- Chuẩn bị tư liệu liên quan đến vấn đề trọng tâm cần bàn luận (các tác phẩm thơ, văn, những bằng chứng từ đời sống, những câu danh ngôn và những kiến thức lí luận văn học…)
- Xác định rõ thái độ, tình cảm khi bàn luận về vấn đề đã nêu. Vận dụng được kiến thức và những trải nghiệm của cá nhân người viết.
a) Chuẩn bị
- Tìm hiểu đề bài để biết các thông tin chính trước khi viết như trọng tâm vấn đề, kiểu văn bản, phạm vi bàn luận, ...
- Xác định tác phẩm có dấu ấn sâu đậm đối với cá nhân em.
- Nhớ lại nội dung chính của tác phẩm văn học ấy.
b) Tìm ý và lập dàn ý
- Tìm ý cho bài viết bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:
+ Đó là tác phẩm nào? Nội dung chính của tác phẩm là gì? Hình thức nghệ thuật của tác phẩm có gì đặc sắc?
+ Tác phẩm đã để lại trong tâm hồn em ấn tượng sâu đậm như thế nào?
+ Vì sao tác phẩm ấy lại có tác động mạnh mẽ đến tâm hồn em?
+ Tác phẩm ấy đã làm thay đổi nhận thức, hành động, suy nghĩ, tình cảm, ... của em như thế nào?
- Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý theo bố cục ba phần: mở bài, thân bài, kết bài.
c) Viết
- Dựa vào dàn ý đã chuẩn bị để thực hành viết với những yêu cầu khác nhau:
+ Viết đoạn mở bài hoặc một đoạn trong phần thân bài.
+ Viết bài văn hoàn chỉnh.
- Để diễn đạt và trình bày đúng, người viết cần chú ý đến một số yêu cầu sau:
+ Lời văn nghị luận cần đảm bảo tính chặt chẽ, chuẩn xác; tránh lối dùng từ khuôn sáo, lối viết khoa trương, khoe chữ, nhận định đánh giá cực đoan, dùng hình ảnh hoặc từ cảm thán một cách tràn lan, ...
+ Hình thức trình bày cần đầy đủ bố cục ba phần, các luận điểm rõ ràng, bảo đảm tính thẩm mĩ (chữ viết rõ ràng, không sai chính tả, không tẩy xoá), trích dẫn đúng quy cách, ... Chú ý khắc phục một số lỗi như dùng từ thiếu chính xác, đặt câu sai ngữ pháp, thiếu lô gích, mạch liên kết đứt đoạn hoặc các ý trùng lặp, ...
d) Kiểm tra và chỉnh sửa
Đối chiếu dàn ý đề văn đã làm ở bài này.