Từ điển môn Văn lớp 12 Chủ đề, tư tưởng và cảm hứng của tác phẩm văn học - Từ ..

Tư tưởng của tác phẩm văn học là gì? - Văn 12

1. Tư tưởng của tác phẩm văn học là gì?

Tư tưởng là sự nhận thức, lí giải của nhà văn về đời sống, được bộc lộ qua cách lựa chọn để tài, tổ chức hình tượng, sử dụng ngôn từ trong tác phẩm,... Tư tưởng được biểu hiện qua hai bình diện: sự lí giải chủ đề và cảm hứng. Sự lí giải chủ để là lập trường, quan điểm mà dựa trên đó nhà văn cắt nghĩa các tình huống, sự kiện, nhân vật,...

2. Đặc điểm tư tưởng của tác phẩm văn học

Tư tưởng là linh hồn, là kết tinh của những cảm nhận, suy nghĩ về cuộc đời. Tư tưởng thấm nhuần trong tác phẩm như máu chảy trong huyết quản thấm đến từng tế bào cơ thể.

Tư tưởng của tác phẩm văn học không phải giản đơn là ý đồ tư tưởng mà nhà văn muốn thể hiện, mà là cái điều tự thân tác phẩm "nói" với người đọc. Tư tưởng tác phẩm văn học thường lớn hơn ý đồ nhà văn.

Tư tưởng của tác phẩm có thể được thể hiện qua những lời thuyết minh trực tiếp của tác giả, của nhân vật chính diện, nhưng chủ yếu được bộc lộ qua lôgic miêu tả của nhà văn, hoà thấm khắp chi tiết của thế giới hình tượng sống động trong nội dung cụ thể của tác phẩm.

3. Ví dụ về tư tưởng của tác phẩm văn học

Tư tưởng của cuốn tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố là tố cáo quyết liệt thứ chế độ thống trị đen tối, thối nát và phi nhân tính đã chà đạp tàn bạo cuộc sống của con người, nhất là những người nông dân nghèo.

 

 

Tư tưởng của bài thơ Tràng giang của Huy Cận là nỗi buồn cô đơn, rợn ngợp và khao khát chia sẻ trước cảnh không gian mênh mông trống vắng, xa lạ.