Đề ôn hè Văn 7 lên 8 - Đề 3

Đề bài

I. ĐỌC HIỂU (4.0 điểm)

Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi:

“Cậu bé thợ nề hôm nay đến chơi nhà chúng tôi, mặc chiếc áo vét cắt lại từ cái áo cũ của bố và còn dính lại những vết vôi và thạch cao. [...]

Chúng tôi cùng nhau chơi trò xây dựng. Cậu bé thợ nề thân yêu ấy khéo léo lạ lùng khi dựng lên những ngọn tháp và những chiếc cầu đứng vững tựa hồ do một phép màu nhiệm nào; cậu xây dựng các công trình ấy với vẻ nghiêm chỉnh và nhẫn nại của một người lớn bé nhỏ. Xây tháp này xong xây tháp khác, cậu nói chuyện với tôi về gia đình mình. Bố mẹ và cậu và ở trên một cái gác xép: bố cậu theo học lớp ban đêm để biết đọc. Chắc bố mẹ cậu thương cậu lắm, điều đó thấy rõ ở chỗ quần của cậu tuy xấu nhưng mặc rất ấm; người ta đã cẩn thận may lót rất dày, và cái cà vạt cậu đeo là do mẹ cậu tự tay thắt cho rất ngay ngắn. […]

Đến bốn giờ, chúng tôi được ăn chiều, ngồi trên ghế da dài; và khi chúng tôi ăn xong đứng dậy, không hiểu tại sao bố lại không muốn tôi phủ sạch vết vôi trắng mà cái áo của cậu bé thợ nề đã để dây trên lưng ghế; bố giữ tay tôi lại, và mãi về sau mới tự mình phủi lấy một cách kín đáo. Trong khi chơi, cậu bé thợ nề đánh mất một chiếc khuy áo, mẹ tra lại cho cậu. Mặt đỏ như gấc, cậu chẳng nói chẳng rằng khi thấy mẹ khâu; cậu không dám thở vì quá lúng túng trước sự chăm sóc của mẹ đối với cậu. Tôi đưa cho cậu xem những quyển album sưu tầm những bức kí họa; thế là tự nhiên chẳng nghĩ đến, cậu liền bắt chước những nét nhăn nhó mặt mày vẽ trong tranh, tài đến nỗi bố phải bật cười.”

(Trích “Những tấm lòng cao cả”, E.Đ. A-mi-xi, NXB Văn học, 2013)

Câu 1. Đoạn trích trên được kể theo ngôi thứ mấy?

Câu 2. Trong đoạn trích đã cho, cậu bé thợ nề đã kể cho nhân vật tôi nghe về gia đình mình. Em hãy ghi lại các chi tiết đó

Câu 3. Đọc lại đoạn văn: “Đến bốn giờ, chúng tôi được ăn chiều, ngồi trên ghế da dài; và khi chúng tôi ăn xong đứng dậy, không hiểu tại sao bố lại không muốn tôi phủ sạch vết vôi trắng mà cái áo của cậu bé thợ nề đã để dây trên lưng ghế; bố giữ tay tôi lại, và mãi về sau mới tự mình phủi lấy một cách kín đáo”. Theo em, tại sao người bố lại không muốn con phủi sạch vết vôi trắng mà cái áo của cậu bé thợ nề đã để dây trên lưng ghế?

Câu 4. Từ “lúng túng” trong đoạn trích trên có ý nghĩa gì?

Câu 5. Qua đoạn trích, em rút ra những bài học nào cho bản thân về cách đối xử với bạn bè và những người xung quanh.

II. VIẾT (6.0 điểm)

Câu 1. (2.0 điểm)

Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận của em về bài thơ Đưa con đi học của Tế Hanh.

ĐƯA CON ĐI HỌC

Sáng nay mùa thu sang

Cha đưa con đi học

Sương đọng cỏ bên đường

Nắng lên ngời hạt ngọc

Lúa đang thì ngậm sữa

Xanh mướt cao ngập đầu

Con nhìn quanh bỡ ngỡ

Sao chẳng thấy trường đâu?

Câu 2 (4.0 điểm)

Viết bài văn (khoảng 500) chữ trình bày suy nghĩ về hiện tượng nói tục, chửi bậy của học sinh hiện nay.

Lời giải chi tiết

Phần I. ĐỌC HIỂU 

Câu 1

Phương pháp giải:

Chú ý lời của người kể chuyện

Lời giải chi tiết:

Ngôi kể thứ nhất

Câu 2

Phương pháp giải:

Căn cứ bài đọc hiểu, tìm ý

Lời giải chi tiết:

Các chi tiết

- Bố mẹ và cậu và ở trên một cái gác xép.

- Bố mẹ và cậu và ở trên một cái gác xép: bố cậu theo học lớp ban đêm để biết đọc.

Câu 3

Phương pháp giải:

Phân tích, lí giải

Lời giải chi tiết:

Theo em người bố lại không muốn con phủi sạch vết vôi trắng mà cái áo của cậu bé thợ nề đã để dây trên lưng ghế vì:

- Tránh cho cậu bé đỡ ngại ngùng.

- Vì bố muốn thể hiện sự tôn trong đối với cậu bé thợ nề, không chê cậu bẩn ...

Câu 4

Phương pháp giải:

- Xác định hoàn cảnh xuất hiện từ “lúng túng” trong ngữ cảnh.

- Tìm nghĩa phù hợp với tình huống và cảm xúc của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Từ “lúng túng” trong đoạn trích có nghĩa là ngượng ngùng, bối rối, không biết xử sự thế nào.

