Bài 15. Thiên nhiên vùng Tây Nguyên - SGK Lịch sử và Địa lí 4 Cánh diều

Khởi động

Hãy quan sát hình 1 và cho biết cảm nhận của em về thác Prenn. Theo em, vùng nào của nước ta có nhiều thác nước đẹp nổi tiếng?

Lời giải chi tiết:

- Cảm nhận: thác Prenn mang vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của núi rừng Tây Nguyên nhưng cũng rất thơ mộng.

- Vùng Tây Nguyên có nhiều thác nước đẹp, nổi tiếng, như: thác Voi; thác Pa Sỹ; thác Krông KMar; thác Dray Sap,…

Khám phá 1

Quan sát hình 2, em hãy:

• Chỉ ranh giới của vùng Tây Nguyên.

• Cho biết vùng Tây Nguyên tiếp giáp với những vùng nào, quốc gia nào.

Lời giải chi tiết:

- Tây Nguyên là vùng duy nhất ở nước ta không giáp biển;

- Khu vực Tây Nguyên tiếp giáp với: Lào, Cam-pu-chia; vùng Duyên hải miền Trung và vùng Nam Bộ.

Khám phá 2

1. Quan sát hình 2 và bảng 1, em hãy:

• Xác định vị trí các cao nguyên ở vùng Tây Nguyên. Nêu tên cao nguyên cao nhất và cao nguyên thấp nhất.

• Trình bày đặc điểm địa hình của vùng Tây Nguyên.

Lời giải chi tiết:

1.

• Yêu cầu số 1:

- Các cao nguyên ở vùng Tây Nguyên là: Kon Tum; Pleiku; Đắk Lắk; Mơ Nông; Lâm Viên; Di Linh.

- Cao nguyên cao nhất là: cao nguyên Lâm Viên (1500 m).

- Cao nguyên thấp nhất là: Kon Tum và Đắk Lắk (500 m).

• Yêu cầu số 2: Địa hình của vùng Tây Nguyên bao gồm nhiều cao nguyên với mặt bằng rộng lớn và có độ cao khác nhau.

Khám phá 3

Đọc thông tin và kết hợp với hiểu biết của bản thân, em hãy:

• Cho biết tại sao rừng có vai trò quan trọng đối với tự nhiên, hoạt động sản xuất và đời sống của người dân ở vùng Tây Nguyên.

• Nêu một số biện pháp bảo vệ rừng ở vùng Tây Nguyên.

Lời giải chi tiết:

• Yêu cầu số 1:

- Rừng có vai trò rất lớn đối với tự nhiên của vùng Tây Nguyên:

+ Rừng giữ đất, giữ nước, điều hoà khí hậu và hạn chế thiên tai.

+ Rừng là nơi sinh sống của nhiều loài động vật.

- Bên cạnh đó, rừng còn cung cấp gỗ, nguyên liệu, dược liệu cho đời sống và hoạt động sản xuất.

• Yêu cầu số 2: Một số biện pháp bảo vệ rừng ở vùng Tây Nguyên

- Ngăn chặn tình trạng phá rừng;

- Khai thác rừng hợp lí;

- Giao đất, giao rừng cho người dân chăm sóc, bảo vệ:…

Luyện tập 1

 Xác định vị trí của vùng Tây Nguyên và các cao nguyên ở vùng này trên bản đồ Địa lí tự nhiên Việt Nam.

Lời giải chi tiết:

(*) Học sinh tự xác định vị trí vùng Tây Nguyên và các cao nguyên ở vùng này trên bản đồ Địa lí tự nhiên Việt Nam.

Luyện tập 2

Trình bày một đặc điểm thiên nhiên của vùng Tây Nguyên. Hãy tìm kiếm và chia sẻ thông tin về ảnh hưởng của đặc điểm đó đối với đời sống và sản xuất của người dân nơi đây.

Lời giải chi tiết:

- Đặc điểm sông ngòi:

+ Tây Nguyên là nơi bắt nguồn của nhiều con sông.

+ Do chảy qua các vùng có độ cao khác nhau nên sông ở Tây Nguyên nhiều thác ghềnh.

- Ảnh hưởng của đặc điểm sông ngòi đến đời sống và sản xuất:

+ Cung cấp nước cho hoạt động sinh hoạt và sản xuất.

+ Trên sông có nhiều thác ghềnh, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển thủy điện và du lịch

+ Tình trạng thiếu nước vào mùa khô, lũ lụt vào mùa mưa gây khó khăn cho đời sống và sản xuất.

Luyện tập 3

Hãy vẽ vào vở sơ đồ thể hiện vai trò của rừng đối với tự nhiên, đời sống và sản xuất của người dân ở vùng Tây Nguyên. Tìm một số ví dụ minh hoạ cho những vai trò đó.

Lời giải chi tiết:

Vận dụng

Lựa chọn một trong hai nhiệm vụ dưới đây:

Nhiệm vụ 1. Nếu là học sinh ở vùng Tây Nguyên, em có thể làm gì để góp phần bảo vệ rừng nơi đây?

Nhiệm vụ 2. Vẽ, viết hoặc sưu tầm thông điệp về bảo vệ rừng và chia sẻ với các bạn, những người xung quanh.

Lời giải chi tiết:

(*) Lựa chọn: thực hiện nhiệm vụ 2

(*) Tham khảo: