Tác giả văn học trung đại Việt Nam - Văn 10

* Tính song ngữ giữa chữ Hán và chữ Nôm trong các tác phẩm

– Giống nhau: Đều là văn học viết của người Việt. Mang những đặc điểm của văn học trung đại Việt Nam về cả phương diện nội dung và nghệ thuật. Có một cố thể loại tiếp thu từ Trung Quốc.

– Khác Nhau:

+ Văn học chữ Hán: Ra đời sớm ( từ thế kỷ X )  được viết bằng chữ hán được tiếp thu từ văn học của Trung Quốc bao gồm thơ và văn xuôi.

+ Văn học chữ Nôm: Ra đời muộn hơn ( khoảng cuối thế kỉ XIII) được viết bằng chữ Nôm. Bên cạnh những thể loại tiếp thu từ Trung Quốc là những thể loại văn học của dân tộc ta và chủ yếu là thơ.

* Kế thừa những giá trị tinh tuý của văn học dân gian

- Tiếp cận các tinh hoa của văn học dân gian từ nhiều góc độ khác nhau như đề tài, các thể loại, ngôn từ, quan niệm thẩm mỹ,…

* Chịu sự ảnh hưởng sâu sắc của các tư tưởng tôn giáo

- Các tư tưởng tôn giáo là yếu tố tác động mạnh mẽ đến văn học trung đại Việt Nam. Các học thuyết Phật Pháp, Đạo, Nho giáo,… tạo nên một vũ trụ rộng lớn với những tư tưởng phong phú về thiên nhiên, con người, các giá trị đạo đức.

Giai đoạn 1: Từ đầu thế kỷ X đến hết thế kỷ XIV:

- Các tác phẩm văn học trung địa thời kì này chủ yếu xoay quanh các nội dung về lòng yêu nước, tinh thần dân tộc. 

- Một số tác phẩm tiêu biểu của thời kỳ này phải kể đến Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn), Chiếu dời đô (Lý Công Uẩn), Đại Việt sử ký (Lê Văn Hưu),…

Giai đoạn 2: Từ đầu thế kỷ XV đến hết thế kỷ XVII

- Bên cạnh các nội dung yêu nước, tinh thần dân tộc, văn học trung đại thời kỳ này đã xuất hiện hình thức phê phán hiện thực xã hội phong kiến một cách đặc sắc. 

- Văn học chữ Hán thời kỳ này tạo dấu ấn từ 2 thể loại văn chính luận, văn xuôi tự sự như Nguyễn Dữ với tác phẩm Truyền kỳ mạn lục, Lê Thánh Tông với Thánh Tông di thảo tương truyền,… 

Giai đoạn 3: Từ đầu thế kỷ XVIII đến nửa đầu thế kỷ XIX

- Văn học trung đại này phát triển với một màu sắc hoàn toàn mới khác hẳn với trước đó. 

- Trào lưu nhân đạo chủ nghĩa với tiếng nói thầm kín của người phụ nữ thời bấy giờ bắt đầu lan toả. Các tác phẩm nổi tiếng giai đoạn này phải kể đến: Cung oán ngâm khúc (Nguyễn Gia Thiều), tuyệt tác Truyện Kiều của Nguyễn Du,…

Giai đoạn 4: Nửa cuối thế kỷ XIX

- Chủ nghĩa yêu nước một lần nữa rực cháy trong văn học trung địa nhưng mang âm hưởng hoàn toàn mới hào hùng, bi tráng hơn. 

- Thơ ca trữ tình, trào phúng ghi nhận những ngôi sao sáng như Tú Xương, Nguyễn Khuyến,…

- Đây cũng là giai đoạn chữ Quốc Ngữ xuất hiện và trở thành ngôn ngữ chính thức cho các tác phẩm văn học cho tới ngày nay.