Bài 13: Cách mạng tháng Tám năm 1945 - SGK Lịch sử và Địa lí 5 Chân trời sáng tạo

Khởi động

Hãy cho biết lời bài hát dưới đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào ở Việt Nam. Em biết gì về sự kiện đó?

“...Mười chín tháng Tám, ánh sao tự do đưa tới

Cờ bay nơi nơi, muôn ánh sao vàng....

Mười chín tháng Tám, chớ quên là ngày khởi nghĩa.

Hạnh phúc sáng tỏ, non sông Việt Nam.”

Phương pháp giải:

-  Vận dụng những kiến thức đã học và tham khảo trên mạng.

- Lời bài hát dưới đây nhắc đến sự kiện lịch sử nào ở Việt Nam.

Lời giải chi tiết:

- Lời bài hát dưới đây nhắc đến sự kiện Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công ở Việt Nam

 - Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam, là thắng lợi vĩ đại đầu tiên của nhân dân ta từ khi có Đảng lãnh đạo. Từ đây, đất nước, xã hội, dân tộc và con người Việt Nam bước vào kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Khám phá 1

Đọc thông tin và quan sát các hình 1, 2, em hãy cho biết thắng lợi ở một số địa phương lớn như Hà Nội, Huế, Sài Gòn trong Cách mạng tháng Tám năm 1945 diễn ra như thế nào.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ phần 1. Cách mạng tháng Tám thành công (SGK trang 51, 52).

- Diễn biến thắng lợi ở một số địa phương lớn như Hà Nội, Huế, Sài Gòn trong Cách mạng tháng Tám năm 1945

Lời giải chi tiết:

- Sau khi Nhật đầu hàng Đồng minh, Trung ương Đảng phát động lệnh Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

 - Khởi nghĩa đã giành thắng lợi nhanh chóng trong 15 ngày, tiêu biểu là 19/8 ở Hà Nội, ngày 23/8 tại Huế và ngày 25/8 tại Sài Gòn

 - Trưa 19/8, đại diện Uỷ ban khởi nghĩa đọc lời kêu gọi nhân dân đứng lên giành chính quyền

 - Quần chúng cách mạng cùng lực lượng tự vệ vũ trang lần lượt chiếm các cơ quan đầu não của địch

 - Đến tối, cuộc khởi nghĩa giành lại chính quyền thắng lợi hoàn toàn.

Khám phá 2

Đọc thông tin và quan sát các hình 3, 4, 5, 6, 7, hãy kể lại một câu chuyện lịch sử mà em có ấn tượng. Lý giải sự lựa chọn của em.

Phương pháp giải:

- Đọc kỹ phần 2. Một số câu chuyện lịch sử (SGK trang 52 – 55)

- Kể lại một câu chuyện lịch sử mà em có ấn tượng. Lí giải sự lựa chọn của em.

Lời giải chi tiết:

 - Câu chuyện lịch sử mà em có ấn tượng: Người anh hùng trẻ tuổi Kim Đồng:

 + Anh tham gia cách mạng từ sớm, làm nhiệm vụ giao liên, chuyển thư và đưa đón cán bộ cách mạng

 + Trong một lần làm nhiệm vụ, phát hiện quân Pháp tới nơi cán bộ đang họp, anh đã đánh lạc hướng chúng để cán bộ rút về căn cứ an toàn

 + Sau đó, anh bị giặc truy đuổi, trúng đạn và hi sinh khi chỉ mới 14 tuổi. Anh chính là người Đội trưởng đầu tiên của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh.

 - Lý giải sự lựa chọn của em: Qua câu chuyện trên, có thể thấy Kim Đồng tuy còn nhỏ tuổi nhưng đã vô cùng dũng cảm, mưu trí, có tấm lòng cao cả hướng về cách mạng khi đã đánh lạc hướng quân giặc, không tiếc hi sinh bản thân mình cho sự nghiệp vĩ đại của dân tộc.

Luyện tập 1

Hoàn thành bảng thông tin về các sự kiện chính trong Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn theo mẫu dưới đây vào vở:

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức đã học và tham khảo trên mạng.

- Hoàn thành bảng thông tin về các sự kiện chính trong Cách mạng tháng Tám năm 1945 ở Hà Nội, Huế, Sài Gòn.

Lời giải chi tiết:

Luyện tập 2

Trong các câu chuyện về Chủ tịch Hồ Chí Minh, em yêu thích nhất câu chuyện nào? Vì sao?

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức đã học và tham khảo trên mạng.

- Câu chuyện em yêu thích nhất về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Lời giải chi tiết:

Trong các câu chuyện về Chủ tịch Hồ Chí Minh, em yêu thích nhất câu chuyện “Ông Ké” trong lòng người dân Pác Bó vì qua câu chuyện đó, có thể thấy Bác Hồ là một vị lãnh tụ vĩ đại có tấm lòng yêu nước, thương dân, mặc dù vừa lãnh đạo cách mạng Việt Nam nhưng vẫn dành thời gian dạy chữ cho dân, quan tâm tới từng người già, trẻ nhỏ, quả thật Người là một tấm gương sáng cho thế hệ sau noi theo.

Vận dụng

Sưu tầm tranh ảnh, bài thơ, bài hát về Cách mạng tháng Tám, sau đó chia sẻ với các bạn trong lớp.

Phương pháp giải:

- Vận dụng những kiến thức đã học và tham khảo trên mạng.

- Sưu tầm tranh ảnh, bài thơ, bài hát về Cách mạng tháng Tám.

Lời giải chi tiết:

Bài hát về Cách mạng tháng Tám: ca khúc ‘”Tiến quân ca”, sau này bài hát được chọn làm Quốc ca của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.