Tìm đọc một số tác phẩm văn học hiện đại có yếu tố kì ảo, viết bài giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm đó.
Vận dụng khả năng tìm kiếm tri thức, khả năng tổng hợp tri thức và kĩ năng viết để thực hiện yêu cầu.
Văn học hiện đại (từ đầu thế kỷ XX đến nay) không chỉ phản ánh hiện thực xã hội một cách chân thực mà còn sử dụng yếu tố kì ảo để thể hiện những ý tưởng, quan niệm mới mẻ về con người và cuộc sống.
Dưới đây là một số tác phẩm tiêu biểu:
1. "Vợ chồng A Phủ" (Tô Hoài):
-Sử dụng yếu tố kì ảo qua hình ảnh "cõi âm" và "cõi dương" để thể hiện sự đối lập giữa hai thế giới: thống trị và bị áp bức.
-Qua đó, tác giả ca ngợi sức sống tiềm tàng và khát vọng tự do mãnh liệt của người dân lao động.
2. "Chí Phèo" (Nam Cao):
-Sử dụng yếu tố kì ảo qua hình ảnh "bóng ma" Chí Phèo để thể hiện bi kịch tha hóa của người nông dân trong xã hội thực dân phong kiến.
-Qua đó, tác giả lên án xã hội bất công đã đẩy con người đến bước đường cùng.
3. "Làng" (Kim Lân):
-Sử dụng yếu tố kì ảo qua hình ảnh "làng" như một nhân vật có sức sống mãnh liệt, thể hiện tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của người dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
-Qua đó, tác giả khẳng định sức mạnh và niềm tin vào chiến thắng của dân tộc.
4. "Mùa lá rụng trong vườn" (Ma Văn Kháng):
-Sử dụng yếu tố kì ảo qua hình ảnh "những chiếc lá rụng" để thể hiện sự tàn phai của kiếp người và những suy tư về cuộc sống.
-Qua đó, tác giả thể hiện quan niệm về kiếp nhân sinh và khẳng định giá trị của tình yêu thương.
5. "Chiếc lược ngà" (Nguyễn Quang Sáng):
-Sử dụng yếu tố kì ảo qua hình ảnh "chiếc lược ngà" như một biểu tượng cho tình phụ tử thiêng liêng.
-Qua đó, tác giả ca ngợi tình yêu thương sâu nặng của người cha dành cho con trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh.
-Ngoài ra, còn có một số tác phẩm khác như:
+"Con cò" (Chân Châu): sử dụng yếu tố kì ảo qua hình ảnh "con cò" để thể hiện nỗi oan khuất của người phụ nữ trong xã hội cũ.
+"Đêm nay Bác không ngủ" (Minh Huệ): sử dụng yếu tố kì ảo qua hình ảnh "bác Hồ" thức cùng dân, thể hiện tình yêu thương của Bác dành cho nhân dân.
-Kết luận:
Yếu tố kì ảo trong văn học hiện đại đóng vai trò quan trọng trong việc thể hiện nội dung, tư tưởng tác phẩm, góp phần tạo nên giá trị nghệ thuật độc đáo. Việc tìm đọc và nghiên cứu những tác phẩm này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đặc điểm của văn học hiện đại và giá trị nhân văn sâu sắc của nó.
*Viết bài giới thiệu ngắn gọn:
Giới thiệu tác phẩm "Vợ chồng A Phủ" (Tô Hoài)
1. Tác giả:
Tô Hoài (1920 - 2014) là nhà văn, nhà thơ nổi tiếng của Việt Nam. Ông được biết đến với các tác phẩm về đề tài nông thôn và miền núi, đặc biệt là "Vợ chồng A Phủ" - một trong những truyện ngắn xuất sắc nhất của văn học Việt Nam hiện đại.
2. Tóm tắt nội dung:
Truyện kể về cuộc đời của Mị và A Phủ - hai người con gái, con trai người Mông ở Hồng Ngài. Mị vì món nợ truyền kiếp của gia đình mà phải làm dâu gạt nợ cho nhà thống lí Pá Tra. A Phủ vì đánh con quan nên bị bắt, tra tấn và suýt chết.
