Giải Khám phá trang 60 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Khám phá 1 Câu 1

Trả lời câu hỏi trang 60 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Hợp đồng lao động là gì? Hợp đồng lao động có những hình thức nào?

Lời giải chi tiết:

- Khái niệm: Hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả công, tiền lương, điều kiện lao động, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động.

- Hình thức: Hình thức hợp đồng lao động có thể bằng văn bản hoặc lời nói.

+ Hợp đồng lao động giao kết bằng văn bản được làm thành 2 bản, người lao động giữ 1 bản, người sử dụng lao động giữ 1 bản. Hợp đồng lao động được giao kết thông qua phương tiện điện tử dưới hình thức thông điệp dữ liệu theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử có giá trị như hợp đồng lao động bằng văn bản.

+ Giao kết hợp đồng lao động bằng lời nói đối với hợp đồng có thời hạn dưới 1 tháng.

Quảng cáo

Khám phá 1 Câu 2

Trả lời câu hỏi trang 60 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Hợp đồng lao động bao gồm những nội dung chủ yếu nào?

Lời giải chi tiết:

Nội dung chủ yếu của hợp đồng lao động, gồm:

- Thông tin cơ bản của người lao động và người sử dụng lao động;

- Công việc và địa điểm làm việc;

- Thời hạn của hợp đồng lao động;

- Tiền lương; phụ cấp và các khoản bổ sung khác;

- Chế độ nâng bậc, nâng lương; đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ và kĩ năng nghề nghiệp.

- Thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi;

- Điều kiện bảo hộ và an toàn lao động;

- Bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế; bảo hiểm thất nghiệp;

Khám phá 1 Câu 3

Trả lời câu hỏi trang 63 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Chỉ ra các chủ thể có quyền giao kết hợp đồng lao động

Lời giải chi tiết:

Theo Điều 18 Bộ luật Lao động năm 2019, các chủ thể có quyền giao kết hợp đồng lao động, bao gồm: người lao động và người sử dụng lao động. Trong đó:

- Bên phía người lao động:

+ Người từ đủ 18 tuổi trở lên (có quyền tự mình giao kết hợp đồng lao động)

+ Công dân từ đủ 15 đến chưa đủ 18 tuổi, khi thực hiện giao kết hợp đồng lao động phải có sự đồng ý bằng văn bản của người đại diện theo pháp luật.

+ Đối với công dân chưa đủ 15 tuổi, chủ thể giao kết là người lao động và người đại diện theo pháp luật.

- Bên phía người sử dụng lao động, chủ thể giao kết hợp đồng có thể là:

+ Người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền theo pháp luật của các doanh nghiệp, hợp tác xã.

+ Người đứng đầu hoặc người được ủy quyền theo pháp luật của cơ quan, tổ chức có tư cách pháp nhân.

+ Người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền theo pháp luật của Hộ gia đình, tổ hợp tác.

+ Cá nhân trực tiếp sử dụng lao động.

Khám phá 1 Câu 4

Trả lời câu hỏi trang 63 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết việc giao kết hợp đồng lao động được tiến hành dựa trên những nguyên tắc nào

Lời giải chi tiết:

Việc giao kết hợp đồng lao động được tiến hành dựa trên 2 nguyên tắc:

- Tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác và trung thực;

- Tự do giao kết hợp đồng lao động nhưng không được trái pháp luật, thỏa ước lao động tập thể và đạo đức xã hội.

Khám phá 1 Câu 5

Trả lời câu hỏi trang 63 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết hành vi của các nhân vật trong những trường hợp trên có phù hợp với quy định của pháp luật lao động không?

Lời giải chi tiết:

- Trường hợp 1: Hành vi giao kết hợp đồng lao động giữa anh A và công ty B phù hợp với quy định của pháp luật lao động.

- Trường hợp 2: Hành vi chấm dứt hợp đồng lao động giữa chị C và công ty M phù hợp với quy định tại Khoản 3 Điều 34 Bộ luật Lao động năm 2019.

Khám phá 1 Câu 6

Trả lời câu hỏi trang 64 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết hành vi của các nhân vật trong những trường hợp trên có phù hợp với quy định của pháp luật lao động không và giải thích lí do.

