Giải Khám phá trang 7 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Khám phá 1a Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 7 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Nội dung các hình ảnh và thông tin phản ánh tình trạng ô nhiễm môi trường ở nước ta dưới tác động của phát triển kinh tế như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Nội dung các hình ảnh và thông tin trên đã phản ánh tình trạng ô nhiễm môi trường ở Việt Nam đang diễn ra trầm trọng, với một số biểu hiện như:

+ Chất lượng nguồn nước bị biến đổi.

+ Đất đai tồn đọng nhiều chất thải độc hại.

+ Chất lượng môi trường không khí suy giảm, trong không khí tồn tại nhiều: khói, bụi mịn, các khí lạ, khí độc hại,…

+ Nồng độ các chất gây ô nhiễm trong nước biển ngày càng gia tăng.

Quảng cáo

Khám phá 1a Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 7 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Em hãy nêu ví dụ về tình trạng ô nhiễm môi trường do tác động của phát triển kinh tế trong thực tiễn.

Lời giải chi tiết:

- Một số ví dụ về tình trạng ô nhiễm môi trường ở Việt Nam do tác động của phát triển kinh tế trong thực tiễn:

+ Ví dụ 1: Tháng 9/2008, Công ty Vedan tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai đã xả một lượng nước thải lớn chưa qua xử lý ra sông Thị Vải.

+ Ví dụ 2: Tháng 4/2011, Phòng cảnh sát Phòng chống Tội phạm về môi trường, Công an tỉnh Khánh Hòa bắt quả tang Công ty Trách nhiệm hữu hạn Nhà máy tàu biển Hyundai - Vinashin đang xả chất thải lỏng chưa qua hệ thống xử lý ra vịnh Vân Phong. 

+ Ví dụ 3: Tháng 4/2016, Công ty Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh xả nước thải chưa qua xử lý xuống biển, gây nên tình trạng cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung.

Khám phá 1b Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 8 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Các thông tin cho thấy sự suy giảm về số lượng và chất lượng các thành phần của môi trường ở nước ta như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Sự suy giảm về số lượng và chất lượng các thành phần của môi trường ở nước ta:

+ Suy giảm tài nguyên nước, gây hạ thấp mực nước trên sông tại một số lưu vực sông Hồng - Thái Bình, sông Cả, sông Vu Gia, sông Trà Khúc,... Chất lượng nguồn nước cũng bị thay đổi về thành phần vật lí và hóa học.

+ Chất lượng môi trường đất có dấu hiệu suy giảm, với các biểu hiện: bạc màu, chua, chai cứng, mặn hóa, phèn hóa, khô hạn và sa mạc hóa. Diện tích đất rừng và đất canh tác cũng bị suy giảm.

+ Hệ sinh thái và sinh cảnh biển cũng bị suy thoái nghiêm trọng, thậm chí bị tàn phá bởi các hoạt động đánh, bắt thuỷ sản bằng các hình thức huỷ diệt,...

Khám phá 1b Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 8 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Em hãy nêu thêm ví dụ về sự suy thoái môi trường khác do tác động của phát triển kinh tế ở nước ta hiện nay.

Lời giải chi tiết:

- Một số ví dụ về sự suy thoái môi trường do tác động của phát triển kinh tế ở Việt Nam:

+ Ví dụ 1: Theo số liệu thống kê: hiện nay, ở Việt Nam có khoảng 1 triệu hecta đất bị nhiễm mặn (chiếm khoảng 3% diện tích tự nhiên cả nước). Tập trung chủ yếu ở vùng Đồng bằng Sông Cửu Long. Ngoài ra, nhiều tỉnh duyên hải miền Trung có diện tích đất nhiễm mặn lên đến vài chục ngàn hecta, hẳng hạn như: Quảng Bình, Hà Tĩnh, Ninh Thuận…

+ Ví dụ 2: Về chất lượng rừng, trước năm 1945 rừng nước ta có trữ lượng gỗ khoảng 200 - 300m³/hecta, trong đó các loài gỗ quý như: đinh, lim, sến, táu, nghiến, trai, gụ là rất phổ biến. Hiện nay, chất lượng rừng đã giảm sút đáng kể, chỉ còn chủ yếu là rừng nghèo có giá trị kinh tế không cao; các loài gỗ quý cũng đứng trước nguy cơ cạn kiệt.

