn là một chặng đường dài,…

=> Nhận xét: Nhân vật ông họa sĩ có vai trò quan trọng, là điểm nhìn chủ yếu của tác phẩm.

- Nhân vật ông hoạ sĩ có những suy nghĩ rất đẹp về nghệ thuật và con người: Ông là một người nghệ sĩ chân chính luôn khao khát nghệ thuật, khát khao sáng tác. Luôn tìm kiếm vẻ đẹp trong cuộc sống để đưa vào nghệ thuật. Là người luôn trăn trở phải vẽ được cái gì mà suốt đời mình thích. Là người nghệ sĩ nhiều kinh nghiệm và óc quan sát tinh tế: (căn phòng, vườn hoa và chân dung anh thanh niên đều được miêu tả qua lăng kính của người họa sĩ).

- Vai trò của nhân vật này: Nhân vật ông hoạ sĩ cùng với các nhân vật phụ khác đã góp phần làm nổi bật “bức chân dung” của anh thanh niên, làm cho chân dung nhân vật chính thêm sáng đẹp và tạo nên chiều sâu tư tưởng cũng như tạo ra một cái nhìn khách quan hơn khi tác giả miêu tả nhân vật anh thanh niên. 

 

Ông có những suy nghĩ rất đẹp về nghệ thuật và con người:
Ông là một người nghệ sĩ chân chính luôn khao khát nghệ thuật, khát khao sáng tác. Luôn tìm kiếm vẻ đẹp trong cuộc sống để đưa vào nghệ thuật.
Ông luôn trăn trở phải vẽ được cái gì mà suốt đời mình thích.
Ông là người nghệ sĩ nhiều kinh nghiệm và óc quan sát tinh tế: (căn phòng, vườn hoa và chân dung anh thanh niên đều được miêu tả qua lăng kính của người họa sĩ).
Vai trò của nhân vật này:
Nhân vật này cùng với các nhân vật phụ khác đã góp phần làm nổi bật “bức chân dung” của anh thanh niên, làm cho chân dung nhân vật chính thêm sáng đẹp và tạo nên chiều sâu tư tưởng.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Sau khi đọc 6

Câu 6 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Những bức tranh thiên nhiên Sa Pa tuyệt đẹp đã góp phần tạo nên chất thơ cho tác phẩm. Hãy chọn một đoạn văn tả cảnh Sa Pa mà em ấn tượng nhất và nêu cảm nhận.

Phương pháp giải:

Chọn một đoạn văn tả cảnh Sa Pa mà em ấn tượng nhất và nêu cảm nhận cá nhân.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

“Nắng bây giờ bắt đầu len tới, đốt cháy rừng cây. Những cây thông chỉ cao quá đầu, rung tít trong nắng những ngón tay bằng bạc dưới cái nhìn bao che của những cây tử kinh thỉnh thoảng nhô cái đầu màu hoa cà lên trên màu xanh của rừng. Mây bị nắng xua, cuộn tròn lại từng cục, lăn trên các vòm lá ướt sương, rơi xuống đường cái, luồn cả vào gầm xe.”

=> Đoạn văn trên cho ta cảm nhận được một bức tranh thiên nhiên Sa Pa đầy màu sắc và ánh áng: màu vàng rực rỡ của nắng, màu xanh của rừng cây mênh mông, lấp lánh màu bạc của những ngọn thông rung tít trong nắng, màu tím hoa cà của những cây tử kinh. Thiên nhiên hiện lên sinh động như một bức tranh với vẻ đẹp đặc trưng của nắng, gió, của mây trời giữa vùng núi cao Sa Pa.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Những bức tranh thiên nhiên Sa Pa tuyệt đẹp đã góp phần tạo nên chất thơ cho tác phẩm. Trong nền văn học Việt Nam thế kỷ 20, nổi bật lên cây bút Nguyễn Thành Long. Ông không khai thác hiện thực cuộc sống khốc liệt, sắc cạnh và sôi sục như các nhà văn khác mà Nguyễn Thành Long đã lựa chọn cách biểu đạt nhẹ nhàng, sâu lắng như chính tâm hồn ông. Tác giả đã miêu tả vẻ đẹp Sa Pa rất trầm lắng nhưng cũng rạo rực và tinh tế vô cùng. Bởi vốn ông là một con người rất yêu văn, yêu thiên nhiên, yêu cả cuộc sống. Truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" đã thể hiện sâu sắc, nổi bật được phong cách nghệ thuật ấy. 

Những đêm bầu trời đen kịt, nhìn kĩ mới thấy một ngôi sao xa , cháu cũng nghĩ ngay ngôi sao kia lẻ loi một mình. Bây giờ làm nghề nàu cháu không nghĩ vậy nưa. Vả, khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được? Huống chi việc của cháu gắn tới công việc của bao anh em, đồng chí dưới kia. Còn người ai mà chả "thèm" hả bá? Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình vì ai mà làm việc? Đấy, cháu tự nói với cháu thế đấy.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Sau khi đọc 7

Câu 7 (trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Tác phẩm gợi cho em những suy nghĩ, bài học gì?

