Từ điển Văn 10 | Các dạng bài tập Văn 10 Viết báo cáo nghiên cứu - Từ điển môn Văn 10

Định hướng và hướng dẫn viết báo cáo nghiên cứu một vấn đề - Văn 10

Định hướng và hướng dẫn viết báo cáo nghiên cứu một vấn đề

Quảng cáo

1. Báo cáo nghiên cứu là gì?

Báo cáo nghiên cứu là văn bản trình bày kết quả nghiên cứu về một vấn đề dựa trên các dữ liệu khách quan, chính xác, đáng tin cậy. Viết báo cáo nghiên cứu là một hoạt động thực hành giúp bạn phát triển kĩ năng tìm hiểu, khám phá về đời sống xã hội và tự nhiên (con người, sự kiện, địa điểm, môi trường,…) qua tư liệu thu thập được và trình bày kết quả tìm hiểu, khám phá đó.

2. Định hướng khi viết báo cáo nghiên cứu một vấn đề

- Lựa chọn đề tài:  Hãy bắt đầu bằng điều khiến bạn thấy hứng thú và quan tâm nhất sau khi đọc một tác phẩm văn học hay một tài liệu nào đó. 

- Thu nhập thông tin: cần tìm đọc sách, báo có liên quan. Các tài liệu trên Internet cũng là nguồn cung cấp quan trọng mà bạn cần khai thác.

3. Hướng dẫn viết báo cáo nghiên cứu một vấn đề

* Xây dựng đề cương

- Trước khi xây dựng đề cương, cần tập hợp những thông tin thu thập thành các ý, xoay quanh những câu hỏi chung như: Vấn đề được chọn nghiên cứu có thể triển khai như thế nào? Những khía cạnh nào của vấn đề cần được tập trung tìm hiểu, khám phá? Vấn đề nghiên cứu có ý nghĩa gì? ...

- Trên cơ sở các ý huy động được, bạn xây dựng thành một đề cương, sắp xếp các ý theo trật tự nhất định, chẳng hạn theo trật từ thời gian, trật tự không gian, theo logic của vấn đề

+ Đặt vấn đề: Nêu rõ đề tài và vấn đề nghiên cứu

+ Giải quyết vấn đề: Trình bày các kết quả nghiên cứu chính thông qua hệ thống luận điểm, có các dữ liệu, bằng chứng.

+ Kết luận: Khẳng định kết quả nghiên cứu và ý nghĩa của vấn đề nghiên cứu, gợi mở những hướng tiếp cận mới

+ Tài liệu tham khảo: Ghi rõ tác giả, thời gian công bố, tên tài liệu, nơi công bố.

* Viết:

- Triển khai mỗi luận điểm đã được xác định trong đề cương thành một đoạn văn. Mỗi đoạn văn cần có câu chủ đề, được đặt ở đầu hoặc cuối đoạn văn. Các câu khác trong đoạn cần cung cấp thông tin, chi tiết để làm sáng tỏ câu chủ đề. Mỗi đoạn văn chỉ nên diễn đạt một luận điểm

- Chú ý sử dụng ngôn ngữ phù hợp

- Sử dụng các từ ngữ liên kết để thể hiện mối quan hệ logic giữa các ý, các đoạn như: thứ nhất, thứ hai, thứ ba,…

- Khi trích dẫn dù trực tiếp hay gián tiếp, cần ghi nguồn trích dẫn theo đúng quy cách

- Sắp xếp các tài liệu tham khảo theo đúng thông lệ: trật tự dựa vào trật tự chữ cái đầu tiên trong tên hoặc họ của tác giả

- Có thể chọn đưa vào báo cáo nghiên cứu một số sơ đồ, biểu đồ, hình ảnh,… phù hợp

* Chỉnh sửa:

Đọc lại bài viết, đối chiếu với yêu cầu của kiểu bài và dàn ý đã lập để chỉnh sửa, hoàn thiện bài viết theo các tiêu chí sau:

- Bài viết thể hiện rõ quan điểm, phát hiện riêng của bạn về cuộc sống

- Qua bài viết, người đọc có thể hình dung ra cụ thể câu chuyện của bạn, những quan điểm, giá trị riêng của bạn

- Bài viết đã được tổ chức một cách chặt chẽ, mạch lạc.

4. Ví dụ minh hoạ

Viết báo cáo nghiên cứu về vấn đề văn học dân gian Sơn Tinh Thuỷ tinh
Cách triển khai và dàn ý khái quát: 
Đặt vấn đề
- Tại sao truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh được lựa chọn để nghiên cứu?
- Truyện được lấy từ nguồn nào (từ một tuyển tập truyện Dân gian cổ đã được in, từ internet, được nghe ai đó kể lại,...)?
Giải quyết vấn đề 
- Có bao nhiêu phiên bản kể về truyện này (mỗi câu chuyện dân gian có thể có nhiều phiên bản khác nhau về chi tiết, lời kể,...)?
- Có điểm gì khác biệt giữa các phiên bản? Tại sao phiên bản này được chọn để nghiên cứu?
- Truyện thuộc thể loại nào (thần thoại, truyền thuyết, cổ tích,...)? Những đặc điểm nào trong truyện thể hiện đặc trưng của thể loại đó?
- Truyện đã được nghiên cứu, đánh giá như thế nào? Có những nhận định gì đáng chú ý?
- Câu chuyện diễn ra như thế nào? Những chi tiết, sự kiện nào đáng chú ý?
- Nhân vật chính trong truyện là ai? Thuộc loại nhân vật nào?
- Tác giả dân gian muốn thể hiện điều gì thông qua việc kể về hành động, phẩm chất, số phận của nhân vật?
- Các nhân vật phụ trong truyện là ai? Nhân vật nào đáng chú ý? Tại sao?
- Truyện có điểm nghệ thuật nào đặc biệt?
- Có những truyện nào tương tự với truyện được chọn nghiên cứu? Sự gần gũi và khác biệt giữa các truyện cùng loại này nói lên điều gì?
- Truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh có được 'phục sinh' trong sân khấu, phim ảnh, văn học,... hiện nay không? Biểu hiện cụ thể của sự 'phục sinh' đó là gì? Hiện tượng truyện được 'phục sinh' nói lên điều gì?
Kết luận.
- Xác nhận ý nghĩa của truyện dân gian 

PH/HS Tham Gia Nhóm Lớp 10 Để Trao Đổi Tài Liệu, Học Tập Miễn Phí!