Khám phá 1c Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 9 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Các thông tin trên phản ánh những tác động của phát triển kinh tế đến việc làm suy giảm nguồn tài nguyên thiên nhiên ở nước ta như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Các thông tin trên đã cho thấy: nguồn tài nguyên thiên nhiên ở Việt Nam bị suy giảm nghiêm trọng do tác động của phát triển kinh tế. Cụ thể:

+ Sản lượng khai thác tài nguyên thiên nhiên tăng dần qua các năm. Ví dụ: từ năm 2016 đến năm 2020, sản lượng than khai thác được của Việt Nam đã tăng 39642 nghìn tấn.

+ Diện tích rừng tự nhiên bị suy giảm.

Khám phá 1c Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 9 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Em hãy nêu những tác động tiêu cực khác của phát triển kinh tế dẫn đến suy giảm nguồn tài nguyên thiên nhiên ở nước ta hiện nay.

Lời giải chi tiết:

- Tác động tiêu cực của phát triển kinh tế dẫn đến suy giảm nguồn tài nguyên thiên nhiên ở nước ta hiện nay:

+ Tài nguyên rừng bị thu hẹp, diện tích rừng tự nhiên che phủ giảm dần do khai thác trái phép, đất rừng bị chuyển đổi sang đất nông, công nghiệp.

+ Lượng khai thác khoáng sản ngày càng gia tăng trong quá trình công nghiệp hoá trong khi đây là tài nguyên không tái tạo nên trữ lượng khoáng sản cũng dần bị cạn kiệt.

+ Tài nguyên nước cũng đang bị suy giảm do nạn ô nhiễm gây thiếu nước trầm trọng.

+ Tài nguyên đất cũng đang bị suy giảm do bị nhiễm mặn, sa mạc hoá, phần hoá,... ngày càng tăng...

Khám phá 1d Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 10 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Các thông tin trên cho thấy phát triển kinh tế đang dẫn đến sự suy giảm đa dạng sinh học ở nước ta như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Các thông tin trên đã cho thấy: sự đa dạng sinh học ở Việt Nam bị suy giảm nghiêm trọng do tác động của phát triển kinh tế. Cụ thể:

+ Tình trạng ô nhiễm môi trường biển đã làm cho nhiều loài sinh vật biển giảm mạnh về số lượng, có loài đã tuyệt chủng cục bộ. Có đến 236 loài thuỷ sinh quý hiếm bị đe dọa ở cấp độ khác nhau, trong đó, có hơn 70 loài sinh vật biển đã bị liệt kê trong Sách Đỏ.

+ Nguồn lợi hải sản bị khai thác ngày càng cạn kiệt cả về số lượng lượng. Kích thước trung bình của cá và tính đa dạng loài cũng giảm đáng kể.

+ Tình trạng săn bắt và buôn bán động vật hoang dã, động vật quý hiếm diễn ra phức tạp

+ Nhiều loài động vật hoang dã, như: tê giác Java, bò xám, hổ, linh trưởng,.... đang đứng trước nguy cơ hoặc bên bờ tuyệt chủng

Khám phá 1d Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 10 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Em hãy nêu thêm ví dụ về sự suy giảm đa dạng sinh học khác do tác động của phát triển kinh tế ở nước ta hiện nay.

Lời giải chi tiết:

- Ví dụ về sự suy giảm đa dạng sinh học ở Việt Nam:

+ Ví dụ 1: Theo Tổ chức bảo tồn thiên nhiên quốc tế, nếu như năm 1996, mới chỉ có 25 loài động vật của Việt Nam ở mức nguy cấp thì đến năm 2021, có khoảng 513 loài động vật và 290 loài thực vật của Việt Nam ghi danh trong sách Đỏ.

+ Ví dụ 2: Năm 2011, phân loài tê giác Việt Nam đã chính thức tuyệt chủng.

