+ Sự công bằng và ước mơ công lý
Ví dụ: "Quan Âm Thị Kính" là bi kịch nhưng cuối cùng lòng từ bi, nhẫn nhục được tôn vinh, kẻ gieo oan được giác ngộ.
+ Số phận người phụ nữ và cuộc đấu tranh cho hạnh phúc
Ví dụ: "Quan Âm Thị Kính" (thân phận người phụ nữ chịu nhiều oan khuất), "Thị Mầu lên chùa" (sự phản kháng lại lễ giáo phong kiến).
+ Phê phán thói hư tật xấu trong xã hội
Ví dụ: Thói hợm hĩnh của quan lại, sự tham lam độc ác của mẹ con nhà Sùng Bà, tính trăng hoa của Thị Mầu.