Đề thi vào 10 môn Văn Đăk Lăk năm 2025

Phần

Câu

Hướng dẫn giải

I. ĐỌC HIỂU 

(4,0 điểm)

Câu 1.

(0,5 điểm)

Ngôi kể: thứ nhất

Câu 2.

(0,5 điểm)

Ông nội là người khiến nhân vật “tôi” mơ về biển cả

Câu 3. 

(1,0 điểm)

- BPTT so sánh: “ruột gan như có lửa cháy”

- Tác dụng: diễn tả sinh động và cụ thể cảm giác khó chịu, bức bối, đau đớn của nhân vật “tôi” khi lần đầu học theo ông đi câu cá mà không quen, không thấy thoải mái.

Câu 4.

(1,0 điểm)

Sau khi học câu một tháng, nhân vật “tôi” đã có sự thay đổi rõ rệt: từ một cậu bé dễ nản chí, cả thèm chóng chán đến một người biết kiên trì, nhẫn nại và trưởng thành trong suy nghĩ. “Tôi” bắt đầu hiểu được những bài học sâu sắc mà ông nội muốn truyền dạy, đặc biệt là bài học về sự rèn luyện ý chí và nghị lực trong cuộc sống.

Câu 5.

(1,0 điểm)

Gợi ý:

- Muốn trưởng thành, con người cần phải trải qua rèn luyện và kiên trì vượt qua khó khăn thử thách.

- Tình cảm gia đình và sự dìu dắt của người thân là nền tảng quan trọng trong hành trình trưởng thành của mỗi người.

PHẦN II. VIẾT

(6,0 điểm)

Câu 1.

(2,0 điểm)

1. Mở đoạn: Giới thiệu chung

2. Thân đoạn

a. Hoàn cảnh và tâm trạng ban đầu của nhân vật “tôi”:

- Là một đứa trẻ mới lớn, tò mò, mơ mộng.

- Ban đầu còn thiếu kiên nhẫn, cả thèm chóng chán, chưa thật sự hiểu giá trị của lao động.

b. Diễn biến thay đổi của nhân vật:

- Có ước mơ, khao khát và quyết tâm đi ra biển lớn để thực hiện mơ ước câu được cá kình của mình. Sau đó vỡ mộng trở lại bên cạnh ông.

- Khi ông truyền nghề, “tôi” cảm thấy khó khăn, vất vả và chán nản.

- Sau một tháng, “tôi” đã kiên trì vượt qua thử thách, cảm nhận được thành quả, biết trân trọng công sức lao động.

- Sự thay đổi từ “thất vọng” sang “giật mình, mồ hôi túa ra” thể hiện sự thức tỉnh sâu sắc.

c. Nghệ thuật: ngôi kể, ngôn ngữ, hình ảnh giàu giá trị, …

3. Kết đoạn

- Khái quát lại về nhân vật “tôi”

- Bài học: Giá trị của sự kiên trì, lòng biết ơn và quá trình rèn luyện để trưởng thành.

Câu 2.

(4,0 điểm)

1. Mở bài

- Dẫn dắt và xác định vấn đề: cách nuôi dưỡng lòng biết ơn trong cuộc sống.

2. Thân bài

a. Giải thích

– Lòng biết ơn là sự trân trọng, ghi nhớ công lao, sự giúp đỡ và tình cảm tốt đẹp mà người khác đã dành cho mình.
– Nuôi dưỡng lòng biết ơn là rèn luyện để giữ được lòng biết ơn trong suy nghĩ, lời nói, hành động – từ đó sống tử tế và nhân hậu hơn.

=> Cần nhận thức đúng và biết cách nuôi dưỡng lòng biết ơn trong mỗi hành động, suy nghĩ hàng ngày.

b. Ý nghĩa/vai trò

– Góp phần hình thành nhân cách tốt đẹp cho mỗi con người.
– Giúp xây dựng những mối quan hệ yêu thương, bền chặt trong xã hội.
– Tạo nên một cộng đồng sống có trách nhiệm, văn minh, nghĩa tình.
– Lòng biết ơn khiến ta sống chan hòa, vị tha, và sống đẹp hơn mỗi ngày.

c. Biểu hiện của lòng biết ơn và cách nuôi dưỡng

– Nhớ ơn cha mẹ, ông bà đã sinh thành, dưỡng dục.
– Biết ơn thầy cô giáo đã dạy dỗ, truyền đạt tri thức.
– Biết nói lời cảm ơn khi nhận được sự giúp đỡ.
– Tham gia các hoạt động thiện nguyện, đền ơn đáp nghĩa.
– Không vô ơn, phủ nhận công lao của người khác.
– Tự nhắc nhở bản thân sống tử tế và lan tỏa lòng biết ơn bằng hành động cụ thể.

- Dẫn chứng: HS đưa ra dẫn chứng cụ thể

d. Phản đề

– Phê phán những người sống vô ơn, chỉ biết nhận mà không biết trân trọng.
– Lối sống ích kỷ, vô cảm sẽ làm mất đi các giá trị đạo đức tốt đẹp.

3. Kết bài

– Khẳng định vai trò quan trọng của lòng biết ơn trong cuộc sống.
– Liên hệ bản thân; luôn cố gắng sống biết ơn từ những điều nhỏ nhất và lan tỏa giá trị đó đến mọi người xung quanh.