Giải Mục I. Di sản văn hóa - Chuyên đề Lịch Sử 10 Chân trời sáng tạo

1 Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 21 Chuyên đề Lịch Sử 10 Chân trời sáng tạo

Hãy chọn một di sản văn hoá của quê hương em và nói về những giá trị tiêu biểu của di sản đó.

Lời giải chi tiết:

Lựa chọn: giới thiệu về Dân ca quan họ

* Giới thiệu tổng quan về: Dân ca quan họ

- Dân ca quan họ là hình thức hát giao duyên của người dân đồng bằng Bắc Bộ, chủ yếu là vùng Kinh Bắc (Bắc Ninh, Bắc Giang hiện nay). 

- Dân ca quan họ ra đời vào khoảng thế kỉ XI hoặc thế kỉ XVII.

- Dân ca quan họ được hợp thành từ nhiều yếu tố: âm nhạc, lời ca, phục trang, lễ hội,... đã trở thành nét văn hoá rất đặc sắc của người dân Kinh Bắc qua nhiều thế kỉ.

- Năm 2009, dân ca Quan họ được UNESCO ghi danh là Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.

* Giá trị của dân ca quan họ:

- Giá trị nghệ thuật:

+ Nghệ nhân Quan họ là những người có kĩ năng hát “vang, rền, nền, nẩy” rất điêu luyện, thuộc nhiều bài, hát nhiều giọng... 

+ Lời ca Quan họ rất giàu tính ẩn dụ, trong sáng, phản ánh đời sống và tâm tư của người dân,..

- Giá trị kết nối cộng đồng:

+ Trong các làng Quan họ, các liền anh, liền chị luôn gắn bó, chia sẻ, giúp đỡ lẫn nhau. 

+ Giữa các làng Quan họ, các liền anh, liền chị kết bạn theo nguyên tắc khác phái... Từ đó, cộng đồng được gắn kết không chỉ trong một làng mà còn với các làng khác.

- Lưu truyền tri thức dân gian:

+ Các giá trị nghệ thuật của dân ca Quan họ, cách thức ứng xử của các làng Quan họ,... đã trở thành những tri thức dân gian được lưu truyền qua nhiều thế hệ.

+ Dân ca Quan họ có giá trị lưu truyền tri thức dân gian, nhưng luôn biến đổi, thích nghi với hoàn cảnh mới. Đây là cơ sở để dân ca Quan họ được bảo tồn và phát triển bền vững.

Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên mang tính tham khảo

1 Câu 2

Trả lời câu hỏi trang 22 Chuyên đề Lịch Sử 10 Chân trời sáng tạo

Căn cứ vào cách phân loại di sản văn hoá ở Hình 2.6, em hãy kể tên các di sản văn hoá vật thể và di sản văn hoá phi vật thể của Việt Nam mà em biết.

Lời giải chi tiết:

- Một số di sản văn hoá vật thể của Việt Nam: Thành nhà Hồ (Thanh Hóa); Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội); đô thị cổ Hội An (Quảng Nam); Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam); Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội); Dinh Độc Lập (Thành phố Hồ Chí Minh); Địa đạo Củ Chi (Thành phố Hồ Chí Minh)…

- Một số di sản văn hoá phi vật thể của Việt Nam: nghi lễ Then của đồng bào dân tộc Tày, Nùng; Nghi lễ cấp sắc của đồng bào dân tộc Dao; không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên; Dân ca quan họ; Ca trù; Hát Xoán (Phú Thọ); Dân ca ví, dặm Nghệ - Tĩnh; Nghi lễ và trò chơi kéo co; Tín ngưỡng thờ Hùng Vương và lễ hội Đền Hùng…

Lưu ý: Học sinh trình bày theo sự hiểu biết của bản thân

2 Câu a

Trả lời câu hỏi trang 22 Chuyên đề Lịch Sử 10 Chân trời sáng tạo

Căn cứ vào cách phân loại di sản văn hoá ở Hình 2.6, em hãy kể tên các di sản văn hoá vật thể và di sản văn hoá phi vật thể của Việt Nam mà em biết.