Khám phá 1e Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Thông tin và hình ảnh trên cho thấy thực trạng biến đổi khí hậu đang tác động tiêu cực đến đời sống xã hội như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đến đời sống xã hội qua hình ảnh và đoạn thông tin trên:

+ Biến đổi khí hậu làm gia tăng các hiện tượng thời tiết cực đoan, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sản xuất và xã hội của con người. Ví dụ: mưa bão gây ngập úng cục bộ, làm cây cối gãy đổ, ngập úng, đình trệ giao thông, đe dọa tính mạng và làm thiệt hại tài sản của con người.

+ Biến đổi khí hậu với sự nóng lên toàn cầu và mực nước biển dâng đã khiến cho diện tích đất liền bị suy giảm; đất đai ở các vùng ven biển, ven sông bị nhiễm mặn; nguy cơ thiếu nước ngọt để sinh hoạt và sản xuất,…

Khám phá 1e Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Em hãy nêu những tác động khác của biến đổi khí hậu đến đời sống xã hội.

Lời giải chi tiết:

- Những tác động khác của biến đổi khí hậu:

+ Trong lĩnh vực nông - lâm - ngư nghiệp, biến đổi khí hậu khiến cho: diện tích đất nông nghiệp bị thu hẹp (do nước biển dâng); gia tăng thiên tai, dịch bệnh gây hại cho cây trồng, vật nuôi; tăng diện tích đất đai bị nhiễm mặn, hoang mạc hoá…

+ Trong lĩnh vực công nghiệp, biến đổi khí hậu khiến cho: chi phí đầu tư sản xuất gia tăng; công nghiệp chế biến lương thực - thực phẩm bị ảnh hưởng do nguồn nguyên liệu không ổn định; hoạt động sản xuất công nghiệp cũng bị ảnh hưởng do các thiên tai.

+ Trong lĩnh vực dịch vụ, biến đổi khí hậu làm tăng chi phí xây dựng, bảo trì hệ thống giao thông; giảm doanh thu từ các hoạt động du lịch,…

+ Đối với đời sống và sức khỏe con người, biến đổi khí hậu khiến cuộc sống của con người trở nên khắc nghiệt hơn; con người cũng thường xuyên phải đối mặt với các thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm.

Khám phá 2a Câu 1

Trả lời câu hỏi trang 11 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Em hãy cho biết việc gia tăng dân số cùng quá trình đô thị hoá đã gây sức ép dẫn đến những tác động tiêu cực đối với môi trường như thế nào.

Lời giải chi tiết:

- Sự gia tăng dân số và đô thị hóa đã dẫn đến việc khai thác quá mức các nguồn tài nguyên để phục vụ cho các nhu cầu của con người.

- Dân số gia tăng khiến cho: số lượng phương tiện giao thông cá nhân lưu hành cũng gia tăng tương ứng; nhiều phương tiện cũ, lạc hậu vẫn được sử dụng và thải vào môi trường lượng lớn bụi và khí thải. Hoạt động sinh hoạt hoạt thường nhật của con người cũng xả ra môi trường một lượng rác thải lớn.

- Quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh, khiến cho hệ sinh thái ở nhiều đô thị bị phá vỡ để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, ví dụ như: san lấp ao, hồ; giảm diện tích cây xanh, công viên để phục vụ phát triển hạ tầng đô thị. Bên cạnh đó, phát triển đô thị đồng nghĩa với việc tăng số lượng đường giao thông, các tòa nhà, các nhà máy, xí nghiệp,… từ đó làm giảm lưu thông không khí dẫn đến tích tụ các chất thải độc hại, gây tình trạng ô nhiễm môi trường.

Khám phá 2b Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 12 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Những thông tin trên cho thấy trình độ công nghệ khai thác tài nguyên và xử lí chất thải thấp đã tác động đến môi trường nước ta như thế nào?

Lời giải chi tiết:

- Sự lạc hậu về công nghệ khai thác tài nguyên và xử lí chất thải đã dẫn đến việc gia tăng mức độ tiêu thụ nguyên liệu và năng lượng, phát sinh nhiều chất thải hơn, từ đó gây sức ép, làm suy thoái và ô nhiễm đối với môi trường.