Lời giải chi tiết:

- Trường hợp 1:

+ Theo quy định tại Khoản 2 Điều 7 Bộ luật Lao động năm 2019: người sử dụng lao động không được phép yêu cầu người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động.

+ Áp dụng điều luật đó vào trường hợp 1, có thể thấy: việc Công ty Y yêu cầu anh T đặt cọc 3 triệu đồng để đảm bảo thực hiện hợp đồng lao động là trái với quy định của pháp luật lao.

- Trường hợp 2:

+ Theo quy định tại Khoản 1 Điều 7 Bộ luật Lao động năm 2019: người sử dụng lao động không được phép giữ bản chính giấy tờ tùy thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.

+ Áp dụng điều luật đó vào trường hợp 2, có thể thấy: việc bà A giữ bản chính các văn bằng, chứng chỉ của chị B là trái với quy định của pháp luật lao.

Khám phá 1 Câu 7

Trả lời câu hỏi trang 64 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Nêu một số hành vi khác bị nghiêm cấm trong quan hệ lao động mà em biết.

Lời giải chi tiết:

♦ Một số hành vi khác bị nghiêm cấm trong quan hệ lao động:

- Phân biệt đối xử trong lao động.

- Ngược đãi người lao động, cưỡng bức lao động.

- Quấy rối tình dục tại nơi làm việc.

- Lợi dụng danh nghĩa dạy nghề, tập nghề để trục lợi, bóc lột sức lao động hoặc lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người học nghề, người tập nghề vào hoạt động trái pháp luật.

- Sử dụng lao động chưa qua đào tạo hoặc chưa có chứng chỉ kĩ năng nghề quốc gia đối với nghề, công việc phải sử dụng lao động đã được đào tạo hoặc phải có chứng chỉ kĩ năng nghề quốc gia.

- Lôi kéo, dụ dỗ, hứa hẹn, quảng cáo gian dối hoặc thủ đoạn khác để lừa gạt người lao động hoặc để tuyển dụng người lao động với mục đích mua bán người, bóc lột, cưỡng bức lao động hoặc lợi dụng dịch vụ việc làm, hoạt động đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng để thực hiện hành vi trái pháp luật.

- Sử dụng lao động chưa thành niên trái pháp luật.

Khám phá 2 Câu 1

Trả lời câu hỏi trang 65 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Việc trả lương được thực hiện dựa trên những nguyên tắc nào?

Lời giải chi tiết:

- Người sử dụng lao động phải trả lương trực tiếp, đầy đủ, đúng hạn cho người lao động. Trường hợp người lao động không thể nhận lương trực tiếp thì người sử dụng lao động có thể trả lương cho người được người lao động uỷ quyền hợp pháp.

- Người sử dụng lao động không được hạn chế hoặc can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của người lao động; không được ép buộc người lao động chi tiêu lương vào việc mua hàng hoá, sử dụng dịch vụ của người sử dụng lao động hoặc của đơn vị khác mà người sử dụng lao động chỉ định.

Khám phá 2 Câu 2

Trả lời câu hỏi trang 65 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Có bao nhiêu loại và hình thức trả lương?

Lời giải chi tiết:

♦ Hình thức trả lương

- Người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận về hình thức trả lương theo thời gian, sản phẩm hoặc khoán.

- Lương được trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản cá nhân của người lao động được mở tại ngân hàng. Trường hợp trả lương qua tài khoản cá nhân của người lao động được mở tại ngân hàng thì người sử dụng lao động phải trả các loại phí liên quan đến việc mở tài khoản và chuyển tiền lương.

Khám phá 2 Câu 3

Trả lời câu hỏi trang 65 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Theo em, việc làm của cửa hàng M là đúng hay sai? Vì sao?

Lời giải chi tiết:

Việc làm của chủ cửa hàng M là sai, vi phạm những điều khoản đã kí kết trong hợp đồng lao động. Vì:

+ Theo quy định tại Khoản 1 Điều 94 Bộ luật Lao động năm 2019: người sử dụng lao động phải trả lương trực tiếp, đầy đủ và đúng hạn cho người lao động.

+ Áp dụng điều luật này vào trường hợp 2, có thể thấy: hành vi trả lương trễ hẹn của chủ cửa hàng M là trái với quy định của pháp luật lao động.