Lời giải chi tiết:

- Một số di sản văn hoá vật thể của Việt Nam: Thành nhà Hồ (Thanh Hóa); Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội); đô thị cổ Hội An (Quảng Nam); Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam); Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội); Dinh Độc Lập (Thành phố Hồ Chí Minh); Địa đạo Củ Chi (Thành phố Hồ Chí Minh)…

- Một số di sản văn hoá phi vật thể của Việt Nam: nghi lễ Then của đồng bào dân tộc Tày, Nùng; Nghi lễ cấp sắc của đồng bào dân tộc Dao; không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên; Dân ca quan họ; Ca trù; Hát Xoán (Phú Thọ); Dân ca ví, dặm Nghệ - Tĩnh; Nghi lễ và trò chơi kéo co; Tín ngưỡng thờ Hùng Vương và lễ hội Đền Hùng…

Lưu ý: Học sinh trình bày theo sự hiểu biết của bản thân

2 Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 24 Chuyên đề Lịch Sử 10 Chân trời sáng tạo

Hãy kể tên một số di tích lịch sử - văn hoá đã được xếp hạng ở địa phương em.

Lời giải chi tiết:

(*) Lựa chọn: Di tích lịch sử - văn hoá đã được xếp hạng ở thành phố Hồ Chí Minh:

- Di tích cấp thành phố:

+ Nhà thờ Thủ Thiêm  (số 58 Khu phố 1, phường Thủ Thiêm, Quận 2)

+ Tu viện Hội dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm (số 76 Khu phố 1, phường Thủ Thiêm, Quận 2).

+ Trường Trung học Phổ thông chuyên Trần Đại Nghĩa (tọa lạc tại khu trung tâm Quận 1, giáp với ba mặt đường: số 135 Hai Bà Trưng, 20 Lý Tự Trọng và cổng Nguyễn Du)

+ Trường Trung học Cơ sở Võ Trường Toản (tọa lạc tại số 11 đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, phường Bến Nghé, Quận 1)

+ Lăng Võ Tánh (tọa lạc tại số 19, đường Hồ Văn Huê, Phường 9, quận Phú Nhuận)

- Di tích quốc gia:

+ Trụ sở UBND TPHCM (số 86, đường Lê Thánh Tôn, phường Bến Nghé, Quận 1)

+ Đình Thần Linh Đông (số 28, đường Chương Dương, phường Linh Chiểu, quận Thủ Đức)

- Di tích quốc gia đặc biệt: 

+ Dinh Độc Lập (số 135, đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Phường Bến Thành, Quận 1)

+ Địa đạo Củ Chi (Đường Tỉnh Lộ 15, ấp Phú Hiệp, xã Phú Mĩ Hừn, huyện Củ Chi).

- Bảo vật quốc gia: tượng phật Đồng Dương; tượn nữ thần Devi; Tượng phật Lợi Mĩ; Tượng thần Surya; tượng phật Sơn Thọ - Trà Vinh…(các tượng này đều được lưu giữ tại bảo tạng lịch sử thành phố Hồ Chí Minh)

Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo

2 Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 24 Chuyên đề Lịch Sử 10 Chân trời sáng tạo

Quan sát các hình 2.11, 2.12, 2.13, 2.14, em hãy cho biết ý nghĩa của việc xếp hạng các di sản văn hoá Việt Nam.

Lời giải chi tiết:

- Ý nghĩa của việc xếp hạng các di sản văn hoá Việt Nam: 

+ Các di tích được quan tâm đầu tư và bảo vệ tốt hơn.

+ Góp phần thiết thực trong việc phát huy giá trị của di tích

+ Thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương và cả nước.

+ Có cơ sở pháp lí để xác định trách nhiệm của từng cấp trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.