Phương pháp giải:

Trình bày suy nghĩ và những liên hệ bài học của em khi đọc tác phẩm.

Lời giải chi tiết:

Cách 1

Tác phẩm gợi cho em những suy nghĩ, bài học về những con người lao động thầm lặng tạo nên giá trị, góp công sức của bản thân vào công cuộc xây dựng phát triển đất nước của cả dân tộc. Noi gương của những người trẻ cống hiến quên mình cho Tổ quốc, em cũng sẽ cố gắng học tập và trau dồi để sau này trở thành công dân có ích, góp một phần sức lực nhỏ nhoi vào công cuộc đổi mới và phát triển nước nhà.

(Tác phẩm gợi cho những suy nghĩ về ý nghĩa, niềm vui của lao động; bài học về sự cống hiến cho cộng đồng; trân trọng những con người lao động thầm lặng, hi sinh cho đất nước,…)

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

- Suy nghĩ về ý nghĩa, niềm vui của lao động

- Bài học về sự cống hiến cho cộng đồng; trân trọng những con người lao động thầm lặng, hi sinh cho đất nước,…

Tác phẩm Lặng lẽ Sa Pa như một lời ngợi ca những con người lao động thầm lặng, truyện đã gợi cho em về cách sống, cách làm việc tận hiến cho đất nước. Qua việc ca ngợi những con người lao động thầm lặng, tác giả khẳng định "Trong cái lặng im của Sa Pa, có những con người làm việc và lo nghĩ như vậy cho đất nước", đồng thời gợi ra những vấn đề về ý nghĩa của lao động chân chính. Trong tác phẩm ta đã thấy được một khung cảnh thiên nhiên vô cùng tuyệt đẹp. Nhưng không chỉ như vậy, bài văn còn cho ta thấy cuộc sống của những con người lao động mới, họ cống hiến sức lực, trí tuệ cho đất nước. Họ chính là những con người tiêu biểu cho cuộc sống mới: anh thanh niên, ông hoạ sĩ già, có kĩ sư trẻ tuổi và bác lái xe. Mỗi người một công việc khác nhau, họ đều cố gắng tận hiến, làm việc hết mình vì đất nước. Mỗi người chúng ta nên cảm ơn và học tập thật tốt để có thể đền đáp công ơn của những người hi sinh, cống hiến hết mình cho đất nước và học tập, rèn luyện theo những tấm gương đó.

Tác phẩm gợi cho em về một Câu chuyện là lời ngợi ca những con người lao động thầm lặng và chúng ta nên cảm ơn và học tập thật tốt để có thể đền đáp công ơn của những người hi sinh, cống hiến hết mình cho đất nước và học tập, rèn luyện theo những tấm gương đó

Xem thêm
Cách 2
Cách 3
Cách 4

Viết

(trang 22, SGK Ngữ văn 8, tập 2)

Tưởng tượng em là nhân vật ông họa sĩ, hãy ghi lại cảm nghĩ của mình sau cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh niên trên đỉnh Yên Sơn trong một đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu).

Phương pháp giải:

Đóng vai ông họa sĩ để ghi lại cảm nghĩ về cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh niên.

Lời giải chi tiết:

Cách 1:

Tôi là một họa sĩ già, công việc đòi hỏi tôi phải đi nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người để lấy cảm hứng sáng tác. Nhưng, cái cuộc gặp gỡ đặc biệt hôm đó – ở Sa Pa – với một anh thanh niên trẻ tuổi làm công tác khí tượng, là cuộc gặp mà tôi nhớ mãi trong đời mình. Anh được gọi là người cô độc nhất thế gian, rất thèm người. Được nhìn thấy anh tôi cảm thấy xúc động mạnh. Sau khi tặng bó hoa cho cô gái trẻ, tôi được nghe anh thanh niên say sưa kể về công việc của mình. Đó là một công việc vất vả, thầm lặng nhưng rất ý nghĩa, phục vụ cho mọi người, cho kháng chiến. Cuộc nói chuyện ngắn ngủi của chúng tôi rồi cũng đến lúc kết thúc trong tiếc nuối. Tôi và cô kĩ sư trẻ vội chào tạm biệt anh thanh niên để đi xuống đồi. Trước khi trở lại xe, tôi không quên hứa với anh thanh niên rằng chắc chắn tôi sẽ trở lại – trở lại để hoàn thành tác phẩm nghệ thuật mà tôi vừa mới ấp ủ.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Buổi gặp gỡ ngắn ngủi kết thúc. Ba mươi phút trôi qua như chớp nhoáng. Tôi thấy tiếc quá, tôi muốn ở lại thêm chút nữa nhưng không được. Bác lái xe thúc giục chúng tôi lên đường. Ra đến cửa, tôi cầm tay anh lắc lắc nói sẽ quay lại và sẽ ở chơi trò chuyện với nah mấy hôm. Anh mỉm cười thật tươi gật đầu đồng ý. Tôi sẽ dành thời gian để hoàn thiện bức tranh về anh. Tôi sẽ làm cho mọi người hiểu rõ và trân trọng anh, trân trọng tất cả những con người đang âm thầm làm việc ở những nơi xa xôi, hẻo lánh không người. Họ thực sự là những anh hùng.