- Mặt khác, trong quá trình khai thác tài nguyên, việc nhập khẩu công nghệ, máy móc, thiết bị lạc hậu, sử dụng nguyên vật liệu không đạt chuẩn còn dẫn đến việc khai thác và sử dụng một cách lãng phí nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Khám phá 2b Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 12 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Em hãy nêu những tác động tiêu cực khác xuất phát từ trình độ công nghệ khai thác tài nguyên và xử lí chất thải.

Lời giải chi tiết:

- Một số tác động tiêu cực khác xuất phát từ trình độ công nghệ khai thác tài nguyên và xử lí chất thải:

+ Công nghệ xử lí rác thải lạc hậu có thể dẫn đến thảm họa môi trường, đặc biệt là ô nhiễm đất và ô nhiễm đại dương.

+ Tình trạng ô nhiễm môi trường tại các làng nghề có xu hướng gia tăng, nguyên nhân chính là do công nghệ sản xuất lạc hậu, lại chưa đầu tư đúng mức cho hoạt động xử lí chất thải. ô nhiễm môi trường ở các làng nghề hiện nay chủ yếu là ô nhiễm bụi, khí độc, hơi kim loại, mùi và tiếng ồn.

Khám phá 2c Câu 1

Trả lời câu hỏi 1 trang 13 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Sự gia tăng nhu cầu sử dụng phương tiện giao thông cơ giới đã tác động tiêu cực đến môi trường như thế nào? Em hãy kể thêm sự gia tăng những nhu cầu tiêu dùng khác có tác động tiêu cực đến môi trường.

Lời giải chi tiết:

- Sự gia tăng nhu cầu sử dụng phương tiện giao thông cơ giới kéo theo gia tăng nhu cầu sử dụng các loại nhiên liệu như: xăng, dầu diesel, từ đó làm phát sinh nhiều chất gây ô nhiễm không khí, như: CO, chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC), SO₂, NO, bụi,…

- Ví dụ về sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng khác có tác động tiêu cực đến môi trường:

+ Ví dụ 1: gia tăng nhu cầu sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần (như: đĩa nhựa, cốc nhựa, ống hút nhựa,…) khiến cho lượng rác thải ra môi trường lớn và đây cũng là những loại rác thải có thời gian phân hủy lâu, dẫn đến ô nhiễm môi trường.

+ Ví dụ 2: gia tăng nhu cầu sử dụng các sản phẩm may mặc, thời trang cũng làm gia tăng lượng chất thải xả ra môi trường.

Khám phá 2c Câu 2

Trả lời câu hỏi 2 trang 13 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Kết nối tri thức

Những hình ảnh, thông tin trên cho thấy ý thức và việc làm của người dân đã tác động tiêu cực đến môi trường như thế nào? Em hãy nêu những tác động tiêu cực khác xuất phát từ ý thức và việc làm của người dân đến môi trường nước ta hiện nay.

Lời giải chi tiết:

- Môi trường sống ngày càng ô nhiễm một phần bởi ý thức của con người. Ví dụ:

+ Vứt rác thải bừa bãi.

+ Việc thu gom, phân loại, xử lí rác thải không đúng quy định.

+ Nhiều khu trang trại, khu chăn nuôi, khu công nghiệp xả trực tiếp nguồn nước thải không qua xử lí đổ ra ao, hồ, kênh, mương, sông,… khiến cho nguồn đất, nguồn nước và không khí bị ô nhiễm.

+ Việc sử dụng tràn lan hoá chất bảo vệ thực vật khiến cho sức khỏe của con người bị đe dọa; đồng thời làm ô nhiễm nguồn đất, nguồn nước ngầm và nước mặt nơi sản xuất.

- Một số tác động tiêu cực khác xuất phát từ ý thức và việc làm của người dân đến môi trường nước ta:

+ Hoạt động chặt phá, đốt rừng để làm nương rẫy.

+ Nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm từ động vật hoang dã (ví dụ: sừng tê giác, ngà voi, cao hổ,…) đã làm gia tăng các hoạt động săn bắt động vật hoang dã, động vật quý hiếm.

+ Hoạt động khai thác, đánh bắt thủy - hải sản mang tính tận diệt, như: dùng kích điện, dùng mìn, thuốc nổ hoặc hóa chất độc hại để khai thác,…