Cùng chung số phận bất hạnh, Mị và A Phủ đã đồng cam cộng khổ, giúp đỡ nhau và cùng nhau trốn khỏi Hồng Ngài. Sau khi thoát khỏi ách áp bức, Mị và A Phủ đến Phiềng Sa, giác ngộ cách mạng và tham gia vào du kích.
3. Phân tích:
-Nhân vật:
+Mị: là một người con gái xinh đẹp, tài năng nhưng phải chịu kiếp sống nô lệ. Mị có sức sống tiềm tàng, mãnh liệt và khát vọng tự do cháy bỏng.
+A Phủ: là một chàng trai gan dạ, kiên cường, không chịu khuất phục trước cường quyền.
-Chủ đề: ca ngợi sức sống tiềm tàng và khát vọng tự do của người dân lao động miền núi; tố cáo xã hội phong kiến miền núi tàn ác, bất công.
-Nghệ thuật:
+Khắc họa nhân vật sinh động, ngôn ngữ giản dị, giàu sức gợi tả, gợi cảm.
+Sử dụng nhiều chi tiết, hình ảnh giàu tính biểu tượng.
4. Ý nghĩa:
-Tác phẩm thể hiện niềm tin vào sức sống tiềm tàng và khát vọng tự do của người dân lao động.
-Lên án xã hội phong kiến miền núi tàn ác, bất công.
-Khẳng định giá trị nhân đạo sâu sắc của văn học Việt Nam.
5. Đánh giá:
"Vợ chồng A Phủ" là một tác phẩm văn học hiện thực xuất sắc, có giá trị nội dung và nghệ thuật cao. Tác phẩm đã góp phần khẳng định tài năng của Tô Hoài và vị trí của ông trong nền văn học Việt Nam.
Các bài tập cùng chuyên đề
Bài học đã bổ sung cho hiểu biết của bạn về truyện nói chung và tiểu thuyết nói chung như thế nào?
Nêu nhận thức của bạn về khả năng lớn lao của tiểu thuyết trong việc thể hiện bức tranh đời sống và khám phá những bí mật của con người cá nhân.
Hai văn bản Xuân Tóc Đỏ cứu quốc và Nỗi buồn chiến tranh cho thấy điều gì về những hướng tìm tòi, phát triển của tiểu thuyết hiện đại?
Khi tiến hành so sánh hai tác phẩm truyện với nhau, cần phải đảm bảo được những nguyên tắc gì? Bạn hiểu như thế nào về ý nghĩa của việc đánh giá các tác phẩm văn học (trong đó có tác phẩm truyện) dựa trên sự so sánh?
Tìm đọc một bài thơ trung đại Việt Nam, nêu đề tài, chủ đề, thể thơ và chỉ ra một vài biểu hiện của phong cách cổ điển thể hiện trong bài thơ.
Giới thiệu một bài thơ có phong cách lãng mạn và chỉ ra một số biểu hiện nổi bật của phong cách đó trong thơ.
Tìm đọc một bài thơ có yếu tố siêu thực. Chỉ ra và nêu ý nghĩa của một số hình ảnh siêu thực trong bài thơ đó.
Hãy so sánh, đánh giá hình tượng người lính được thể hiện trong tác phẩm Tây Tiến và một bài thơ cùng đề tài mà bạn biết hoặc đọc thêm.
Các văn bản đọc của bài (Nhìn về vốn văn hóa dân tộc, Năng lực sáng tạo, Mấy ý nghĩ về thơ) giúp bạn hiểu thế nào về mối quan hệ giữa luận đề và luận điểm trong văn bản nghị luận.
Dựa vào các văn bản đọc trong bài, hãy làm rõ tầm quan trọng của vấn đề lập luận trong văn bản nghị luận
So sánh nội dung nghị luận và các thao tác được sử dụng ở hai văn bản Năng lực sáng tạo và Mấy ý nghĩ về thơ
Cho đề tài: Tư duy và tưởng tượng là những năng lực quan trọng mà tuổi trẻ cần trau dồi để có được khả năng sáng tạo
a.Tìm ý và lập dàn ý cho đề tài trên
b.Viết thành văn phần Mở bài và ý tiếp theo thuộc phần Thân bài.
c. Chuyển dàn ý bài viết thành dàn ý bài thuyết trình, dựa vào đó để tập luyện nói.