Tôi là một họa sĩ già, công việc đòi hỏi tôi phải đi nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người để lấy cảm hứng sáng tác. Nhưng, cái cuộc gặp gỡ đặc biệt hôm đó – ở Sa Pa – với một anh thanh niên trẻ tuổi làm công tác khí tượng, là cuộc gặp mà tôi nhớ mãi trong đời mình. Trên đường tôi đi công tác, lúc xe chúng tôi dừng lại nghỉ ngơi tôi đã được người lái xe kể về một anh thanh niên rất lạ. Anh được gọi là người cô độc nhất thế gian, rất thèm người. Lời giới thiệu của người lái xe về chàng trai khiến tôi và cô kĩ sư trẻ đi cùng cảm thấy rất tò mò. Trong thâm tâm tôi lúc ấy, rất muốn được gặp gỡ, trò chuyện với người thanh niên đó. Bằng vẻ mặt say sưa, người lái xe tiếp tục nói về anh thanh niên, đó là một chàng trai tầm 27 tuổi, làm nghề công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao hai nghìn sáu trăm mét. Có lần, anh thanh niên đã đẩy một khúc thân cây chắn ngang đường, chỉ vì muốn được gặp và trò chuyện với một người nào đó. Sau khi chúng tôi vừa nghe lời giới thiệu ấy, thì đột nhiên, từ xa, một chàng trai có vóc dáng nhỏ bé và nét mặt rạng rỡ từ trên sườn núi trước mặt chạy lại chỗ xe đỗ. À, hóa ra, chính anh là nhân vật trong câu chuyện mà chúng tôi đã được nghe. Được nhìn thấy anh tôi cảm thấy xúc động mạnh. Sau khi trao quà và nói mấy câu, anh vụt chạy đi. Tôi nghĩ thầm, chắc khách đến bất ngờ nên cu cậu chưa kịp quét tước, dọn dẹp nhà cửa. Thế nhưng, tôi đã rất ngạc nhiên, khi bước lên bậc cầu thang bằng đất, thấy người con trai đang hái hoa. Sau khi tặng bó hoa cho cô gái trẻ, tôi được nghe anh thanh niên say sưa kể về công việc của mình. Đó là một công việc vất vả, thầm lặng nhưng rất ý nghĩa, phục vụ cho mọi người, cho kháng chiến. Công việc đã làm cho anh thanh niên cảm thấy yêu đời hơn, vui hơn ở cái chốn rừng núi mịt mùng đó. Tôi ấn tượng với những khó khăn trong công việc của anh, nhưng dường như anh kể không phải là để than vãn. Tôi còn ấn tượng với nơi ở gọn gàng, ngăm nắp của anh. Tôi thích thú nhấp chén trà nóng được pha bằng thứ nước mưa thơm như hoa của Yên Sơn và lúc ấy, đột nhiên tôi có cảm giác mình bối rối, Bối rối vì tôi cảm thấy rằng mình đã bắt gặp một điều thật ra là mình đã ao ước được biết từ lâu – một tâm hồn đẹp – khơi gợi ý sáng tác. Còn gì hạnh phúc hơn đối với tôi, một người họa sĩ khi phát hiện ra cái đẹp đang tiềm ẩn trong cuộc sống để đưa nó vào tác phẩm, đem nó đến cho người đọc. Tôi nhanh chóng ghi xong lần đầu gương mặt anh thanh niên vào cuốn sổ tay nhỏ của mình. Người con trai ấy đáng yêu thật, nhưng làm cho tôi thấy nhọc quá. Với những điều làm cho người ta suy nghĩ về anh. Và cả về những điều mà anh suy nghĩ trong cái vắng vẻ voi vọi hai nghìn sáu trăm mét trên mặt biển. Cuộc nói chuyện ngắn ngủi của chúng tôi rồi cũng đến lúc kết thúc trong tiếc nuối. Ba mươi phút nghỉ giải lao dường như trôi qua rất nhanh. Tôi và cô kĩ sư trẻ vội chào tạm biết anh thanh niên để đi xuống đồi. Trước khi trở lại xe, tôi không quên hứa với anh thanh niên rằng chắc chắn tôi sẽ trở lại – trở lại để hoàn thành tác phẩm nghệ thuật mà tôi vừa mới ấp ủ. Anh thanh niên không quên trao cho chúng tôi một làn trứng như là một món quà nhỏ để chia tay.

Xem thêm
Cách 2
Cách 3

Bình chọn:
4.4 trên 14 phiếu

>> Xem thêm

Luyện Bài Tập Trắc nghiệm Văn 8 - Kết nối tri thức - Xem ngay

Tham Gia Group Dành Cho 2K11 Chia Sẻ, Trao Đổi Tài Liệu Miễn Phí