Giải Mục I. Nhật Bản sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945 – 1973) - Chuyên đề học tập Lịch sử 12 Kết nối tri thức

I.1 Câu 1

Câu 1 (trang 24, sách chuyên đề học tập Lịch sử 12)

Khai thác thông tin và các tư liệu 1, 2 trong mục, hãy nêu những nội dung cơ bản của quá trình dân chủ hoá ở Nhật Bản.

Lời giải chi tiết:

- Về an ninh- chính trị: SCAP tiến hành giải tán lực lượng vũ trang của Nhật Bản, xét xử tội phạm chiến tranh, thực hiện dân chủ hoá xã hội Nhật Bản, tiến hành cuộc Tổng tuyển cử bầu Nghị viện mới ngày 10- 4- 1946 và quan trọng nhất là ban hành Hiến pháp 1946.

    - Về kinh tế: 

          + SCAP thực hiện chính sách phi quân sự hoá nền kinh tế, nhằm xóa bỏ các yếu tố dẫn tới việc khôi phục nền kinh tế chiến tranh và dân chủ hoá các tổ chức kinh tế của Nhật Bản.

          + Những cải cách được tiến hành theo lệnh của SCAP gồm: cải cách ruộng đất, Nhà nước trưng mua ruộng đất và bán cho người canh tác với giá ưu đãi; giải thể các Dai-bát-xư, chống độc quyền hàng hoá, ...

    - Về văn hoá, giáo dục: 

          + SCAP đã sửa đổi Chương trình Giáo dục theo hướng thúc đẩy các tư tưởng tự do, dân chủ. 

          + Tháng 3- 1947, Luật Giáo dục cơ bản và Luật Giáo dục trường học được Nghị viện Nhật Bản thông qua.

Quảng cáo

I.1 Câu 2

Câu 2 (trang 24, sách chuyên đề học tập Lịch sử 12)

Nêu những chuyển biến về kinh tế, xã hội của Nhật Bản trong thời kì bị chiếm đóng.

Lời giải chi tiết:

    - Trong hơn sáu năm bị chiếm đóng, Nhật Bản đã thực hiện hàng loạt cải cách trên các lĩnh vực an ninh- chính trị, kinh tế, văn hoá, giáo dục và có những bước chuyển đổi quan trọng sang một xã hội dân chủ, một nền kinh tế mới hoạt động theo mô hình Mỹ.

   - Đồng thời, với việc kí kết Hiệp ước Hòa Bình và Hiệp ước An ninh Mỹ – Nhật Bản năm 1951, Nhật Bản trở thành đồng minh chiến lược về kinh tế và quân sự của Mỹ ở châu Á.

    - Tuy nhiên, những ảnh hưởng của mô hình Mỹ cũng giảm dần sau khi thời kì chiếm đóng kết thúc vào năm 1952.

I.2 Câu 1

Câu 1 (trang 28, sách chuyên đề học tập Lịch sử 12)

Khai thác thông tin và Tư liệu 3 trong mục, tìm những dẫn chứng thể hiện sự phát triển “thần kì” của kinh tế Nhật Bản.

Lời giải chi tiết:

- Một số ngành công nghiệp của Nhật Bản đạt tốc độ phát triển cao hơn nhiều so với Mỹ, Anh, Cộng hoà Liên bang Đức.

    - Từ đầu những năm 70 trở đi, Nhật Bản trở thành một trong ba trung tâm kinh tế - tài chính của thế giới (cùng với Mỹ và Tây Âu), chính thức trở thành đối thủ cạnh tranh với Mỹ.

    - Quan hệ thương mại quốc tế của Nhật Bản cũng có sự phát triển vượt bậc. Kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản năm 1960 là khoảng 8,5 tỉ USD, 10 năm sau tăng lên 38,3 tỉ USD.

    - Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản trong những năm 1952 – 1973 ở mức cao, bình quân khoảng 10%/năm.

    - Năm 1956, Nhật Bản bình thường hoá quan hệ với Liên Xô và gia nhập Liên hợp quốc. Năm 1964, Thế vận hội Ô-lim-píc đã được tổ chức tại Nhật Bản.

I.2 Câu 2

Câu 2 (trang 28, sách chuyên đề học tập Lịch sử 12)

Câu 2 (trang 28, sách chuyên đề học tập Lịch sử 12)

  Hãy giải thích nguyên nhân dẫn đến “sự thần kỳ” của nền kinh tế Nhật Bản.

Lời giải chi tiết:

    - Thứ nhất, sự quyết tâm và tinh thần tự lực, tự cường của nhân dân Nhật Bản.

    - Thứ hai, chính sách quản lí có hiệu quả của Chính phủ Nhật Bản và vai trò dẫn dắt của các nhà lãnh đạo.

    - Thứ ba, quá trình dân chủ hoá cùng với việc xây dựng nền kinh tế thị trường tự do theo mô hình Mỹ đã thúc đẩy kinh tế phát triển. Đồng thời, các công ty Nhật Bản có tầm nhìn xa, quản lí hiệu quả, ...

    - Thứ tư, Nhật Bản luôn áp dụng các thành tựu khoa học – kĩ thuật hiện đại nhằm nâng cao năng suất lao động, chất lượng và hạ giá thành sản phẩm.

    - Thứ năm, chi phí quốc phòng của Nhật Bản thấp. Nhật Bản tập trung vào việc tái cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng xuất khẩu.

   - Thứ sáu, Nhật Bản đã tận dụng tốt các yếu tố bên ngoài để phát triển như: nguồn viện trợ của Mỹ, nguồn thu đến từ các đơn đặt hàng của Mỹ cho cuộc chiến tranh ở Triều Tiên (1950- 1953) và Việt Nam (1954- 1975),...

I.2 Câu 1

Câu 1 (trang 28, sách chuyên đề học tập Lịch sử 12)

  Hãy phân tích những nét chính về tình hình chính trị- xã hội Nhật Bản trong những năm 1952- 1973. Theo em, nguyên nhân dẫn đến tình hình đó là gì?

Lời giải chi tiết:

   - Những nét chính về tình hình chính trị- xã hội Nhật Bản trong những năm 1952- 1973:

          + Đảng Dân chủ Tự do (LDP) nắm quyền liên tục ở Nhật Bản kể từ khi thành lập. Dưới thời Thủ tướng I-kê-đa, Nhật Bản chủ trương xây dựng một “Nhà nước phúc lợi chung” nhằm đảm bảo an sinh xã hội cho người dân.

    - Điều kiện giáo dục, y tế và mức sống của người dân không ngừng được nâng cao.

    - Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển vượt bậc, Nhật Bản cũng phải đối diện với nhiều thách thức như tình trạng ô nhiễm môi trường, khó khăn về nhà ở và quản lí xã hội, tình trạng tham nhũng..