Tìm đọc hai văn bản nghị luận xã hội và hai văn bản nghị luận văn học đề cập những vấn đề liên quan đến nội dung các văn bản đọc trong bài. Lập bảng, ghi ngắn gọn những thông tin cơ bản: luận đề, các luận điểm, các thao tác lập luận của từng văn bản.
Bài học đã đưa lại cho bạn những hiểu biết gì về đặc điểm nổi bật của truyện truyền kì thời trung đại?
Yếu tố kì ảo trong truyện truyền kì và yếu tố kì ảo trong một số thể loại văn học khác (truyền thuyết, cổ tích, truyện ngắn hiện đại…) có những điểm giống, khác nhau như thế nào?
Tổng hợp và đối chiếu các thông tin cơ bản về hai văn bản đã được học trong bài theo các gợi ý sau: nhân vật, xung đột, tình huống, hành động, kết cấu, thủ pháp trào phúng, ngôn từ (có thể lập bảng)
Thảo luận về đề tài: Theo bạn, điều gì làm nên sức sống của một vở hài kịch qua các thời đại khác nhau và trong các bối cảnh tiếp nhận khác nhau.
Tìm đọc thêm một số vở hài kịch; nêu nhận xét khái quát về nét đặc sắc nghệ thuật của từng vở hài kịch đã đọc.
Xác định một vấn đề tự nhiên hoặc xã hội có tính tổng hợp, khái quát, thu thập tài liệu, lập đề cương và trao đổi kết quả chuẩn bị trong nhóm học tập.
Bài học giúp bạn hiểu thêm điều gì về sự thống nhất cao độ giữa sự nghiệp cách mạng của chủ tịch Hồ Chí Minh với toàn bộ tác phẩm Người đã viết (trong đó có sáng tác văn học)?
Sự đa dạng của phong cách văn chương Hồ Chí Minh đã được thể hiện như thế nào qua các văn bản đã học trong bài?
Tìm đọc trọn vẹn tập Ngục trung nhật kí và các tuyển tập thơ chữ Hán, thơ tiếng Việt của Hồ Chí Minh. Học thuộc lòng một số bài thơ bạn thấy tâm đắc và sưu tầm những tài liệu viết về bài thơ đó.
Tìm đọc các cuốn sách sưu tầm mảng sáng tác truyện, kí của Hồ Chí Minh và phân loại sơ bộ những tác phẩm truyện, kí đó theo các tiêu chí: thể loại, đề tài, bút pháp (cách viết)
Chọn đọc các tác phẩm chính luận tiêu biểu của Hồ Chí Minh, ghi chép về hoàn cảnh ra đời của từng tác phẩm và trích ra những câu, những đoạn văn mà bạn thấy đáng chú ý nhất
Tìm hiểu cách tổ chức hệ thống tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh trong các phòng trưng bày chuyên đề hoặc trong các thư viện bảo tàng mà bạn trong lớp có được về Người trong không gian học tập phù hợp (nhà hoặc ở lớp)
Thảo luận với các bạn trong nhóm học tập hoặc trong lớp về một số dự án cần thực hiện để phục vụ cho hoạt động học tập theo nội dung sách giáo khoa Ngữ văn lớp 12
So sánh đặc điểm “ghi chép sự thật” của phóng sự và hồi kí qua văn bản Nghệ thuật băm thịt gà và Bước vào đời
Tìm đọc một số phóng sự và hồi kí của Việt Nam được trao giải thưởng trong những năm qua.
Cho các đề bài sau:
Đề 1: Từ điểm nhìn của thế hệ thanh niên hôm nay, bạn hãy suy nghĩ và phác họa chân dung một người thành đạt trẻ tuổi
Đề 2: biết trân trọng cái đẹp của người khác cũng là một cách làm đẹp chính mình. Trình bày suy nghĩ của bạn về ý kiến này.
Lập dàn ý cho một trong hai đề bài trên.
Chọn một ý mà bạn tâm đắc để viết thành đoạn văn
Cho đề tài: Sống phải là tỏa sáng
Chuẩn bị nội dung thuyết trình về ý kiến trên
Tổ chức thuyết trình theo nhóm từ nội dung đã chuẩn bị