Khám phá 2 Câu 4

Trả lời câu hỏi trang 66 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết thưởng là gì.

Lời giải chi tiết:

Thưởng là số tiền hoặc tài sản hoặc bằng các hình thức khác mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.

Khám phá 2 Câu 5

Trả lời câu hỏi trang 66 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết việc Ban giám đốc Công ty A ban hành “Quy chế thưởng” mới có phù hợp với quy định pháp luật lao động không.

Lời giải chi tiết:

+ Theo quy định tại Khoản 2 Điều 104 Bộ luật Lao động năm 2019: Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đối với nơi có tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.

+ Áp dụng điều luật này vào trường hợp, có thể thấy: việc Ban giám đốc Công ty A ban hành “Quy chế thưởng” mới là phù hợp với quy định pháp luật lao động.

Khám phá 2 Câu 6

Trả lời câu hỏi trang 67 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết quy định về bảo hiểm xã hội được thể hiện như thế nào qua thông tin trên.

Lời giải chi tiết:

Quy định về bảo hiểm xã hội

- Người sử dụng lao động, người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp; người lao động được hưởng các chế độ theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp. Khuyến khích người sử dụng lao động, người lao động tham gia các hình thức bảo hiểm khác đối với người lao động.

- Trong thời gian người lao động nghỉ việc hưởng chế độ bảo hiểm xã hội thì người sử dụng lao động không phải trả lương cho người lao động, trừ trường hợp hai bên có thoả thuận khác.

- Đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kì trả lương một khoản tiền cho người lao động tương đương với mức người sử dụng lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Khám phá 2 Câu 7

Trả lời câu hỏi trang 67 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết hành vi nào của các cá nhân, tổ chức trong những trường hợp trên vi phạm quy định pháp luật lao động về bảo hiểm xã hội. Nếu hậu quả của hành vi vi phạm đó

Lời giải chi tiết:

- Hành vi của công ty X đã vi phạm quy định của pháp luật lao động về bảo hiểm xã hội.

- Hậu quả: cơ quan chức năng đã xử phạt vi phạm hành chính 50 triệu đồng và buộc khắc phục hậu quả đối với công ty X.

Khám phá 3 Câu 1

Trả lời câu hỏi trang 68 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết các loại tranh chấp lao động và các yếu tố phải tôn trọng khi giải quyết tranh chấp lao động

Lời giải chi tiết:

- Các loại tranh chấp lao động:

+ Tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động với người sử dụng lao động; giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại;

+ Tranh chấp lao động tập thể về quyền hoặc về lợi ích giữa một hay nhiều tổ chức đại diện người lao động với người sử dụng lao động hoặc một hay nhiều tổ chức của người sử dụng lao động.

- Các yếu tố phải tôn trọng khi giải quyết tranh chấp lao động:

+ Quyền tự định đoạt thông qua thương lượng của các bên.

+ Quyền và lợi ích hợp pháp của hai bên tranh chấp, lợi ích chung của xã hội.

+ Các quy định của pháp luật lao động.

+ Sự công khai, minh bạch, khách quan, kịp thời, nhanh chóng.

Khám phá 3 Câu 2

Trả lời câu hỏi trang 68 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết việc giải quyết tranh chấp trong trường hợp trên dựa theo nguyên tắc nào.

Lời giải chi tiết:

♦ Việc giải quyết tranh chấp trong trường hợp trên dựa theo nguyên tắc: coi trọng giải quyết tranh chấp lao động thông qua hòa giải, trọng tài trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích của hai bên tranh chấp, tôn trọng lợi ích chung của xã hội, không trái pháp luật.

Khám phá 3 Câu 3

Trả lời câu hỏi trang 70 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Vẽ sơ đồ các bước tiến hành giải quyết tranh chấp lao động.

Lời giải chi tiết:

Sơ đồ trình tự giải quyết tranh chấp lao động

Khám phá 3 Câu 4

Trả lời câu hỏi trang 70 Chuyên đề Kinh tế Pháp luật 11 Chân trời sáng tạo

Cho biết việc làm của anh C có đúng trình tự giải quyết tranh chấp lao động không.

Lời giải chi tiết:

Trong trường hợp này, anh C đã thực hiện đúng trình tự giải quyết tranh chấp lao động.