Câu 5

Phương pháp giải:

Phân tích

Lời giải chi tiết:

- Hãy quan tâm bạn bè hơn nhất là những bạn có hoàng cảnh khó khăn

- Hãy tinh tế, khéo léo trong cách ứng xử với mọi người

- Hãy tôn trọng người khác ....

PHẦN II. VIẾT

Câu 1

Phương pháp giải:

Đọc kĩ bài thơ

Xác định các từ ngữ, hình ảnh, chi tiết đặc sắc

Vận dụng thao tác lập luận, phân tích

Lời giải chi tiết:

Dàn ý

1. Mở đoạn

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm.

- Nêu cảm nhận chung về bài thơ.

2. Thân đoạn

- Khái quát vẻ đẹp trên đường đi học được tác giả miêu tả:

+ Cảnh vật buổi sáng mùa thu trên quê hương.

+ Sương đọng cỏ bên đường.

+ Nắng lên ngời hạt ngọc.

+ Lúa đang thì ngậm sữa.

- Tâm trạng của đứa trẻ được miêu tả trong bài thơ: bỡ ngỡ, lạ lẫm, hao khát tìm trường, lời động viên của người cha.

3. Kết đoạn

Nêu cảm nhận sâu sắc về bài thơ.

Bài tham khảo:

Trong cuộc sống, có lẽ tình phụ tử là một trong những tình cảm cao đẹp và thiêng liêng nhất. Tình cảm cha con ấy đã được thể hiện rõ trong bài thơ "Đưa con đi học" của Tế Hanh. Bài thơ được viết theo thể thơ năm chữ đã bộc lộ tình cảm của người cha, đó là tình cảm yêu thương trìu mến, thiết tha và tin tưởng. Người cha sẽ luôn là chỗ dựa của con, ở bên cạnh người con, giúp đỡ con đứng lên, vượt qua mọi khó khăn, thử thách để thành công trong cuộc sống. Không chỉ thế, người con khi còn bé, đã được cha mình dạy dỗ, giáo dục chu đáo, lớn lên, đó sẽ là những người góp ích vào công cuộc xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước ngày càng giàu đẹp hơn. Như vậy, bài thơ đã cho e thấy tình phụ tử cao đẹp và thiêng liêng. Từ đó, mà mỗi người khi đọc xong bài thơ, cần quan tâm, yêu thương, biết ơn và trân quý người cha của mình hơn. Chỉ có như vậy, cuộc sống của mỗi người mới trở nên tươi đẹp và có ý nghĩ hơn. Hãy cùng nhau là những người con có hiếu, biết báo đáp cho cha mẹ và là những con người văn minh, củng cố đất nước ngày càng phát triển hơn.

Câu 2

Phương pháp giải:

Xác định vấn đề cần bàn luận

Liên hệ thực tế

Vận dụng thao tác lập luận, kĩ năng viết bài

Lời giải chi tiết:

1. Mở bài

Dẫn dắt, nêu vấn đề nói tục chửi thề. Nhận xét, ý kiến cá nhân về vấn đề này.

3. Thân bài

a. Giải thích 

Nói tục chửi thề là gì? Cách nói năng, giao tiếp sử dụng các từ ngữ kém văn hóa, mang ý nghĩa tiêu cực gây xúc phạm đến đối tượng giao tiếp.

b. Thực trạng

- Nói tục chửi thề đang trở thành một hiện tượng phổ biến ở nhiều tầng lớp trong xã hội đặc biệt là giới trẻ.

- Tốc độ lây lan và gia tăng của thói xấu này ngày càng nhanh chóng.

- Nói tục chửi thề có xu hướng trở thành thói quen của một bộ phận người trong xã hội.

- Việc ngăn chặn và kiểm soát vấn đề chưa mang lại hiệu quả như mong muốn.

Nguyên nhân của nói tục chửi thể:

- Ý thức cá nhân của giới trẻ con kém, chưa ý thức được tác hại và bản chất của việc nói tục chửi thề.

- Quan niệm chưa chín chắn về thói nói tục chửi thề ở giới trẻ (xem đây là cách hơn thua, thể hiện bản thân, chứng tỏ,…).

- Ảnh hưởng từ môi trường sống thiếu lành mạnh (bạn bè, người lớn nói tục chửi thề khiến trẻ học theo).

- Gia đình và nhà trường chưa có biện pháp giáo dục và quan tâm thích đáng.

- Sự yếu kém trong kiểm soát các mạng xã hội, game online, phim ảnh,… có sử dụng yếu tố nói tục chửi thề.

- …

c. Tác hại

- Ảnh hưởng tiêu cực đến nhân cách, phẩm chất con người.

- Đánh mất đi vẻ đẹp văn minh của xã hội.

- Làm giảm giá trị của một con người, khiến họ không nhận được sự tôn trọng và đánh giá cao từ những người xung quanh.

- Làm tăng sự mâu thuẫn và tranh chấp giữa người và người trong xã hội có thể dẫn tới nhiều hậu quả nghiệm trọng như đánh nhau thậm chí tới tính mạng

d. Giải pháp

- Rèn luyện, nâng cao ý thức cá nhân.

- Học hỏi, chọn lọc và tiếp thu những lời hay, ý đẹp.

- Nhà trường và gia đình có sự quan tâm và điều chỉnh hợp lí trong cách giáo dục và chăm sóc trẻ.

- Các cơ quan nên có sự kiểm soát chặt chẽ hơn các văn hóa phẩm trước khi phát hành.
…

3. Kết bài

Khẳng định lại vấn đề (nhận định, suy nghĩ của em về nói tục chửi thề). Rút kinh nghiệm, đưa ra lời nhắn nhủ,…