Bài 49. Năng lượng hao phí Vở thực hành Khoa học tự nhiên 6

49.1

Trong ba cách đun nước ở hình bên, cách đun nào ít hao phí năng lượng nhất? Tại sao?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về năng lượng hao phí

Lời giải chi tiết:

Trong ba cách đun nước trên cách c) dùng ấm điện là cách ít hao phí năng lượng nhất. Vì:

- Ở hình c), năng lượng điện chuyển hóa thành năng lượng nhiệt làm nóng ấm và sôi nước.

- Ở hình a), năng lượng từ bếp củi chuyển hóa thành năng lượng nhiệt, nhiệt lượng tỏa ra môi trường xung quanh, làm nóng nồi và làm nước sôi. Nên mất nhiều năng lượng hơn hình c).

- Ở hình b), năng lượng từ bếp than chuyển hóa thành năng lượng nhiệt, nhiệt lượng tỏa ra môi trường xung quanh, làm nóng bếp, nóng nồi và làm nước sôi. Nên mất nhiều năng lượng hơn hình c).

49.2

Trong việc đun sôi nước như hình trên, năng lượng nào là hữu ích, năng lượng nào là hao phí?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về năng lượng hao phí

Lời giải chi tiết:

Trong việc đun sôi nước như hình trên:

- Năng lượng hữu ích là năng lượng nhiệt làm sôi nước

- Năng lượng hao phí là năng lượng tỏa nhiệt ra môi trường và năng lượng làm nóng ấm.

49.3

Năng lượng hao phí thường xuất hiện dưới dạng nhiệt năng. Hãy tìm ví dụ để minh họa cho nhận định trên.

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về năng lượng hao phí

Lời giải chi tiết:

Trong trường hợp bóng đèn sáng:

+ Năng lượng có ích là năng lượng ánh sáng để chiếu sáng.

+ Năng lượng hao phí là năng lượng nhiệt, làm cho bóng đèn nóng lên.

Trong trường hợp, máy bơm cánh quạt hoạt động:

+ Năng lượng có ích là động năng, cánh quạt chuyển động, dưới tác dụng của module cánh quạt của máy bơm, nước được hút vào theo đường ống hút.

+ Năng lượng hao phí là năng lượng nhiệt làm nóng mô tơ.

49.4

Nêu tình huống (ở gia đình, ở lớp học) cho thấy luôn có năng lượng hao phí xuất hiện trong quá trình sử dụng năng lượng. Xác định nguyên nhân gây ra sự hao phí đó?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về năng lượng hao phí

Lời giải chi tiết:

- Ở gia đình: Trong quá trình sử dụng năng lượng nhiệt từ gas để nấu chín thức ăn thì năng lượng nhiệt còn bị thất thoát ra môi trường làm nóng môi trường bên ngoài và làm nóng xoong/ nồi đựng thức ăn. Đó chính là năng lượng hao phí.

- Ở lớp học: Trong quá trình sử dụng quạt, cánh quạt quay tạo ra gió và sau một thời gian sờ vào hộp động cơ của quạt, thấy nó nóng. Như vậy, năng lượng hao phí xuất hiện ở đây là do năng lượng nhiệt của dòng điện làm nóng hộp động cơ quạt.

49.5

Năng lượng hao phí khi đi xe đạp

a) Dự đoán xem ở bộ phận nào của xe đạp có thể xảy ra sự hao phí năng lượng nhiều nhất?

b) Dạng năng lượng nào là hữu ích, là hao phí đối với người và xe?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về năng lượng hao phí

Lời giải chi tiết:

a) Bộ phận lốp xe đạp có thể xảy ra sự hao phí năng lượng nhiều nhất do lốp xe ma sát với mặt đường sẽ làm cho cả lốp xe và mặt đường bị nóng lên.

b)

- Dạng năng lượng hữu ích là năng lượng động năng giúp người và xe chuyển động.

- Năng lượng hao phí đối với người và xe đó là năng lượng nhiệt, vì:

+ Người đạp xe bị nóng lên khi đạp.

+ Lốp xe ma sát với mặt đường làm lốp xe nóng lên.

49.6

Tìm hiểu năng lượng hao phí khi ô tô chạy

a) Nêu tên các dạng năng lượng hao phí có thể xuất hiện khi ô tô chuyển động trên đường.

b) Những hao phí này ảnh hưởng ra sao đến môi trường?

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về năng lượng hao phí

Lời giải chi tiết:

a) Các dạng năng lượng hao phí có thể xuất hiện khi ô tô chuyển động trên đường:

+ Nhiệt năng

+ Năng lượng âm

+ Năng lượng ánh sáng

b) Các hao phí này gây ảnh hưởng tới môi trường:

+ Nhiệt năng của ô tô tỏa ra môi trường làm môi trường nóng lên.

+ Năng lượng âm của xe làm ô nhiễm tiếng ồn.

+ Năng lượng khi nhiên liệu đốt cháy trong động cơ sinh ra khí thải gây ô nhiễm môi trường.